Izba więźniarska Walter Spitzer, 1960. Źródło: Muzeum Auschwitz
Prace byłego więźnia niemieckich obozów Waltera Spitzera zobaczyć można na wystawie czasowej w Muzeum Auschwitz. To grafiki i rysunki ukazujące koszmar obozowego życia.
Paweł Sawicki z biura prasowego placówki poinformował, że na ekspozycji „Za cenę przeżycia zawarłem pakt” zobaczyć można kilkanaście grafik i rysunków, które znajdują się w zbiorach Muzeum, a także kilka dzieł udostępnionych przez artystę.
„Zobaczyć można m.in. szkice przedstawiające studium portretowe +muzułmana+, czyli więźnia wyczerpanego pracą i głodem oraz studium kobiety w komorze gazowej będący szkicem do obrazu olejnego zatytułowanego +Komora gazowa+. Jest także dużych rozmiarów rysunek będący jednocześnie projektem, na podstawie którego powstała rzeźba +Muzułman+. Upamiętnia ona 10 tys. Żydów zgładzonych w obozie w Buchenwaldzie” – powiedziała Agnieszka Sieradzka z działu zbiorów Muzeum.
Spitzer jest malarzem, grafikiem i rzeźbiarzem. Urodził się w Cieszynie w rodzinie żydowskiej. W 1940 r. zostali deportowani przez Niemców do getta w Strzemieszycach, a po jego likwidacji trzy lata później do obozu Auschwitz. Walter trafił do podobozu Blechhammer. Aby wytrwać w strasznych warunkach obozowych rysował portrety i pejzaże, wymieniając je na żywność. „Rysując w obozie nie miałem świadomości tego, że to jest sztuka. Rysowałem portrety po to, żeby dostać kawałek chleba, trochę margaryny. Po prostu chciałem przeżyć” – mówił Walter Spitzer.
W 1945 r. został ewakuowany do obozu Gross-Rosen, a później do Buchenwaldu, gdzie członkowie ruchu oporu, widząc jego zdolności artystyczne, postanowili pomóc mu w przeżyciu. Jak podkreślił Paweł Sawicki, Walter musiał im jednak przyrzec, że jeśli przeżyje, opowie ołówkiem o wszystkim co widział.
„Za cenę przeżycia zawarłem pakt. Musiałem wyryć w pamięci codzienne potworności, rysować, jeszcze raz rysować, wyrwać te obrazy czasowi, aby pewnego dnia przypomnieć światu, o tym, co się tu wydarzyło. Miałem tylko 17 lat i zostałem obarczony odpowiedzialnością, która mnie przerastała. Obozowe przeżycia z pewnością wpłynęły na mnie i moją sztukę. Pozostały we mnie” – powiedział artysta.
Po wojnie Walter Spitzer ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Paryżu. Znaczna część jego twórczości poświęcona jest przeżyciom z okresu Holocaustu.
Ekspozycję oglądać można do połowy listopada w bloku 12 na terenie byłego obozu Auschwitz I.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. W ubiegłym roku zwiedziło je ponad 1,53 mln osób. Były obóz w 1979 r. został wpisany, jako jedyny tego typu obiekt, na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. (PAP)
szf/ agz/
