Występujemy do Komisji Europejskiej z prośbą, z postulatem o obniżenie stawki VAT-owskiej na książki drukowane do stawki zerowej – poinformował wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.
"Dzisiaj jest Międzynarodowy Dzień Książki i w tych trudnych czasach dla polskiej kultury - wiemy wszyscy, że pandemia nie oszczędza i instytucji kultury, i ludzi kultury - w pewnym sensie mamy dziś dobrą wiadomość dla kultury. (...) Jest to wiadomość dotycząca obniżenia VAT-u na książki drukowane do stawki zerowej" - powiedział w czwartek prof. Piotr Gliński podczas briefingu prasowego w siedzibie MKiDN.
Zapowiedział, że premier Mateusz Morawiecki, z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy i MKiDN, na prośbę środowisk wydawców, księgarzy, wystąpi do UE o obniżenie stawki VAT na książki drukowane do stawki zerowej.
Przypomniał, że dotychczasowy VAT na książki drukowane wynosi 5 proc. Jak mówił, "najniższy z możliwych, według prawodawstwa europejskiego, ale wydaje się, że te szczególne okoliczności związane z pandemią są argumentem, który może przeważyć szalę i dlatego występujemy do Komisji Europejskiej z prośbą, z postulatem o obniżenie stawki VAT-owskiej na książki drukowane do stawki zerowej".
Gliński zaakcentował, że ten ruch polskiego rządu "jest oczywiście spowodowany tym, że chcemy, żeby książka była bardziej dostępna, żeby instytucje i ludzie kultury, którzy także muszą żyć w sensie finansowym, biznesowym mogli ten trudny czas, w lepszej kondycji, przeżyć".
"Chcielibyśmy, żeby ta stawka była utrzymana także i po pandemii. Kultura zasługuje na to, żeby ją wspierać. Państwo jest za to odpowiedzialne" - podkreślił.
Zwrócił uwagę, że wystąpienie o zmianę obowiązującej regulacji do UE "na ogół trwa kilka miesięcy". "My będziemy aplikowali, argumentowali w związku z tą sytuacją (pandemii - PAP), która w tej chwili jest. Ona jest szczególna i takie wyłączenia w innych obszarach, co prawda tych pierwszofrontowych, miały już miejsce. Mówię o wyłączeniach VAT-owskich" - wyjaśnił.
"Książka jest też artykułem pierwszej potrzeby. Moim zdaniem także w czas epidemii" - podkreślił.
Gliński podziękował w czwartek "wszystkim ludziom związanym z książką" i z okazji ich święta złożył im "najgorętsze, najserdeczniejsze życzenia". "Myślę, że najlepszy prezent, jaki mógł być dziś dla nas wszystkich - to właśnie ta decyzja (o wystąpieniu do UE o obniżkę VAT na książki)" - ocenił.
"Jednocześnie chciałem powiedzieć, że (...) my zwiększamy z roku na rok wydatki państwa na wsparcie czytelnictwa. Mamy Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa, który będzie programowany na następny okres, i tam zwiększenie budżetowe będzie jeszcze większe. Rozwijamy wsparcie czytelnictwa we wszystkich obszarach" - zapewnił minister kultury.
Uczestnicząca w briefingu w siedzibie MKiDN prezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Anna Nasiłowska przypomniała, że 17 kwietnia br. jej stowarzyszenie skierowało do wicepremiera Glińskiego list, który "wyrażał niepokoje naszego środowiska". "I jako postulat drugi (...) napisaliśmy postulat przywrócenia zerowej stawki VAT-u na książki. Prawdę mówiąc, nawet nie oczekiwałam, że coś takiego może poruszyć ten kamień i coś takiego może się stać" - wyjaśniła.
"Obcowanie z książką papierową - to jest zupełnie inna klasa, inna kultura kontaktu z tekstem" - podkreśliła, apelując do ministra kultury "o zwiększenie pomocy dla bibliotek".
Z kolei dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski zwrócił uwagę, że "każde działanie, które pozwala przybliżyć lub obniżyć cenę książki to jest krok w bardzo dobrym kierunku". "Zerowa stawka VAT to jest postulat oczywisty. Chcemy, żeby książki były jak najszerzej dostępne" - dodał.
Wskazał, że "dzisiejsze badania czytelnictwa pokazują, że narzędzia, z których korzystamy, są skuteczne". "Nie tylko zatrzymaliśmy negatywny trend spadkowy, ale także widzimy lekki wzrost. (...) To jest bardzo dobra wiadomość" - wyjaśnił Makowski.
"Drugą dobrą wiadomością jest to, że wśród najczęściej czytanych są polskie autorki, polscy autorzy. I to jest zmiana obserwowana od niedawna" - mówił.
Dyrektor Biblioteki Narodowej przyznał, że "bardzo nam zależy na tym, żeby zerowa stawka VAT udała się" i zapowiedział "wspieranie tych działań rządu". "Jest to postulat, który jest bardzo korzystny i dla rynku wydawniczego, ale także po części dla bibliotek w kraju" - podkreślił.
Polska wystąpi do Unii Europejskiej o derogację pozwalającą na zmianę stawki VAT na VAT 0 proc. Na podstawie art. 395 dyrektywy VAT państwa członkowskie Unii Europejskiej mają możliwość wprowadzenia szczególnych środków stanowiących odstępstwo od przepisów ww. dyrektywy w celu upraszczania poboru VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania. Prawo do zastosowania szczególnego środka uwarunkowane jest decyzją Rady, na wniosek Komisji Europejskiej.(PAP)
autorzy: Grzegorz Janikowski, Katarzyna Krzykowska
gj/ ksi/ pat/