Do 15 marca można zgłaszać książki do ósmej edycji przyznawanej w Rybniku Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz”. W konkursie rywalizują biografie, napisane i wydane po polsku w ubiegłym roku. Laureata poznamy w październiku, podczas dorocznych Rybnickich Dni Literatury.
Górnośląska Nagroda Literacka "Juliusz" to wyróżnienie ustanowione przez Prezydenta Rybnika. W trzech pierwszych edycjach wyróżniano najlepsze polskie książki, wyłonione spośród publikacji literackich danego roku. Od 2019 roku nagroda jest przyznawana za najlepszą biografię napisaną i wydaną po polsku w roku poprzednim.
"Ogólnopolska nagroda na najlepszą biografię powstała w Rybniku na kanwie jednego z najstarszych wydarzeń literackich w Polsce, czyli Rybnickich Dni Literatury. Po siedmiu edycjach nagroda stała się rozpoznawalną marką i na stałe wpisała Rybnik na mapę miast, dla których rozwój i promowanie czytelnictwa jest ważne" – powiedział w poniedziałek prezydent Rybnika Piotr Kuczera.
Decydując o nagradzaniu biografii, pomysłodawcy samorządowej nagrody argumentowali, iż ten gatunek nie miał wcześniej w Polsce swojego wyróżnienia, a jednocześnie jest to forma literacka, po którą chętnie sięgają czytelnicy. Zawężenie nagrody do biografii okazało się bardzo trafne – zwróciło większą uwagę na nagrodę. Jej kolejne edycje potwierdzają, iż biografie są bardzo chętnie czytane, inspirują, skłaniają do porównań, przywracają pamięć o wyjątkowych, historycznych postaciach.
Książki do konkursu mogą zgłaszać m.in. wydawnictwa, osoby reprezentujące instytucje kultury oraz media o charakterze literackim, a także członkowie kapituły konkursowej. Spośród wszystkich zgłoszonych książek, do końca czerwca kapituła wybierze pięć nominowanych biografii. W poprzedniej edycji nagrody, członkowie kapituły wybierali spośród 51 zgłoszonych książek.
Zgodnie z regulaminem nagrody, zwyciężyć może tylko jedna książka, za którą jej autor otrzymuje statuetkę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 50 tys. zł. Nazwisko laureata będzie ogłoszone podczas gali 21 października w Teatrze Ziemi Rybnickiej. Zwycięzca otrzyma też zaproszenie do prac przyszłorocznej kapituły nagrody.
Sekretarz kapituły ubiegłorocznej edycji "Juliusza", dyrektorka Powiatowej i Miejskiej Biblioteki w Rybniku Aleksandra Klich, zwróciła uwagę, iż ósma edycja nagrody dotyczy biografii napisanych w niezwykłej, granicznej sytuacji – roku wojny.
"Wojny, która zniszczyła życie dziesiątek milionów ludzi, a wielu z nich przygnała do nas. Wojny, która przewartościowała nasze wybory: dziś na nowo zastanawiamy się, skąd się bierze zło, czym jest dobro, skąd czerpać siłę. Na czym polega sens życia, czym jest wspólnota. Wojny, która większość z nas napawa lękiem o przyszłość. Ale też wojny, która przypomina, że warto doceniać każdą dobrą chwilę życia. W tej sytuacji biografie są jak powieści ze znanej definicji Stendhala: to +zwierciadła przechadzające się po gościńcu. Raz odbija lazur nieba, to błoto przydrożnej podróży+" - powiedziała Aleksandra Klich.
W dotychczasowych edycjach przedsięwzięcia tryumfowały książki: "Kobro. Skok w przestrzeń" autorstwa Małgorzaty Czyńskiej (2016 r.), "Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia" Moniki Muskały (2017 r.), "Dar meneli" Roberta Rybickiego (2018), „Ota Pavel. Pod powierzchnią” Aleksandra Kaczorowskiego (2019), „Jaremianka. Biografia” Agnieszki Daukszy (2020), „Nasza pani z Ravensbrück” Marty Grzywacz oraz, w ubiegłym roku, "Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana" Artura Domosławskiego.
Rybnickiej nagrodzie patronuje żyjący w XIX wieku, zasłużony dla Rybnika lekarz, entomolog i etnolog Juliusz Roger. Jesienią ub. roku, w ramach promocji nagrody literackiej, w Rybniku powstał poświęcony jego postaci Quest. Mapki Questu można pobrać w punkcie halo!Rybnik i w Teatrze Ziemi Rybnickiej, gdzie rozpoczyna się gra. Quest znalazł się w dziesiątce najchętniej ściąganych questów z platformy www.questing.pl. (PAP)
mab/ dki/