Uczniowie oraz nauczyciele - laureaci XVII edycji konkursu „Historia Bliska” odebrali nagrody i wyróżnienia podczas poniedziałkowej uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie. Zapowiedziano zmiany w formule konkursu. Obecna edycja nosiła hasło „Polacy-Sąsiedzi po II wojnie światowej: przeciw sobie, obok siebie, razem...”. Została zorganizowana przez Ośrodek KARTA wraz z Europejską Siecią Pamięć i Solidarność, Urzędem do Spaw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz niemiecką Fundacją Koerbera.
„Chodzi o to, by w naszych historiach lokalnych, regionalnych i rodzinnych wszystkie perspektywy: zwycięzców i pokonanych, sprawców i ofiar, prześladujących i prześladowanych, większości i mniejszości, dochodziły do głosu. Zachęcamy, by młodzież i młodzi dorośli krytycznie spojrzeli na historię swego otoczenia - powiedziała Gabriele Woidelko z Fundacji Koerbera, dyrektor EUSTORY – sieci konkursów historycznych w 24 krajach Europy, do których należy konkurs „Historia Bliska”.
„Chodzi o to, by w naszych historiach lokalnych, regionalnych i rodzinnych wszystkie perspektywy: zwycięzców i pokonanych, sprawców i ofiar, prześladujących i prześladowanych, większości i mniejszości, dochodziły do głosu. Zachęcamy, by młodzież i młodzi dorośli krytycznie spojrzeli na historię swego otoczenia - powiedziała Gabriele Woidelko z Fundacji Koerbera, dyrektor EUSTORY – sieci konkursów historycznych w 24 krajach Europy, do których należy konkurs „Historia Bliska”
Podkreślając, że historia jest fundamentem tożsamości człowieka, rodziny, grup społecznych, narodu, wreszcie – jeśli taka da się zbudować - tożsamości Unii Europejskiej, Rafał Rogulski, dyrektor Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność stwierdził: „Ważne jest, by młodzież poznawała historię nie tylko czytając książki, ale także w rozmowach z jej świadkami. Dzięki zajmowaniu się w aktywny sposób historią, wspieramy samych siebie w określeniu swego miejsca w świecie”.
Wyniki konkursu przedstawił członek jury, Zbigniew Gluza, szef Fundacji Ośrodka KARTA. Powiedział, że najczęściej podejmowanym tematem prac konkursowych były relacje polsko- niemieckie, szczególnie na Górnym Śląsku i Śląsku Opolskim (41 prac) oraz polsko-ukraińskie i polsko-łemkowskie (16 prac). Współczesności dotyczyły prace o uchodźcach czeczeńskich oraz gruzińskich a także kontakty kibiców podczas Euro 2012.
„W pracach pokazano wielką rozpiętość emocji w sąsiedzkich kontaktach: od nienawiści, niechęci, braku zrozumienia przez rodzące się zaciekawienie, zaufanie, sympatię, chęć pojednania, przyjaźń, czasem nawet miłość albo po prostu tolerancję i zgodę na bezkonfliktowe równoprawne współżycie - powiedział Zbigniew Gluza. Dodał, że wciąż istnieją zadawnione urazy czy nieuzasadnione obawy, więc jest jeszcze wiele do zrobienia na drodze do wzajemnego poznania i akceptacji naszych odmienności.
W konkursie wzięło udział 100 prac, w tym 48 zespołowych, wykonanych przez 228 uczniów z 81 szkół. Jury „Historia Bliska” przyznało 19 nagród, w tym 3 nagrody dla zespołów międzynarodowych oraz 22 wyróżnienia.
I specjalną nagrodę zespołową otrzymali uczniowie LO im. 11 marca w Puńsku (z litewskim językiem nauczania) oraz z VIII LO im. Króla Kazimierza w Białymstoku za podjęcie, we współpracy międzyszkolnej i międzynarodowej, problemu relacji polsko - litewskich i próbę zmierzenia się ze wzajemnymi stereotypami.
I nagroda zespołowa przypadła uczniom z Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II w Krempachach za pracę „Czy tylko granice dzielą?”, dotyczącą polsko - słowackiego konfliktu na Spiszu o mszę w językach narodowych.
I nagrodę indywidualną zdobył Marcin Więckowski z LO im. Józefa Piłsudskiego w Ustrzykach Dolnych za film dokumentalny „Z siekierą na brata” o relacjach polsko - ukraińskich w Bieszczadach.
I wyróżnienie specjalne przyznano uczennicom ze szkoły państwowej nr 36 z polskim językiem nauczania w Grodnie (Białoruś) za reportaż historyczny o życiu na Białorusi na podstawie rozmów ze świadkami historii, skonfrontowanych z propagandą „Grodzieńskiej Prawdy” z 1945 roku.
Alicja Wancerz-Gluza, komisarz konkursu „Historia Bliska”, powiedziała: „Są wydarzenia w historii lokalnej dotąd nieopisane, opowieści, które potrzebują swego narratora”. Dlatego też kolejna edycja, która zostanie ogłoszona prawdopodobnie we wrześniu, będzie nosiła podtytuł: historia nieodkryta, nieopowiedziana, niewysłuchana.
Alicja Wancerz-Gluza zapowiedziała również rozszerzenie kręgu adresatów konkursu. Dotychczas brali w nim udział uczniowie i nauczyciele jako opiekunowie prac. Teraz ten krąg ma się poszerzyć m.in. o biblioteki, muzea i inne placówki kultury, pasjonatów historii, osoby z różnych pokoleń.
Konkurs „Historia Bliska” organizowany jest od 1996 r. przez Ośrodek KARTA. Wzięło w nim dotąd udział blisko 14 tys. uczniów.
Portal dzieje.pl, prowadzony wspólnie przez Polską Agencję Prasową i Muzeum Historii Polski, jest patronem medialnym konkursu.(PAP)
tst/abe/