Krzyżami Wolności i Solidarności zostali w sobotę w stołecznym Centrum Edukacyjnym IPN odznaczeni działacze opozycji antykomunistycznej w PRL. Odznaczenia wręczył prezes Instytutu Łukasz Kamiński.
Odznaczeniami, przyznanymi przez prezydenta Andrzeja Dudę, uhonorowano członków Polskiej Partii Niepodległościowej, Unii Demokratów BAZA oraz Solidarności Walczącej.
Krzyże Wolności i Solidarności otrzymali: Lech Stanisław Antonowicz, Marian Apostoł, Andrzej Ryszard Arwar, Bonifacy Waldemar Bąk, Kaja Grażyna Bogomilska, Jerzy Zenon Bogumił, Janusz Leonard Dombrowski, Ryszard Stanisław Dubilis, Zdzisława Barbara Durska, Dariusz Figura, Wojciech Frąszczak, Mariusz Andrzej Goc, Dariusz Górecki, Hanna Marta Jakóbowska (z d. Janaszek), Andrzej Włodzimierz Jaworski, Jadwiga Jeżewska, Janusz Jeżewski, Halina Kamać, Barbara Wanda Kądziela, Jarosław Mieczysław Kiepura i Henryk Józef Komorowski.
Zostali nimi wyróżnieni również: Zbigniew Kopystyński, Henryk Kowal, Sławomir Jerzy Krupiński, Małgorzata Zofia Kulczycka, Wojciech Piotr Kurpisz, Zbigniew Jerzy Łukaszewicz, Kazimierz Szczepan Mazur, Krzysztof Leonard Michalski, Mariusz Andrzej Olczak, Łukasz Bohdan Ossowski, Maria Pernach, Cezary Roman Piasecki, Andrzej Norbert Piotrkowski, Robert Rogala, Stanisław Czesław Rosiński, Włodzimierz Jacek Sarnecki, Paweł Wojciech Skupiński, Halina Starzyńska, Ryszard Szymański, Robert Waśniewski, Krzysztof Wolf, Izabela Zofia Załęska (z d. Stopnicka), Witold Roman Załęski, Mieszko Ryszard Zieliński i Kazimierz Andrzej Zych.
Polska Partia Niepodległościowa została powołana w 1985 r. przez grono dawnych działaczy KPN z Romualdem Szeremietiewem. Jej program odwoływał się do haseł niepodległościowo-narodowych. PPN wydawała m.in. periodyk "Polska Niepodległa" i biuletyny terenowe. W 1988 r. partia podpisała porozumienie z "Solidarnością Walczącą" Kornela Morawieckiego. Członkowie PPN weszli w skład rządu Jana Olszewskiego. Partia zakończyła działalność w 1993 r. dołączając do stworzonego przez Olszewskiego Ruchu dla Rzeczypospolitej.
"Jest obowiązkiem całej Rzeczypospolitej dziękować tym ludziom, którym zawdzięczamy niepodległość kraju i naszą własną wolność. Ci ludzie uznali, że mają obowiązek przeciwstawić się złu i wystąpić w obronie fundamentalnych wartości. Przypomniał, że wygląd Krzyża Wolności i Solidarności - poza szatą kolorystyczną - jest taki sam jak ustanowiony w latach 30. XX wieku Krzyż Niepodległości. "To pokazuje pewną ciągłość" - mówił prezes IPN Łukasz Kamiński.
Jeden z odznaczonych Marian Apostoł podkreślił, że walczył o wartości, które są wyryte na ramionach Krzyża. "Stawaliśmy dzielnie i uważaliśmy, że to jest nasz obowiązek. Ten obowiązek nie kończy się - on nie jest krzyżem zasługi i zakończenia naszej kariery, lecz zachęty do dalszej pracy na rzecz naszej ojczyzny. To jest jak apostolstwo, które nigdy się nie kończy. Chodzi też o jedność narodu, aby był to jeden pokorny, ale też solidarny naród" - dodał.
Unii Demokratów BAZA powstała na początku 1983 r. Wśród jej głównych celów było "odzyskanie niepodległości narodowej i społecznej warunkującej budowę Rzeczpospolitej samorządnej". Unia wydawała podziemne pismo "Baza", którego celem było tworzenie społeczeństwa obywatelskiego jako "bazy przyszłej demokracji". Swoją działalność Unia zakończyła w 1990 r. Wielu jej członków weszło w skład tworzącego się Porozumienia Centrum.
Solidarność Walcząca powstała w czerwcu 1982 r. we Wrocławiu. Założył ją Kornel Morawiecki m.in. z Pawłem Falickim. Była jedną z największych organizacji niezależnych powstałych po delegalizacji Solidarności przez władze. Działalność Solidarności Walczącej to przede wszystkim aktywność wydawnicza, analityczna i wywiadowcza. Organizowała m.in. duże manifestacje we Wrocławiu, które kończyły się ulicznymi walkami z oddziałami ZOMO. W jej ramach wydawano liczne broszury, książki i periodyki. Nadawano też cotygodniowe audycje własnego radia we Wrocławiu. W 1990 r. spośród jej działaczy i środowiska powstała Partia Wolności. (PAP)
akn/ wkt/ drag/