Flagi Polski i NATO. Fot. PAP/J. Kamiński
Senat podjął we wtorek uchwałę z okazji 25. rocznicy przystąpienia Polski do NATO; senatorowie przypomnieli w niej wydarzenia i działania, które do tego doprowadziły, a także podkreślili, że wstąpienie do Sojuszu Północnoatlantyckiego było i jest dla Polski gwarancją bezpieczeństwa, o czym mówi art. 5 Traktatu Waszyngtońskiego.
Za podjęciem uchwały głosowało 89 senatorów, nikt nie był przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu.
"25 lat temu, 12 marca 1999 r., minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek przekazał sekretarz stanu USA Madeleine Albright akt przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego" - napisano w uchwale.
Przypominano też wydarzenia i działania, które do tego doprowadziły. "Starania o dołączenie do najpotężniejszego w historii paktu obronnego trwały od roku 1991. Wydarzenia jesieni 1989 r. oznaczały nieznaną dotąd odwilż, ale nie zmianę strategii obu stron kończącej się zimnej wojny" - czytamy w uchwale.
Jak zaznaczono, w grudniu Rada Północnoatlantycka podtrzymała uznawanie wszystkich państw bloku wschodniego za sowieckich sojuszników w Europie. "Stosunki dyplomatyczne z Paktem Północnoatlantyckim Polska nawiązała w marcu 1990 r. Dopiero w lipcu 1990 r. na szczycie w Londynie Sojusz zaproponował państwom Układu Warszawskiego partnerstwo i rozwój kontaktów wojskowych, uznając, że oba bloki przestały być przeciwnikami" - głosi uchwała.
Jak przypomniano, prezydent USA George Bush w liście do premiera Tadeusza Mazowieckiego zapowiedział zaproszenie Polski i innych państw regionu do nawiązania regularnych kontaktów z NATO, a we wrześniu 1991 r. sekretarz generalny NATO w Warszawie podczas spotkania z posłami powiedział, że „Sojusz jest otwarty i gotów dzielić się korzyściami płynącymi ze wspólnoty bezpieczeństwa i współpracy”.
"Starania o dołączenie do najpotężniejszego w historii paktu obronnego trwały od roku 1991. Wydarzenia jesieni 1989 r. oznaczały nieznaną dotąd odwilż, ale nie zmianę strategii obu stron kończącej się zimnej wojny" - czytamy w uchwale.
Według uchwały, ważnym impulsem dla polskich starań o wejście do NATO było expose premiera Jana Olszewskiego z 21 grudnia 1991 r., w którym powiedział: „Polska będzie zacieśniać więź z Sojuszem Północnoatlantyckim, a Rząd będzie dążył do wszechstronnego rozwoju powiązań z NATO, jakie umożliwia nasz udział w Północnoatlantyckiej Radzie Współpracy”.
Jak czytamy, przez kolejne lata trwały działania zmierzające do rozszerzenia Paktu Północnoatlantyckiego o nowych członków, a ze strony Polski przygotowania do spełnienia kryteriów, które miały być warunkiem wstąpienia do Sojuszu, a potwierdzeniem ostatecznej decyzji o przyjęciu Polski do NATO była wizyta prezydenta Billa Clintona w lipcu 1997 r., który w swoim wystąpieniu podkreślił: "Polska zajmuje swoje miejsce we wspólnocie demokracji. Już nigdy o waszym losie nie będą decydować inni. Już nigdy prawo do wolności nie zostanie wam odmówione. Polska powraca do domu. Rozszerzając NATO, pomożemy zapobiec kolejnej wojnie doświadczającej Polskę, kolejnej wojnie w Europie, kolejnej wojnie, w której także Amerykanie mogą stracić życie".
W uchwale zaznaczono, że w lutym 1999 r. Sejm upoważnił prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego do ratyfikacji Traktatu Waszyngtońskiego. Po podpisaniu ustawy przez prezydenta 23 lutego premier Jerzy Buzek kontrasygnował Akt Ratyfikacyjny Traktatu Północnoatlantyckiego.
Etapy rozszerzania się NATO
Jak czytamy w uchwale, wstąpienie do NATO było i jest dla Polski gwarancją bezpieczeństwa, o czym mówi art. 5 Traktatu Waszyngtońskiego. Podkreślono, że obecnie szczególne znaczenie ma też art. 3, który stanowi o rozwijaniu i utrzymywaniu indywidualnych zdolności do odparcia napaści zbrojnej przez każde państwo. "25 lat obecności Polski w NATO to dla żołnierzy Sił Zbrojnych RP czas wytężonej służby, dynamicznego rozwoju i budowania silnej pozycji w NATO" – podkreślono.
Jak napisano, Polska sprawdza się jako wiarygodny sojusznik podczas misji i operacji wojskowych. Polscy żołnierze pod sztandarem NATO służyli m.in. w Iraku, Afganistanie, na Bałkanach i Morzu Śródziemnym, od lat angażują się w natowskie operacje lądowe, powietrzne, morskie i humanitarne.
Podkreślono także, że sprawdzianem dla Sojuszu Północnoatlantyckiego i zobowiązań partnerskich stał się kryzys bezpieczeństwa w środkowo-wschodniej Europie wywołany agresją putinowskiej Rosji na Ukrainę. "Dziś nikt nie ma wątpliwości, że przynależność do Sojuszu jest niezbędna" – głosi uchwała.
Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. (PAP)
Autor: Daria Kania
dk/ par/
