Pięć wydanych w ub. roku biografii, wybranych spośród 40 zgłoszonych książek tego gatunku, rywalizuje w tym roku o Górnośląską Nagrodę Literackiej „Juliusz”, zainicjowaną przez samorząd Rybnika. Nazwisko laureata zostanie ogłoszone w sobotę 21 października.
Wręczenie nagrody "Juliusz" - odbywające się po raz ósmy - będzie jednym z wydarzeń trwających w październiku 54. Rybnickich Dni Literatury. Na ich program składają się spektakle, koncerty, wystawy, prezentacje literackie, warsztaty i spotkania autorskie. Doroczne Dni należą do najstarszych w Polsce organizowanych nieprzerwanie wydarzeń poświęconych literaturze.
W tym roku nominację do nagrody „Juliusz” uzyskały książki: "Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki" Karoliny Dzimiry-Zarzyckiej, "Kopernik. Rewolucje" Wojciecha Orlińskiego, "Sygnał w zenicie" Krzysztofa Siwczyka, "Lodołamaczka. Swiatłana Cichanouska" Rusłana Szoszyna oraz "Trzy tłumaczki" Krzysztofa Umińskiego.
Górnośląska Nagroda Literacka "Juliusz" to wyróżnienie ustanowione przez Prezydenta Rybnika. W trzech pierwszych edycjach wyróżniano najlepsze polskie książki, wyłonione spośród publikacji literackich danego roku. Od 2019 roku nagroda jest przyznawana za najlepszą biografię napisaną i wydaną po polsku w roku poprzednim.
Zgodnie z regulaminem nagrody, zwyciężyć może tylko jedna książka, za którą jej autor otrzymuje statuetkę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 50 tys. zł. Decydując o nagradzaniu biografii, pomysłodawcy samorządowej nagrody argumentowali, iż ten gatunek nie miał wcześniej w Polsce swojego wyróżnienia, a jednocześnie jest to forma literacka, po którą chętnie sięgają czytelnicy.
Zwycięzcę poznamy na gali w Teatrze Ziemi Rybnickiej 21 października. Tego dnia zostanie wręczona również nagroda za Herstorię 2023. Na ten towarzyszący nagrodzie "Juliusz" konkurs wpłynęło ponad 100 zgłoszeń prezentujących historie kobiet. W tym roku zwyciężyła historia architektki „Diana Reiter. Waszti buduje domy aniołom”. Autorka Barbara Szwedowska otrzyma nagrodę finansową wartości 3 tys. zł.
"Górnośląska Nagroda Literacka Juliusz towarzyszy Rybnickim Dniom Literatury od 8 lat. Ogólnopolski konkurs na najlepszą biografię rośnie w siłę, ewoluuje i jest stale wzbogacany o kolejne wydarzenia promujące czytelnictwo i zachęcające ludzi do sięgnięcia po dobrze napisaną książkę" – wskazuje wicedyrektorka Centrum Edukacji i Kultury Urzędu Miasta Rybnika Julia Wójcik.
Kapitułę konkursu w tym roku tworzą: Anna Cieplak, Agata Passent, Ewa Niewiadomska, Tadeusz Sławek, Zbigniew Kadłubek (przewodniczący) oraz Jan Baron (sekretarz).
Dotychczas tryumfowały książki: "Kobro. Skok w przestrzeń" autorstwa Małgorzaty Czyńskiej (2016), "Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia" Moniki Muskały (2017), "Dar meneli" Roberta Rybickiego (2018), "Ota Pavel. Pod powierzchnią" Aleksandra Kaczorowskiego (2019), "Jaremianka. Biografia" Agnieszki Daukszy (2020), "Nasza pani z Ravensbrück" Marty Grzywacz, oraz w ubiegłym roku "Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana" Artura Domosławskiego.
W ramach tegorocznych Rybnickich Dni Literatury zaplanowano w sumie 23 wydarzenia – kilkanaście spotkań autorskich i warsztatów literackich, kilka wydarzeń muzycznych oraz spektakli teatralnych. "Chcemy, żeby Rybnickie Dni Literatury były interdyscyplinarne; żeby muzyka spotykała się ze słowem, z literaturą, z plastyką i różnego typu działaniami artystycznymi" – powiedziała szefowa Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rybniku Aleksandra Klich.
Podkreśliła, że tegoroczne wydarzenie silnie koncentruje się na potrzebach zgłaszanych przez młodzież, dla której m.in. zorganizowane zostaną warsztaty kreatywnego pisania. "Zagoszczą u nas takie osoby jak Marcin Kydryński, Marta Grzywacz, Dariusz Kortko, Katarzyna Szopa i Monika Glosowitz" – dodała.
W Teatrze Ziemi Rybnickiej zaplanowano m.in. wernisaż wystawy malarstwa Marii Malczewskiej oraz wystawy grupy malarskiej Artystycznie Aktywni. Teatr zaprasza także na koncerty – Koncert Galowy z okazji 70-lecia powstania Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk"; "Konstelacje", czyli koncert Katarzyny Groniec promujący najnowszą płytę artystki oraz uroczysty Koncert Symfoniczny z okazji Jubileuszu 90–lecia Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. im. Karola i Antoniego Szafranków w Rybniku, ze specjalnym udziałem Adama Makowicza.
Wystawione zostaną również spektakle teatralne: "Miłostka" Teatru Na Pół, "Czy ty to Ty?" Roberta Talarczyka, komediowe "Imię" oraz "Alicja w Krainie Czarów" - przedstawienie adresowane zarówno dla dzieci i młodzieży, jak i dorosłych.(PAP)
mab/ pat/
