Senat jednogłośnie opowiedział się w piątek za przyjęciem bez poprawek ustawy o ratyfikacji Europejskiej Konwencji o ochronie dziedzictwa audiowizualnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 8 listopada 2001 r.
Za ustawą bez poprawek głosowali wszyscy senatorowie zasiadający w Izbie Wyższej.
Ratyfikowana umowa dotyczy ochrony dziedzictwa narodowego w zakresie utworów kinematograficznych wyprodukowanych na terytorium państwa-Strony Konwencji. Podstawowym obowiązkiem nakładanym na państwa jest ustanowienie systemu gromadzenia i zachowania utworów kinematograficznych i ochrona oraz udostępnianie materiałów tam zgromadzonych.
W uzasadnieniu do ustawy napisano, że "związanie Rzeczypospolitej Polskiej Europejską Konwencją o ochronie dziedzictwa audiowizualnego, sporządzoną w Strasburgu dnia 8 listopada 2001 r. jest realizacją art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który m.in. stanowi, że Rzeczpospolita Polska strzeże dziedzictwa narodowego". "Wspomniane dziedzictwo należy rozumieć w najszerszym możliwym zakresie, a więc pojęcie to obejmuje także dziedzictwo audiowizualne, na które zgodnie z Konwencją składają się utwory kinematograficzne. Przyjęcie Konwencji będzie sprzyjało ujednoliceniu standardów przekazywania i przechowywania dzieł audiowizualnych, w tym utworów kinematograficznych, także na poziomie międzynarodowym. Niewątpliwie brak powszechnie akceptowanych standardów deponowania utworów kinematograficznych ogranicza możliwości ich udostępniania, zwiększa koszty niezbędnej digitalizacji oraz utrudnia dostosowanie nośników, na których są przechowywane zasoby, do zmieniającego się otoczenia technologicznego" - wskazano w uzasadnieniu.
W dniu 15 grudnia 2020 r., w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencję podpisał Ambasador Jerzy Baurski, Stały Przedstawiciel Rzeczypospolitej Polskiej przy Radzie Europy.
W uzasadnieniu podano, że "podstawowymi obowiązkami nałożonymi przez Konwencję, które polskie przepisy prawa od dawna realizują, jest wprowadzenie ustawowego obowiązku gromadzenia i przechowywania utworów kinematograficznych wyprodukowanych na terytorium państwa-Strony Konwencji oraz wskazanie jednej lub kilku instytucji, które pełniłyby funkcję narodowego archiwum".
W Polsce obowiązki organu archiwizującego zostały powierzone Filmotece Narodowej - Instytutowi Audiowizualnemu w drodze zarządzenia ministra kultury.
Polska regulacja prawna zawarta w ustawie o kinematografii nakazuje utworzenie depozytu utworów kinematograficznych w ciągu 30 dni od zakończenia produkcji, nie później niż w dniu rozpoczęcia dystrybucji materiału. Dodatkowo w przypadku innych materiałów dokumentacyjnych związanych z produkcją filmu, ta ustawa nakazuje też ich "nieodpłatne przekazanie przez producenta".
Uzasadnienie do ustawy wskazuje, że standard ochrony określony w krajowych przepisach rangi ustawowej jest wyższy niż ten określony w konwencji, która jedynie zachęca państwa do tworzenia dobrowolnych depozytów tego rodzaju materiałów.
Ratyfikacja tej konwencji nie powoduje konieczności zmiany przepisów polskiego prawa, ani skutków finansowych dla budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego w postaci zmniejszenia dochodów, zwiększenia wydatków lub zmiany ich struktury. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska, Michał Szukała
ksi/ szuk/
