Władysław Frasyniuk. 1981 r. Fot. PAP/CAF/A. Hawałej
„Zobowiązywała mnie przysięga” to tytuł monografii opisującej proces Władysława Frasyniuka z listopada 1982 r., w którym ówczesny szef dolnośląskiej Solidarności za działalność opozycyjną został skazany na sześć lat więzienia.
Publikacja, która ukazała się nakładem wrocławskiego Wydawnictwa „Profil” niedawno trafiła na półki księgarskie. W środę odbyło się spotkanie promujące książkę, której autorkami są siostry Małgorzata Wanke-Jakubowska i Maria Wanke-Jerie.
Monografię otwiera rozdział poświęcony zatrzymaniu Władysława Frasyniuka. Opozycjonista, który ukrywał się od czasu wprowadzenia stanu wojennego, został zatrzymany we Wrocławiu 5 października 1982.
Małgorzata Wanke-Jakubowska w rozmowie z PAP wspominała, że była naocznym świadkiem tamtych wydarzeń. „Tego dnia z okien mojego mieszkania widziałam jak kilkadziesiąt samochodów podjechało pod bramę bloku po przeciwnej stronie ulicy. Wdziałam mężczyzn biegających pod dachu tego budynku. Dopiero wieczorem z Dziennika telewizyjnego dowiedzieliśmy się, że wynikiem tej obławy było zatrzymanie Władysława Frasyniuka” - mówiła Wanke-Jakubowska.
Prokuratura oskarżyła Frasyniuka o to, że od 13 grudnia 1981 r. do 5 października 1982 r., jako przewodniczący NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk i członek Prezydium Komisji Krajowej, mimo zawieszenia działalności związkowej, kontynuował ją poprzez utworzony i kierowany przez siebie nielegalny Regionalny Komitet Strajkowy.
Większość miejsca w monografii poświęcono na szczegółowy opis procesu Frasyniuka. W publikacji znalazły się omówienie aktu oskarżenia, wyjaśnienia składane przez Frasyniuka, zeznania świadków oraz mowy oskarżycieli i obrońców.
Prokuratura oskarżyła Frasyniuka o to, że od 13 grudnia 1981 r. do 5 października 1982 r., jako przewodniczący NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk i członek Prezydium Komisji Krajowej, mimo zawieszenia działalności związkowej, kontynuował ją poprzez utworzony i kierowany przez siebie nielegalny Regionalny Komitet Strajkowy.
Jak piszą autorki monografii, Frasyniuk zeznając przed sądem nie przyznał się do zarzucanych mu czynów, nie kwestionował przy tym prowadzonej przez siebie działalności związkowej po 13 grudnia 1981 r. „Zakwestionował natomiast stronę prawną stawianych mu zarzutów. Jego wyjaśnienia, które były realizacją przyjętej w areszcie +strategii przywódcy+, to mowa oskarżycielska. Oskarżał w niej o bezprawne wprowadzenie stanu wojennego, o gwałt i ubezwłasnowolnienie społeczeństwa i każdego z osobna, o nieustanną prowokację władz” - piszą autorki publikacji.
Szczegółowej relacji z procesu towarzyszy prezentacja dokumentów związanych ze sprawą Frasyniuka. To skany notatek służbowych z zatrzymania opozycjonisty czy postanowień prokuratorskich i aktu oskarżenia. Towarzyszą temu fotografie z lat 80. dokumentujące działalność Solidarności” Do publikacji dołączono płytę DVD, na której czytelnik może znaleźć skany akt SB dotyczące sprawy Frasyniuka, stenogramy i nagrania dźwiękowe z procesu.
Wkład w wydanie publikacji miał wrocławski oddział Instytut Pamięci Narodowej, wrocławski Ośrodek Pamięć i Przyszłość, Gmina Wrocław, Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku oraz Zarząd Regionu NSSSZ „Solidarność” we Wrocławiu.(PAP)
pdo/ abe/
