Sejm przyjął w piątek uchwałę oddającą hołd polskim żołnierzom 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, którzy brali udział w bitwie pod Lenino. Posłowie uczcili też 65. rocznicę śmierci kardynała Augusta Hlonda. Głosowania poprzedziła burzliwa dyskusja. Za uchwałą w sprawie uczczenia 70. rocznicy bitwy pod Lenino było 432 posłów; nikt nie był przeciwko, od głosu wstrzymała się jedna osoba. Uchwałę związaną z 65. rocznicą śmierci kardynała Augusta Hlonda poparło 379 posłów, 55 było przeciwko, a 6 osób wstrzymało się od głosu.
Głosowania poprzedziła burzliwa debata. Przed głosowaniem ws. kard. Hlonda Roman Kotliński (Twój Ruch) przekonywał, że bohater uchwały "był wielkim patriotą, niestety watykańskim, a nie polskim". Przypomniał, że kardynał opuścił Polskę 13 września 1939 r. "jako jeden z pierwszych oficjeli, wyjechał na salony watykańskie".
"Okupację spędził w Watykanie i na Riwierze Francuskiej, gdzie został zatrzymany na krótko przez gestapo. Zdaniem podziemnej prasy francuskiej był konfidentem gestapo, są na to dowody" - mówił Kotliński. Przypomniał też, że po przybyciu do Polski kard. Hlond odmówił potępienia pogromu kieleckiego i pogromu krakowskiego, a także że "optował za tym, by odbudowywać kościoły zamiast sierocińców i szpitali".
Na jego wypowiedź zareagował Zbigniew Girzyński (PiS). Wystąpienie Kotlińskiego uznał za skandaliczne, pytał, czy komisji, która opiniowała projekt uchwały, znane były fakty, że kard. Hlond wyjechał z Polski na prośbę władz emigracyjnych, by w Watykanie bronić spraw Polski.
Dyskusji nie zakończyło przyjęcie uchwały. Przed kolejnym głosowaniem, ws. bitwy pod Lenino, Kotliński ponownie zabrał głos i zaprotestował przeciwko zestawianiu tych dwóch punktów głosowań. "Uważamy za skandal zrównywanie bohaterów spod Lenino, którzy zginęli za naszą wolność, ze zdrajcą ojczyzny, jakim był prymas Hlond" - powiedział. Po tych słowach marszałek Sejmu Ewa Kopacz przerwała obrady i zwołała Konwent Seniorów, na którym zdecydowano się wnieść wniosek do komisji etyki przeciwko Kotlińskiemu.
August Hlond (ur. 1881 r.) po I wojnie światowej organizował Kościół katolicki na polskim Górnym Śląsku. Utworzył w Katowicach kurię, kapitułę i sąd biskupi. Zdecydował o utworzeniu śląskiego seminarium duchownego z siedzibą w Krakowie. Powołał też do życia istniejący do dziś tygodnik "Gość Niedzielny". W 1926 r. mianowany prymasem Polski stanął na czele Kościoła katolickiego w Polsce.
Po wybuchu II wojny światowej kardynał przebywał na uchodźstwie. W Rzymie powstały dwa obszerne raporty o sytuacji Kościoła w okupowanej Polsce. Pod koniec wojny został aresztowany przez Niemców. Po powrocie do kraju tworzył administrację kościelną na ziemiach zachodnich i północnych, przyczyniając się do ich integracji z resztą kraju. Zmarł 22 października 1948 r. w Warszawie. Na swego następcę wyznaczył Stefana Wyszyńskiego. Od 1992 r. trwa jego proces beatyfikacyjny.
Uchwałę ws. bitwy pod Lenino przygotował klub SLD. Autorzy podkreślili w niej, że chcą oddać hołd "wszystkim żołnierzom, którzy podczas II wojny światowej złożyli daninę krwi, walcząc o Polskę. "Polscy kombatanci - niezależnie od tego, czy do kraju szli z Zachodu, czy ze Wschodu - zasługują na szacunek" - czytamy w uchwale.
12 i 13 października 1943 r. w okolicach Lenino na Białorusi bitwę z Niemcami stoczyła radziecka 33. Armia Frontu Zachodniego, w skład której wchodziła polska 1. Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, dowodzona przez gen. Zygmunta Berlinga. Bitwa była pierwszym bojem polskiej jednostki utworzonej w ZSRR z inicjatywy Związku Patriotów Polskich. W czasie dwudniowych walk zginęło około 1,5 tys. żołnierzy niemieckich, 326 wzięto do niewoli, zdobyto m.in. 58 dział i moździerzy. Straty wśród Polaków wyniosły 512 zabitych lub zmarłych z powodu ran, 1776 rannych i 663 zaginionych.(PAP)
akn/ dog/ akw/ mhr/