Z okazji 30. rocznicy dokonanej 12 listopada 1989 roku kanonizacji św. Agnieszki Czeskiej krakowski arcybiskup senior, kard. Stanisław Dziwisz odprawił w sobotę mszę pontyfikalną w praskiej katedrze św. Wita. W pięć dni po kanonizacji wybuchła aksamitna rewolucja.
W trakcie mszy modlono się w intencji odzyskanej przed trzema dekadami wolności. Witając kard. Dziwisza, arcybiskup praski i prymas Czech, kard. Dominik Duka zaznaczył, że polski hierarcha jeszcze jako papieski sekretarz dwukrotnie nawiedził praską katedrę wraz ze świętym Janem Pawłem II.
Jak przypomniał kard. Duka, bezpośrednio po kanonizacji św. Agnieszki Czeskiej w trakcie dokonujących się pod koniec 1989 roku politycznych przemian ówczesny praski arcybiskup, kard. Frantiszek Tomaszek oświadczył, iż Kościół stoi po stronie narodu. „Te słowa chcemy powtórzyć dzisiaj, gdy mimo całego wzrostu ekonomicznego z każdej strony słychać głosy zawiści i nienawiści. Gdy służba traktowana jest jako poniżenie, a pycha stara się o uznanie” – mówił kard. Duka.
Aksamitna rewolucja przyniosła Czechosłowacji demokrację, ale i podział
W imieniu Konferencji Czeskich Biskupów Duka przyłączył się do apelu polskiego Episkopatu o uznanie św. Jana Pawła II za doktora Kościoła i patrona Europy. Po liturgii mszalnej kard. Dziwisz dziękował za to poparcie i przypomniał, że św. Jan Paweł II był zwolennikiem zjednoczonej Europy, której korzenie, co podkreślał wielokrotnie, wynikają z chrześcijaństwa.
Były sekretarz Jana Pawła II podkreślał w swej homilii bliskie związki Czech i Polski, zarówno w latach, gdy powstawały państwa i instytucje Kościoła, jak i w czasach nowożytnych. ”Przed trzydziestoma laty dokonała się w Waszym kraju duchowa rewolucja. Po 40 latach władzy ideologii i systemu, który w życiu człowieka i społeczeństw nie dawał miejsca Bogu, ludzie zrozumieli, że potrzebne są zmiany” – mówił.
Zwrócił uwagę na rolę Jana Pawła II w zmianach, które dokonały się w Europie Środkowej przed 30 laty. „Czujemy w nich echo i owoce słów papieża z początku pontyfikatu: Nie lękajcie się”. Przypomniał pierwszą pielgrzymkę papieża do Polski i pobyt w Gnieźnie, gdzie Jan Paweł II wypatrzył wśród transparentów jeden napisany po czesku: „Ojcze, pamiętaj o swoich czeskich dzieciach”. Jan Paweł II powiedział, że „papież, który sercu nosi testament św. Wojciecha, o tych dzieciach zapomnieć nie może”. Po latach papież dziękował razem z Czechami za dar wolności - wspominał krakowski kardynał. „Pokojowa, ale radykalna rewolucja, do której doszło w Pradze i w Czechosłowacji przed 30 laty, dowodzi, że można pokonać system siłą prawdy i ducha” - powiedział.
Dana Niemcova, jedna z pierwszych osób, które podpisały Kartę 77, oraz sygnatariusz Karty i aktywny uczestnik aksamitnej rewolucji, prawicowy polityk Alexandr Vondra prosili m.in. o modlitwy za Polskę, aby „naród polski nie przestawał stać przy tysiącletniej wierze i aby po ciężkich doświadczeniach minionego wieku podołał współczesnym groźbom, które znów atakują jego duszę”. Modlono się także za zmarłych Ronalda Reagana, Margaret Thatcher i Helmuta Kohla, którzy „razem ze św. Janem Pawłem II prowadzili walkę za naszą wolność”. Po liturgii kard. Dziwisz dziękował za zaproszenie do Pragi. „Wszystko, co widziałem i przeżyłem, zabiorę do Polski, do Krakowa i na Jasną Górę” - mówił.
Królewna Agnieszka, zmarła w 1282 roku w wieku co najmniej 71 lat, córka - prawdopodobnie najmłodsza - króla Czech Przemysława Ottokara I wybrała zamiast oferowanych jej monarchicznych małżeństw życie zakonne. Fundowała przytułki i szpitale, z jej inicjatywy powstał Zakon Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą. Ufundowała także klasztor klarysek, do którego wstąpiła. W 1234 r. złożyła śluby zakonne, a przez współczesnych już za życia traktowana była jako święta. Jej utrzymujący się od stuleci kult sformalizowała dokonana w 1874 roku przez papieża Piusa IX beatyfikacja. Ogłoszenie je w 1989 roku świętą było pierwszą kanonizacją osoby z czeskiego kręgu kulturowego od czasu kanonizacji św. Jana Nepomucena w 1729 roku.
„To, że Agnieszka została ogłoszona świętą dopiero w tym stuleciu, nie jest rzeczą przypadku. Święta Agnieszka ma oczywiście dary, które Boża Opatrzność przewidziała właśnie dla waszej generacji” - powiedział w 1989 roku w Watykanie czeskim pielgrzymom Jan Paweł II. (PAP)
Z Pragi Piotr Górecki (PAP)
ptg/ dmi/ kar/
