Prezydent RP Bronisław Komorowski i dowódca Garnizonu Warszawa gen. bryg. Wiesław Grudziński. Fot. PAP/T. Gzell
Virtuti Militari towarzyszył historii walki o polską wolność i niepodległość - powiedział prezydent Bronisław Komorowski podczas obchodów 220. rocznicy ustanowienia orderu. Prezydent zaapelował o utworzenie stowarzyszenia potomków dam i kawalerów orderu.
Przypominając historię orderu Virtuti Militari, prezydent podkreślił, że towarzyszył on historii walki o polską wolność i polską niepodległość. "Tak było do 1919 roku, gdy jednym z pierwszych aktów Sejmu Ustawodawczego przywrócono order w charakterze odznaczenia państwowego. Pierwszym odznaczanym był pierwszy żołnierz Rzeczypospolitej, twórca wolnego państwa, organizator czynu zbrojnego i architekt naszej niepodległości - Józef Piłsudski" - przypomniał prezydent.
Komorowski podziękował za przekazanie podczas poniedziałkowych uroczystości orderu Virtuti Militari gen. Stanisława Nałęcz-Komornickiego, jak mówił - "człowieka, który walczył o Polskę i w Powstaniu Warszawskim, i na froncie; który potem stanął do służby dla odrodzonego niepodległego, demokratycznego państwa polskiego, stając na czele kapituły orderu Virtuti Militari".
Bronisław Komorowski: Byłoby rzeczą wspaniałą, gdyby (...) mogło powstać stowarzyszenie potomków dam i kawalerów orderu Virtuti Militari. Tak aby zorganizowana wspólnie wielka siła tradycji polskich rodzin, tradycji wolnościowych, służenia ojczyźnie aż do końca - trwała i służyła, dzisiaj i w przyszłości, pamięci i kształtowaniu postaw obywatelskich, patriotycznych następnych polskich pokoleń".
"Służył do końca, zginął w katastrofie na lotnisku w Smoleńsku i jest sam sobą - ale także jego odznaczenie Virtuti Militari - dowodem na to, że ci, którzy nosili i noszą to piękne odznaczenie, zaznaczają całym życiem zdolność do służenia Polsce do końca" - podkreślił prezydent.
Jednocześnie zwrócił się do dam i kawalerów orderu Virtuti Militari oraz do ich potomków z apelem i prośbą o to, aby powołać specjalne stowarzyszenie.
"Jest takie szczególne dzieło - Stowarzyszenie Rodzin Potomków Posłów Sejmu Wielkiego. Tego Sejmu, który zaowocował pięknym dziełem Konstytucji 3 Maja. To jest źródło słusznej dumy i poczucia współodpowiedzialności, współuczestnictwa w rzeczach wielkich, wspaniałych, służących Polsce. Można tak samo pomyśleć o tradycji Virtuti Militari. Byłoby rzeczą wspaniałą, gdyby (...) mogło powstać stowarzyszenie potomków dam i kawalerów orderu Virtuti Militari. Tak aby zorganizowana wspólnie wielka siła tradycji polskich rodzin, tradycji wolnościowych, służenia ojczyźnie aż do końca - trwała i służyła, dzisiaj i w przyszłości, pamięci i kształtowaniu postaw obywatelskich, patriotycznych następnych polskich pokoleń" - mówił Komorowski.
Podkreślił, że chciałby być przydatny w tworzeniu stowarzyszenia, które - jak ocenił - "może być najlepszą odpowiedzią na fakt, że historia i upływ czasu ten piękny rozdział, kolejny rozdział w dziejach orderu powoli zamyka".
Wcześniej w Katedrze Polowej Wojska Polskiego został odprawiona msza święta celebrowana przez biskupa polowego Wojska Polskiego Józefa Guzdka.
Po mszy przed Grobem Nieznanego Żołnierza uroczyście zmieniono posterunek honorowy, a wieńce złożyli przedstawiciele miast odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari: Lwowa, Warszawy i francuskiego Verdun.
W Ogrodzie Saskim posadzono Drzewo Pamięci Orderu Wojennego Virtuti Militari, a na budynku Dowództwa Garnizonu Warszawa odsłonięto pamiątkową tablicę.
Warszawskie obchody 220. rocznicy ustanowienia orderu Virtuti Militari zakończyło złożenie kwiatów przed pomnikiem księcia Józefa Poniatowskiego na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego.
Pomysł ustanowienia orderu za zasługi wojenne zrodził się w trakcie wojny polsko-rosyjskiej 1792 r., zwanej także wojną w obronie Konstytucji 3 Maja. Najwyższe polskie odznaczenie wojskowe ustanowił ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski 18 czerwca tego roku dla uczczenia zwycięstwa w bitwie pod Zieleńcami.
Początkowo order miał kształt owalny i dwie klasy (medal złoty i medal srebrny), jednak po uchwaleniu jego statutu, odznaczenie uzyskało kształt krzyża, na którym widniał rok „1792” oraz herby Korony (Orzeł) i Litwy (Pogoń). Order przyznawano od tej pory w pięciu klasach: Krzyża Wielkiego z Gwiazdą, Krzyża Komandorskiego, Krzyża Kawalerskiego, Medalu Złotego i Medalu Srebrnego (później Krzyża Złotego i Krzyża Srebrnego). Odznaczenie noszono na błękitnej wstędze z czarnym obramowaniem.
Order Wojenny Virtuti Militari jest najstarszym orderem wojskowym przyznawanym na świecie do chwili obecnej. (PAP)
wmk/ agz/ hes/
