Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury to okazja, by zainwestować w kulturę i ludzi kultury, a jednocześnie ściągnąć publiczność, turystów, którzy nie mieli wiedzy, że Kowno jest tak pięknym miastem – powiedział minister kultury Piotr Gliński podczas wizyty na Litwie.
Wicepremier Piotr Gliński przebywa w Kownie na zaproszenie litewskiego ministra kultury, Simonasa Kairysa. Weźmie tam udział w inauguracji Europejskiej Stolicy Kultury. Ogląda też dwie wystawy organizowane w ramach ESK 2022 - artysty Williama Kentridge’a pt. "To, czego nie pamiętamy" oraz "Modernism for Future 360/365".
"Europejska Stolica Kultury, jaką w tym roku jest Kowno, na pewno będzie szczególnie przyciągać turystów. Po to robi się takie wydarzenia, by wskazywać miasta w Europie, które zasługują na to, żeby się nimi zainteresować" - powiedział dziennikarzom wicepremier, podczas wizyty w muzeum.
Minister Gliński zwrócił też uwagę na fakt, że to dzięki Instytutowi Polskiemu na Litwie Kowno jako Europejska Stolica Kultury mogło skorzystać z doświadczeń Wrocławia, który miał tytuł ESK w 2016 r. Odbyła się "wizyta studyjna samorządowców z Kowna właśnie we Wrocławiu, z której dowiedzieli się, jak to zostało zorganizowane, wiele z tych wzorców replikowano (później) do Kowna" . Zauważył, że nawet główny reżyser sobotniego widowiska "The Confusion" Chris Baldwin, inaugurującego rok, w którym Kowno będzie nosiło tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, wcześniej reżyserował otwarcie ESK we Wrocławiu.
W ocenie Glińskiego, tytuł Europejska Stolica Kultury "to okazja do tego, by zainwestować w kulturę i ludzi kultury, a jednocześnie ściągnąć publiczność, turystów i wielu ludzi, którzy nie mieli wiedzy, że Kowno jest tak pięknym miastem".
Tematem przewodnim kowieńskich obchodów Europejskiej Stolicy Kultury jest "Mit miasta – od tymczasowości do współczesności". Autorzy idei odwołują się do transformacji, którą przeszło i przechodzi miasto oraz jego mieszkańcy.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego odwiedził Muzeum im. Mikolajusa Konstantinasa Čiurlionisa w Kownie, gdzie obejrzał pierwszą w Europie Wschodniej wystawę południowoafrykańskiego artysty Williama Kentridge’a pt. "To, czego nie pamiętamy".
William Kentdridge urodził się w Republice Południowej Afryki w Johannesburgu w 1955 r. Artysta ma litewskie korzenie. Dzieła tego artysty grafika, rysownika, twórcy animacji są w zbiorach największych i najważniejszych galerii sztuki. Inspiracje czerpie z nauki i literatury. Tworzy za pomocą węgla, rysuje, maluje, tworzy formy z tekstyliów, robi animacje filmowe i produkcje operowe.
W dziełach eksponowanych na wystawie, Kentridge odnosi się do wybiórczej pamięci ludzkości. "Odrzucenie faktów, historii i wspomnień jako środka samozachowawczego lub narzędzia propagandy jest tak samo powszechną cechą ludzi w Johannesburgu i Rzymie, jak w Kownie" – uważa twórca cytowany w informacji prasowej. "Wszyscy wybieramy, co chcemy zapamiętać, a co wyrzucić z naszych wspomnień. Kentridge ma nadzieję, że wypełni te luki w naszej pamięci i porozmawia z nami o tym, czego świadomie lub nieświadomie już nie pamiętamy" - podano.
Minister kultury zwrócił uwagę, że dla niego Kowno jest przede wszystkim stolicą modernizmu. Po południu Gliński weźmie też udział w otwarciu wystawy "Modernism for Future 360/365" na Poczcie Głównej. 26 artystów z Kowna, Lwowa, Brna, Kortrijk i Tel Awiwu czerpiących inspirację z kościołów, muzeów, a także z budynków mieszkalnych okresu modernizmu stworzyło 18 projektów interpretujących ich historię i dzisiejsze znaczenie.
Wystawa tworzy narrację o architekturze modernistycznej jako fenomenie, a artyści z z kilku miast przedstawiają ten temat z perspektywy Bliskiego Wschodu, Europy Środkowo-Wschodniej i nie tylko. "Analizowane są także liczne doświadczenia, z których każde odzwierciedla narrację o odrębnej warstwie architektury modernistycznej i jej cechach, w tym autentyczne świadectwa okolicznych mieszkańców oraz omawiany jest potencjał architektury modernistycznej" - podali organizatorzy. Na wystawie liczba 360 symbolizuje wszystkie możliwe perspektywy modernizmu: kulturowe, polityczne, ekonomiczne itd. Tymczasem liczba 365 nawiązuje do naszej dbałości o codzienne dziedzictwo.
Idea, by wykorzystać kulturę do pogłębienia integracji w ramach Unii Europejskiej zrodziła się w 1985 podczas spotkania na szczycie szefów państw i rządów Wspólnot Europejskich. Europejska Stolica Kultury to miasto które w danym roku może w sposób wyjątkowy zaprezentować swoje dziedzictwo oraz dokonania kulturalne i artystyczne. Pierwszym Europejskim Miastem (Stołecznym) Kultury były greckie Ateny.
W Polsce tytuł Europejskiej Stolicy Kultury nosiły Kraków (2000 r.) oraz Wrocław (2016 r.). Kolejne polskie miasto ma szansę być Europejską Stolica Kultury w 2029 r.
Z Kowna Olga Łozińska (PAP)
oloz/ mars/
