Przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, Wojska Polskiego, lokalnych władz i uczniowie upamiętnili w środę w Katowicach żołnierzy Armii Krajowej. 14 lutego mija 81. rocznica przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową.
Jak przypominają historycy, powstała 27 września 1939 r. Służba Zwycięstwu Polski powstała była pierwszą ogólnopolską organizacją konspiracyjną podporządkowaną rządowi RP po wybuchu II wojny światowej. Po jej rozwiązaniu, 13 listopada 1939 r., powstał Związek Walki Zbrojnej. 14 lutego 1942 r. naczelny wódz gen. Władysław Sikorski, w rozkazie do gen. bryg. Stefana Roweckiego zniósł nazwę ZWZ ustalając, że: "wszyscy żołnierze w czynnej służbie wojskowej w Kraju stanowią +Armię Krajową+ podległą Panu Generałowi, jako jej dowódcy".
W 81. rocznicę tamtych wydarzeń dyrektor katowickiego oddziału IPN Andrzej Sznajder oraz naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Jan Kwaśniewicz zapalili znicze i złożyli kwiaty na grobach żołnierzy Armii Krajowej spoczywającym na katowickim cmentarzu przy ul. Murckowskiej.
81 lat temu Związek Walki Zbrojnej przekształcono w Armię Krajową
Na każdym z 28 grobów znajdujących się w kwaterze złożono trzy róże symbolizujące wartości: Bóg, Honor, Ojczyzna, którymi kierowali się żołnierze AK. W kwaterze spoczywa m.in. płk Marian Piotrowicz ps. "Kometa", współzałożyciel i wieloletni prezes Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Po południu w kościele garnizonowym pw. św. Kazimierza Królewicza w Katowicach została odprawiona msza św. za ojczyznę. W trakcie uroczystości poświęcono i przekazano sztandar Stowarzyszeniu Krzewienia Etosu Armii Krajowej.
Jak przypominają historycy, Okręg Śląski AK, kontynuując od lutego 1942 r. działalność Związku Walki Zbrojnej, rozbudowywał konspirację na terenie Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, wchłaniał inne polskie struktury podziemne, prowadził działania propagandowe i organizował opór zbrojny, zajmował się wywiadem i kontrwywiadem. W jego szeregach znalazło się ok. 25 tys. żołnierzy, w tym ok. 800 uzbrojonych partyzantów, operujących przede wszystkim w Beskidach, na pograniczu Zagłębia Dąbrowskiego i Małopolski, a także w kompleksach leśnych pod Częstochową.
"Funkcjonował na skrajnie trudnym terenie, nasyconym Niemcami i agenturą Gestapo, za co przyszło mu zapłacić licznymi wsypami i dekonspiracjami oraz ogromnymi stratami osobowymi. Przetrwał jako samodzielna jednostka okupację niemiecką, zaś jako Okręg Śląski AK w likwidacji funkcjonował w ograniczonym zakresie w pierwszych miesięcy rządów komunistów, aż do momentu przekształcenia się w Okręg Śląski Delegatury Sił zbrojnych w maju 1945 roku" - przypomina IPN. (PAP)
autor: Krzysztof Konopka
kon/ pat/
