Okładka lipcowego numeru "Mówią wieki".
Zapraszamy do lektury lipcowego numeru (07/2013) magazynu "Mówią wieki".
Skoro mamy lipiec, to przed nami kolejna rocznica bitwy pod Grunwaldem. W numerze mamy dwa artykuły poświęcone zwycięskiej batalii z 1410 roku. Dariusz Piwowarczyk, znawca średniowiecznego rycerstwa, zastanawia się, dlaczego wilcze doły i artyleria nie pomogły Krzyżakom pod Grunwaldem. Z kolei Rafał Jaworski opisuje losy grunwaldzkich łupów, które wpadły w polskie ręce. Zalicza do nich również znaczniejszych krzyżackich jeńców, za których można było wziąć sowity okup. Miłośnikom wieków średnich polecamy także rozmowę z Janem Gradoniem, rycerzem rekonstruktorem, który idzie w ślady Zawiszy Czarnego, uczestnicząc w turniejach. Ma na koncie triumf w turnieju w amerykańskim San Diego, rozgrywanym… w pustynnej scenerii, wśród wysokich kaktusów. Z rozmowy można się dowiedzieć, jak wygląda rycerskie hobby od kuchni.
W lipcu obchodzimy też bardzo smutną rocznicę - 70 lat temu w Gibraltarze zginął premier i naczelny wódz gen. Władysław Sikorski. Postać polskiego przywódcy z czasów drugiej wojny światowej, jego sukcesy i porażki, zalety i wady przypomina Bogusław Kubisz.
Również przed 70 laty rozegrała się bitwa na łuku kurskim. Odparcie niemieckiej ofensywy przez Armię Czerwoną, a następnie miażdżący kontratak który zatrzymał się dopiero nad Dnieprem, odwróciły losy drugiej wojny światowej. Krwawą batalię, w której bardzo ważną rolę odegrały czołgi, opisuje Aleksander Socha.
Werwolf to owiana mgłą tajemnicy hitlerowska organizacja dywersyjna, która działała tuż po wojnie także na polskich Ziemiach Odzyskanych. Tomasz Wojciechowski, autor artykułu poświęconego Werwolfowi na Pomorzu Zachodnim, uważa jednak, że jego aktywność była wyolbrzymiana przez propagandę, aby podsycać wrogość wobec Niemców i usprawiedliwiać akty przemocy i grabieży dokonywane przez jednostki Armii Czerwonej, a także polskie formacje i zwykłych szabrowników.
Kolejny artykuł z serii „Bitwy epoki napoleońskiej” jest poświęcony inwazji Bonapartego na Egipt w 1798 roku i bitwie pod piramidami, która otworzyła Francuzom drogę do Kairu.
W numerze można przeczytać:
- Dariusz Piwowarczyk, „Wilcze doły i artyleria pod Grunwaldem. Dlaczego nie pomogły Krzyżakom?”
Według relacji kronikarskich Krzyżacy chcieli zaskoczyć armie Władysława Jagiełły i wlk. ks. Witolda, kopiąc wilcze doły i ustawiając artylerię. Autor docieka, z jakiego powodu te fortele nie uchroniły zakonu przed klęska.
- Rafał Jaworski, „Grunwaldzkie łupy”
Triumf pod Grunwaldem przyniósł zwycięzcom także bogate łupy. Lwia ich część przypadła królowi Władysławowi Jagielle. Obok uzbrojenia, zapasów wojennych i rozmaitych kosztowności cenną zdobyczą byli także jeńcy.
- „Średniowiecze i adrenalina. Rozmowa z rycerzem rekonstruktorem Janem Gradoniem”
Ciekawy wywiad z miłośnikiem średniowiecza, a zwłaszcza dawnej broni, który od kilkunastu lat wciela się w rycerza i odnosi sukcesy w turniejach rycerskim w kraju i za granicą.
- „Londyńska skarbnica. Rozmowa z dr. Andrzejem Suchcitzem”
Emigracyjny historyk i archiwista opowiada o dziejach i teraźniejszości londyńskiego Instytutu i Muzeum im. gen. Władysława Sikorskiego, placówki niezwykle zasłużonej dla polskiego wychodźstwa niepodległościowego, w której przechowywane są m.in. pamiątki po generałach Sikorskim i Andersie
- Bogusław Kubisz, „Przywódca, ale czy mąż stanu? Opowieść o gen. Władysławie Sikorskim”
Na gen. Sikorskiego często patrzy się przez pryzmat tragicznej śmierci w budzących wątpliwości okolicznościach Autor próbuje pokazać go jako człowieka, żołnierza i polityka, wskazując na jego osiągnięcia, ale także i błędy.
- Kamilla Twardowska, „Laury na Pustyni Judzkiej”
Tekst pierwszych klasztorach chrześcijańskich na pograniczu dzisiejszego Izraela i Jordanii. Można się zeń dowiedzieć, jak wyglądało życie mnichów i pustelników w IV – XVIII wieku
- Tomasz Wojciechowski, „Werwolf na Pomorzu Zachodnim. Prawda czy fikcja?”
„Bohaterką” artykułu jest zakonspirowana hitlerowska organizacja zbrojna, która miała dezorganizować zaplecze na ziemiach utraconych przez Trzecią Rzeszę. Jej działalność jednak w znacznej mierze okazała się fikcją wymyśloną przez komunistyczną propagandę.
- Anna Augustowska „Pilotki to nie czapki”
Autorka opisuje osiągnięcia polskich szybowniczek (przed wojną na szybowcach latała m.in. Jadwiga Piłsudska, córka marszałka Piłsudskiego). Wiele miejsca poświęcono powojennym sukcesom Pelagii Majewskiej i Adeli Dankowskiej, wielokrotnych zwyciężczyń zawodów krajowych i międzynarodowych..
- Aleksander Socha, „Przełom na froncie wschodnim. Bitwa na łuku kurskim 1943”
Dramatyczny opis wielkiej bitwy, która ostatecznie odwróciła losy wojny na wschodzie i oddała inicjatywę strategiczną w ręce Armii Czerwonej.
- Małgorzata Karpińska, „Bitwa pod piramidami. Francuzi gromią egipskich mameluków 21 lipca 1798 roku”
W serii „Bitwy epoki napoleońskiej” przybliżamy inwazję wojska francuskich pod wodzą Napoleona Bonapartego na Egipt. W drodze do Kairu przyszły Cesarz Francuzów pokonał nad Nilem, kilkanaście kilometrów od grobowców faraonów, armię egipskich mameluków.
- Rafał Kaczmarek, „Lądek-Zdrój. Najstarsze polskie uzdrowisko”
Spacer po dolnośląskiej miejscowości uzdrowiskowej z tradycją sięgającą XIV wieku
- Błażej Brzostek, „Świat na niby”
Dawne zabawy dzieci z dobrych i złych domów
Ponadto w numerze stale działy:
- Telegraf Historyczny (informacje o odkryciach archeologicznych, wieści z muzeów, ciekawe strony internetowe dla miłośników historii)
- Historia na pocztówce
- Karykatury
- Kliomatograf (recenzje filmowe)
- Komputer i historia
- Recenzje
- Noty o książkach (autorska rubryka Macieja Janowskiego)
- Z księgarni (przegląd nowości wydawniczych)
- Plotki z brodą (anegdotki i śmiesznostki sprzed wieków)
Więcej informacji na www.mowiawieki.pl
Zapraszamy też na facebook.com/mowiawieki
