27.5.Kraków (PAP) – Dwadzieścia lat po wyborach 4 czerwca 1989 roku to okres trudnego budowania demokracji, ale nie jest to czas stracony – uważa pierwszy premier III Rzeczypospolitej Tadeusz Mazowiecki. „Doskonale pamiętam tamten czas i tamte emocje. Były one bardzo silne, tak samo jak nadzieje związane z przyszłością Polski” – powiedział PAP Tadeusz Mazowiecki.
„Udało nam się w sposób pokojowy przeprowadzić rzecz trudną wówczas do wyobrażenia: demontaż komunizmu i w ten sposób przesądzić o przyszłości Europy” – podkreślił Mazowiecki.
Podkreślił, że lata, które nastąpiły potem, "nie są czasem straconym". "Jest to trudne budowanie, ale nawet mimo obecnego kryzysu znajdujemy się coraz dalej na drodze wolności i demokracji; także dzięki przynależności do Unii Europejskiej. To trudna droga budowania demokracji, ale wychodzimy z niej zwycięsko” – zaznaczył Mazowiecki.
„Możemy być dumni, że nam się to udało” – podkreślił.
Tadeusz Mazowiecki, który został w maju Człowiekiem 20-lecia "Gazety Wyborczej", mówił wówczas w "GW", że bohaterem tego dwudziestolecia jest naród polski.
W swoim wystąpieniu wspominał, że jadąc do Wrocławia na wystawę "Europa - nasza historia", której autorem jest Krzysztof Pomian, w samolocie przeczytał w "Gazecie" mowę Józefa Becka.
"Mowę, której słuchałem jako chłopiec w radiu w szkole i z której pamiętaliśmy tylko to słynne zdanie o honorze, a która jest ciekawą analizą polityczną. I następnego dnia oglądałem tę niezwykle mądrą wystawę we Wrocławiu, która pokazuje zniszczoną Europę, drogi zachodniej Europy i drogi nasze do Europy" - mówił.
"Naszła mnie taka dwojaka refleksja. Że ta wspólna Europa to jest cud. A jeżeli mówimy o naszym polskim cudzie, to mamy cud w cudzie. Otóż i pierwsza lekcja związana z mową Becka - co by było, gdyby Polska, odzyskawszy wolność, wracała do innej Europy, skłóconej. Jakie straszne problemy by przed nami stały" - powiedział Mazowiecki w "GW".
"A druga refleksja, trochę zaskakująca. Na wystawie jest wiele pamiątek po arcybiskupie Wrocławia kard. Bolesławie Kominku, autorze słynnego listu, w którym znalazły się słowa +wybaczamy i prosimy o wybaczenie+. I odzywa się głos Jana Pawła II, który mówi: +Z tych Bolesławowych słów uczyniłem przesłanie mojego pontyfikatu+" - podkreślił.
"Jesteśmy w roku jubileuszowym i, niestety, w roku kłótni jubileuszowych. Ale bohaterem tych 20 lat jest naród polski poddawany różnym trudnym, kosztownym przemianom, przez które przebrnął. Otóż marzyłoby się, aby usłyszeć taki polsko-polski głos +wybaczamy i prosimy o wybaczenie+, bo koszty trudności, spory były i są, ale niech nie towarzyszy nam ten współczynnik niechęci, pogardy i nienawiści" - dodał b. premier.
"Powiecie państwo, że to marzenie, ale przecież marzenia pokazują kierunek. 20 lat temu też marzyliśmy, więc i teraz wolno nam pomarzyć" - powiedział.
Tadeusz Mazowiecki - pierwszy premier III Rzeczypospolitej w latach 1989-1990, publicysta, działacz społeczny i polityk, współtwórca i przewodniczący Unii Demokratycznej i Unii Wolności, poseł na Sejm PRL III, IV i V kadencji (koło "Znak" w latach 1961-1971), poseł na Sejm RP I, II i III kadencji (w latach 1991-2001). W kwietniu skończył 82 lata.
W 1956 r. założył warszawski Klub Inteligencji Katolickiej; w 1958 r. założyciel i przez 22 kolejne lata redaktor naczelny katolickiego miesięcznika "Więź". Był współzałożycielem Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym Solidarności w grudniu 1988 r. W trakcie obrad Okrągłego Stołu współprzewodniczył zespołowi ds. pluralizmu związkowego.
We wrześniu 1989 roku stanął na czele rządu jako pierwszy niekomunistyczny premier. Za powołaniem rządu Mazowieckiego głosowało 402 posłów spośród 415 obecnych w sali obrad. W skład gabinetu, w momencie powołania, weszło jedenastu ministrów wywodzących się z Solidarności, po czterech z ZSL i PZPR, trzech z SD i jeden niezależny (szef MSZ Krzysztof Skubiszewski). W listopadzie 1990 r. Mazowiecki, jako wciąż urzędujący premier, kandydował w wyborach prezydenckich. Nie przeszedł do drugiej tury.
Tadeusz Mazowiecki jest również autorem książek: "Rozdroża i wartości" (1970), "Powrót do najprostszych pytań", "Internowanie", "Druga twarz Europy"; współautorem pracy "Chrześcijanie wobec praw człowieka". Został uhonorowany licznymi nagrodami polskimi i międzynarodowymi. (PAP)
hp/ ura/ jra/ par/ bk/