Baraki w KL Dachau PAP/EPA/Anna Szilagyi
W miejscu pamięci obozu koncentracyjnego Dachau w Bawarii na południu Niemiec odbyły się w niedzielę centralne obchody upamiętniające 80. rocznicę jego wyzwolenia. Wśród gości znalazło się dziesięciu ocalałych z obozów koncentracyjnych.
"Tutaj byłem tylko numerem" - powiedział podczas uroczystości ocalały z obozu Mario Candotto, cytowany przez portal stacji Bayerischer Rundfunk (BR). Dodał, że ludzie tak naprawdę niczego nie nauczyli się z historii i że należy powstrzymać obecny rozwój wydarzeń.
Candotto jest jednym z dziesięciu ocalałych, którzy przybyli w niedzielę na obchody w Dachau. Ośmiu z nich było więźniami Dachau, dwóch innych było przetrzymywanych w obozach koncentracyjnych Auschwitz i Theresienstadt - pisze BR. Przeżyli piekło - powiedział ocalały Jean Lafaurie.
Stuletni Bud Gahs, który był żołnierzem tzw. Rainbow-Division, gdy 29 kwietnia 1945 r. armia amerykańska wyzwoliła obóz, otrzymał kilkuminutowe brawa. "Dopiero kiedy otworzyliśmy bramy Dachau, naprawdę zdaliśmy sobie sprawę, o co walczyliśmy. To, co zobaczyliśmy tego dnia, złamało nam serca (...)" - wspominał Gahs.
Przewodnicząca Bundestagu Julia Kloeckner, podczas uroczystości upamiętniającej, podziękowała świadkom historii za ich "niestrudzoną pracę na rzecz pamięci" - pisze BR.
Pierwszy niemiecki obóz koncentracyjny założono na terenie byłej fabryki amunicji w oddalonym kilkanaście kilometrów od Monachium miasteczku Dachau już w marcu 1933 r., niespełna dwa miesiące po przejęciu władzy w Niemczech przez Adolfa Hitlera.
Mijają 72 lata od wyzwolenia KL Dachau przez wojska amerykańskie
Do wybuchu II wojny światowej, KL Dachau stanowiło miejsce odosobnienia dla przeciwników reżimu nazistowskiego. Przetrzymywano w nim przede wszystkim komunistów i socjaldemokratów, ale także duchownych, homoseksualistów, kryminalistów oraz Romów i Żydów.
Począwszy od 1939 r. do Dachau trafiały transporty z więźniami z wielu opanowanych przez III Rzeszę krajów. Stopniowo obóz stawał się miejscem kaźni polskich elit. Osadzano w nim inteligencję i księży. Łącznie w KL Dachau uwięziono 2720 duchownych, z czego aż 1780 stanowili Polacy.
Wielu Polaków było ofiarami eksperymentów pseudomedycznych przeprowadzanych w KL Dachau.
W ciągu 12 lat przez KL Dachau i jego podobozy przeszło łącznie ponad 200 tys. osób z całej okupowanej przez III Rzeszę Europy, w tym z Polski. Do wyzwolenia obozu przez Amerykanów 29 kwietnia 1945 r. śmierć poniosło w nim - według danych muzeum Dachau - 41 500 osób.
Z Berlina Berenika Lemańczyk (PAP)
bml/ sp/
