Wanda Landowska. Fot. PAP/CAF
8 listopada w Filharmonii Narodowej klawesynista Władysław Kłosiewicz zagra - z towarzyszeniem Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie, którą poprowadzi Marzena Diakun - koncert przypominający „królową klawesynu” - Wandę Landowską.
Na program wieczoru złożą się utwory Maurice’a Ravela – "Le Tombeau de Couperin", Francisa Poulenca - Concert champetre FP 49 oraz Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego - II Symfonia c-moll op. 15 zwana Charakterystyczną.
Koncert jest - jak poinformowali PAP jego organizatorzy - formą przypomnienia o wybitnej pianistce i najsłynniejszej klawesynistce, zwanej "królową klawesynu" - Wandzie Landowskiej w 140. rocznicę urodzin i 60. rocznicę śmierci artystki.
Historycy muzyki w pracach poświęconych Landowskiej podkreślają, że w niekwestionowany sposób przyczyniła się ona do renesansu tego instrumentu.
Władysław Kłosiewicz, wybitny klawesynista, który jest ostatnim uczniem Ruggero Gerlina (1899–83) – najbliższego współpracownika Wandy Landowskiej, zagra na klawesynie Pleyela, modelu Wandy Landowskiej z 1912 roku.
Wykonywany piątkowego wieczoru "Le Tombeau de Couperin" (Nagrobek Couperina) Maurice Ravel napisał z intencją poświęcenia dzieła francuskiemu klawesyniście. Jednak tragiczne doświadczenia I wojny światowej, w której zginęli przyjaciele Ravela, sprawiły, że muzyk zdecydował się zadedykować każdą część utworu swoim bliskim zmarłym.
Utwory Couperina należały do ulubionych sławnej klawesynistki Wandy Landowskiej.
Aluzje do muzyki Couperina, zdaniem krytyków, można odnaleźć w skomponowanym specjalnie dla artystki neoklasycznym "Concert champetre" (Koncercie wiejskim) Francisa Poulenca.
W drugiej części wieczoru publiczność usłyszy II Symfonię c-moll op. 15, tzw. Charakterystyczną, Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego.
Za II Symfonię kompozytor zdobył w 1835 r. nagrodę w konkursie Gesellschaft der Musikfreunde w Wiedniu. W Warszawie kompozycję zaprezentowano po raz pierwszy jesienią 1836 r., zainteresował się nią również Felix Mendelssohn, który trzy lata później przedstawił utwór w ramach jednego ze swoich koncertów w Lipsku.
Swój podtytuł "Charakterystyczna" zawdzięcza bardzo wyraźnemu polskiemu kolorytowi. W Symfonii c-moll niemal wszystkie tematy posiadają rytmikę i typowe dla tańców narodowych zwroty melodyczne. Pojawiają się w niej także popularne melodie, m.in. pobrzmiewające w finale "Alboż my to jacy tacy".
Wanda Landowska, pianistka i kompozytorka, urodziła się w 1879 r. w Warszawie. Grę na fortepianie rozpoczęła w wieku czterech lat a naukę pobierała u najznakomitszych polskich pianistów. Od 1895 r. studiowała w Berlinie. W roku 1900 zamieszkała w Paryżu; poświęciła się tam studiom muzyki dawnej jak również badaniom instrumentów historycznych, m.in. mało popularnemu wówczas klawesynowi. W roku 1912 zaprezentowała we Wrocławiu zaprojektowany przez siebie i wykonany przez firmę Pleyel klawesyn jako instrument solowy. W 1913 r. została powołana na pierwszą katedrę klawesynu, a w 1920 r. wróciła do Francji. Prześladowana przez nazistów wyemigrowała w roku 1941 do Stanów Zjednoczonych.
Wiersz poświęcony klawesynistce "Sarabanda dla Wandy Landowskiej" napisał Jan Lechoń, kiedy oboje byli emigrantami wojennymi w Ameryce. (PAP)
Anna Bernat
abe/ pat/
