W stolicy Niemiec w piątek odbył się panel burmistrzów i prezydentów miast podczas obchodów 30. rocznicy upadku Muru Berlińskiego. Wziął w nim udział m.in. prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.
Podczas tego spotkania prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, burmistrz Budapesztu Gergely Karácsony, prezydent czeskiej Pragi Zdeněk Hřib, burmistrz Stambułu Ekrem Imamoglu oraz minister-prezydent Regionu Stołecznego Brukseli Rudi Vervoort rozmawiali o tym, jak wiele zmieniło się w Europie od chwili upadku muru, ale też jak wiele nowych wyzwań pojawiło się przed Europejczykami od tego czasu. Dlatego - zdaniem prelegentów - niezwykle ważne jest dbanie o wolność i demokrację, ponieważ nadal na świecie jest wiele miejsc, gdzie jest ona zagrożona lub gdzie jej nie ma.
"W 1989 r. historia działa się na naszych oczach. W czerwcu Polacy wyborczą kartką rozpoczęli nowy, demokratyczny etap. Ten polski wstrząs nie oszczędził Muru Berlińskiego, który upadał kilka miesięcy później. Dziś wspólnie świętujemy 30. rocznicę tamtych wydarzeń!" - przypomniał prezydent Warszawy w związku z obchodami.
Przy okazji tych obchodów prezydent Warszawy przypomniał również o Pakcie Wolnych Stolic, które obejmują Budapeszt, Pragę, Bratysławę i Warszawę. Jest to koalicja, której założeniem jest, aby prezydenci stolic Grupy Wyszehradzkiej wymogli na Unii Europejskiej większe pieniądze bezpośrednio dla miast, a nie rządów. "Budapeszt, Praga, Bratysława, Warszawa – oto Pakt Wolnych Stolic!- podkreślił Trzaskowski, który rozmawiał z prezydentami tych miast w Berlinie.
"Miasta mają odwagę i potencjał, by podejmować najważniejsze wyzwania. Dlatego dziś z burmistrzami rozmawialiśmy o wspólnym pozyskiwaniu funduszy z UE, walce z kryzysem klimatycznym czy z nierównościami" - wskazał Trzaskowski.
Upadek Muru Berlińskiego uznawany jest za symbol końca zimnej wojny i komunizmu w Europie. Długi na 156 km system umocnień przez 28 lat oddzielał Berlin Zachodni od Wschodniego. 9 listopada 1989 r. otwarto wszystkie przejścia graniczne między podzielonymi częściami miasta.
Za datę rozpoczęcia budowy muru uważa się 13 sierpnia 1961 roku. Tego dnia rozpoczęła się Akcja Róża, w ramach której zaczęto budować zasieki z drutu kolczastego opasujące sowiecka strefę okupacyjną Berlina. Docelowo umocnienia osiągnęły wysokość od 3,4 do 4,2 metra. W utrzymaniu szczelności pomagał system ponad 300 wieżyczek wartowniczych.
Nie odstraszało to jednak mieszkańców NRD przed podejmowaniem prób przedostania się do wolnego świata. Zorganizowano aż 5075 udanych ucieczek do Berlina Zachodniego. Nie wszystkim się jednak udało. Przy próbach ucieczek na Zachód zginęło wiele osób. Szacunkowa liczba ofiar waha się między 136 a 239. Jedyną ofiarą muru berlińskiego spoza Niemiec był 24-letni Polak – Franciszek Piesik. Utonął on w jeziorze Nieder Neuendorfer See przy próbie przedostania się do Berlina Zachodniego.
13 czerwca 1990 rozpoczęto oficjalną rozbiórkę Muru Berlińskiego. Zakończono ją 30 listopada tego samego roku. Pozostawiono 6 odcinków budowli, które upamiętniają dawny podział miasta.(PAP)
Autorka: Natalia Kamińska
nmk/ mark/