Stołeczne obchody 76. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego

Obchody 76. rocznicy Powstania Warszawskiego rozpoczęły się w czwartek. W Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego prezydent Andrzej Duda i prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski spotkali się z powstańcami warszawskimi. Głowa państwa wręczyła uczestnikom powstania ordery i odznaczenia państwowe. Następnie w piątek przedstawiciele władz państwowych i lokalnych wraz z powstańcami wzięli udział we mszy św. w intencji poległych i zmarłych uczestników heroicznego zrywu, która odbyła się w Katedrze Polowej Wojska Polskiego.

W tym roku, ze względu na obostrzenia związane z epidemią, uroczystości związane z rocznicą powstania mają bardziej kameralny charakter. Organizatorzy zachęcają do śledzenia uroczystości online - większość z nich będzie transmitowana na żywo.

Sobotnią część stołecznych obchodów zainauguruje m.in. poranna uroczystość, w trakcie której prezydent Duda złoży wieniec przed pomnikiem upamiętniającym ofiary likwidacji znajdującego się Szpitala Wolskiego, znajdującym się u zbiegu ulic Płockiej i Górczewskiej. W tym samym czasie wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Paweł Wdówik w imieniu premiera Mateusza Morawieckiego złoży wieńce pod pomnikiem "Mokotów Walczący - 1944" w Parku im. Generała Gustawa Orlicza-Dreszera, a także pod pomnikiem gen. Zbigniewa Ścibora-Rylskiego "Motyla" w Parku im. Marszałka Rydza-Śmigłego.

OGLĄDAJ RÓWNIEŻ

79 lat temu w Warszawie wybuchło powstanie – największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie

Przed południem szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk uczci pamięć najmłodszych uczestników zrywu, składając kwiaty przed pomnikiem "Najmłodszych Żołnierzy Powstania Warszawskiego 1944" na terenie parafii św. Stanisława Kostki na stołecznym Żoliborzu. Kasprzyk złoży także wiązanki na grobie bł. ks. Jerzego Popiełuszki oraz ks. prałata Teofila Boguckiego, żołnierza AK i kapelana powstańców warszawskich.

Wczesnym popołudniem z udziałem m.in. marszałek Sejmu Elżbiety Witek i prezydium Sejmu odbędzie się uroczystość złożenia kwiatów najpierw pod znajdującym się u zbiegu ul. Wiejskiej i Matejki Pomnikiem Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego, a następnie pod Pomnikiem gen. Stefana Roweckiego "Grota", który mieści się na rogu ul. Chopina i Al. Ujazdowskich. Witek złoży wieńce także pod dzwonem gen. bryg. Antoniego Chruściela "Montera", dowódcy Powstania Warszawskiego i pod tablicą pamiątkową poświęconą prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu. W obu tych miejscach pojawi się wcześniej premier Mateusz Morawiecki.

Po południu prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski podczas uroczystości, organizowanej w Parku Powstańców Warszawy na Woli, zasadzi drzewo w miejscu budowy Izby Pamięci. W korzeniach drzewa wkopany zostanie akt erekcyjny Izby. Inicjatorką budowy Izby Pamięci jest Wanda Traczyk-Stawska i kierowany przez nią Społeczny Komitet ds. Cmentarza Powstańców Warszawy.

Kolejnym punktem obchodów będzie złożenie wieńców przez prezydenta Dudę i premiera Morawieckiego na grobie gen. Antoniego Chruściela "Montera" na Wojskowych Powązkach.

O godz. 17, w godzinę "W", w całym mieście uruchomione zostaną syreny alarmowe i rozpocznie się główna uroczystość przed pomnikiem Gloria Victis na Wojskowych Powązkach, gdzie spoczywa ok. 4-4,5 tys. uczestników walk. Uroczystość w tym miejscu stanowi od lat punkt kulminacyjny oficjalnych obchodów rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, jest tradycją sięgającą już kilkudziesięciu lat. Udział w niej wezmą m.in. prezydent Duda, premier Morawiecki, marszałek Witek, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński oraz minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak.

Wieczorem zaplanowano wspólne śpiewanie powstańczych piosenek w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego z udziałem orkiestry i chóru pod kierownictwem Jana Stokłosy. Wydarzenie pn. "Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki" będzie transmitowane w TVP1 oraz na profilu Muzeum Powstania Warszawskiego na Facebooku. Z kolei o północy w Sali pod Liberatorem w Muzeum Powstania Warszawskiego premierę będzie miał spektakl "Pamiętnik z Powstania Warszawskiego" wg Mirona Białoszewskiego w reżyserii i wykonaniu Adama Woronowicza. Monodram będzie można obejrzeć na profilu Muzeum Powstania Warszawskiego na Facebooku.

W niedzielę rano u zbiegu ulic Karowej i Browarnej nastąpi odsłonięcie pomnika kpt. Stanisława Jankowskiego "Agatona", "cichociemnego", oficera AK, powstańca warszawskiego, a po wojnie - architekta zaangażowanego w odbudowę stolicy. W uroczystości wezmą udział m.in. prezydent Warszawy, członkowie rodziny kpt. Jankowskiego oraz przedstawiciele powstańców. Po południu natomiast z Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego wystartuje "Masa Powstańcza 2020", czyli zbiorowy przejazd rowerzystów szlakiem batalionów AK "Czata 49" i "Miotła".

W środę 5 sierpnia, w rocznicę rozpoczęcia pacyfikacji przez siły niemieckie Woli, zaplanowano złożenie kwiatów pod pomnikiem Pamięci 50 Tysięcy Mieszkańców Woli Zamordowanych przez Niemców podczas Powstania Warszawskiego 1944 oraz Marsz Pamięci, który wyruszy stamtąd w kierunku Cmentarza Powstańców Warszawy na Woli. Marsz zakończy się złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy pod pomnikiem Polegli Niepokonani i na wystawie "Zachowajmy ich w pamięci" poświęconej ofiarom cywilnym Powstania Warszawskiego w Parku Powstańców Warszawy.

Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 r. do walki stanęło ok. 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wyniosły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono ze zniszczonego miasta, które po powstaniu Niemcy niemal całkowicie zburzyli. (PAP)

autorzy: Grzegorz Janikowski, Daria Porycka

gj/ dap/ dki/