Polski bohemista Jan Stachowski, autor m.in. przekładów Bohumila Hrabala, Oty Filipa, Arnoszta Lustiga, Josefa Szkvoreckiego, otrzymał w piątek nagrodę Jirzego Theinera za zasługi w propagowaniu literatury czeskiej. Nagroda dla bohemistów z zagranicy wręczana jest od 2011 r.
Po otrzymaniu nagrody laureat podkreślił, że tłumacze są ambasadorami literatury, i cytował Ryszarda Kapuścińskiego: "Przekład odkrywa przed czytelnikami nowy świat, objaśnia go, przybliża i daje możliwość życia w nim; dzięki czemu staje się on częścią indywidualnych doświadczeń czytelników".
Stachowski studiował bohemistykę na wydziale slawistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pierwsze przekłady przygotował dla wydawnictw niezależnych. Jednym z pisarzy, których przekładał, był Bohumil Hrabal, który do dzisiejszego dnia jest jego ulubionym autorem.
Po 1989 r. Stachowski był dyplomatą w ambasadzie RP w Pradze. Cały czas tłumaczy i, jak powiedział, zmaga się z tekstem eseisty, historyka mieszkającego we Francji Patrika Ourzednika. "W każdym zdaniu kryje się pułapka, w każdym zdaniu ukryte są aluzje, które tłumacz musi rozwikłać" – mówił Stachowski.
Nagrodę wręczono podczas międzynarodowych targów "Świat książki".
Jirzi Theiner po 1968 roku wyemigrował do Wielkiej Brytanii. Tam tłumaczył i był redaktorem naczelnym czasopisma "Index of Censorship". Propagował literaturę czeską i zajmował się wolnością słowa. "Tytuł, w którym pracował, wciąż istnieje i zajmuje się wolnością słowa w warunkach demokracji, a nie dyktatury" – podkreślił prowadzący uroczystość dziennikarz angielskiej redakcji Czeskiego Radia, mieszkający w Pradze od ponad 20 lat David Vaughan.
Nagrodę Theinera ufundował jego syn Pavel, który po upadku komunizmu zamieszkał w Pradze i wraz z członkami kapituły nagrody zdecydował o jej rozszerzaniu na "żyjące osoby i instytucje, które propagują literaturę czeską za granicą".
Szef „Świata Książki” Radovan Auer zapowiedział, że przyszła edycja targów będzie poświęcona literaturze polskiej. Zaznaczył, że odbywające się w odstępie tygodnia Międzynarodowe Targi Książki w 2020 roku w Polsce poświęcone będą Czechom. (PAP)
Z Pragi Piotr Górecki
ptg/ zm/ kar/