Rada Miasta Białystok przyjęła w poniedziałek stanowisko upamiętniające 40. rocznicę rejestracji Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Radni jednogłośnie wyrazili w nim "szacunek oraz uznanie dla twórców i członków NZS, którzy walczyli o wolną i demokratyczną Polskę".
NZS zostało zarejestrowane 17 lutego 1981 roku przez ówczesne ministerstwo Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Stało się to po trzech tygodniach strajku studenckiego, którego jednym z głównych postulatów było prawo do zrzeszania się w wolnych organizacjach.
Stanowisko w sprawie upamiętnienia tej rocznicy, to inicjatywa radnych Koalicji Obywatelskiej, poparta przez całą radę.
Radni podkreślili w nim, że Niezależne Zrzeszenie Studentów było pierwszą zarejestrowaną w krajach bloku komunistycznego niezależną organizacją studencką, a studenci "stanęli do walki z ustrojem komunistycznym żądając min. rejestracji niezależnej od władz organizacji studenckiej, przywrócenia autonomii szkołom wyższym, ograniczenia cenzury, uwolnienia więźniów politycznych".
Przypomnieli też, że historia Niezależnego Zrzeszenia Studentów jest upamiętniona w przestrzeni miejskiej Białegostoku; od niespełna czterech lat taką nazwę nosi Plac Uniwersytecki w centrum, zlokalizowany przed budynkiem dawnego Komitetu Wojewódzkiego PZPR, obecnie budynku wydziałów filologicznych Uniwersytetu w Białymstoku. Zmiana tej nazwy była inicjatywą dawnych działaczy NZS, którzy przypominali wówczas historyczne związki miejsca z działalnością organizacji w latach 80. i 90. ub. wieku.
Chodziło m.in. o protesty ze stycznia 1990 roku, gdy studenci okupowali budynek KW PZPR. Akcja zakończyła się podpisaniem porozumienia o przekazaniu gmachu na potrzeby Filii Uniwersytetu Warszawskiego, obecnie samodzielnego Uniwersytetu w Białymstoku.
W stanowisku radni podkreślili, że obecnie NZS dba o prawa studenckie, o szanse rozwoju młodych ludzi, reprezentuje głos studentów na uczelniach i w debacie publicznej. "Rada Miasta Białystok w 40. rocznicę rejestracji wyraża szacunek oraz uznanie dla twórców i członków Niezależnego Zrzeszenia Studentów, którzy walczyli o wolną i demokratyczną Polskę" - podkreślili radni.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ aszw/