Dyrektor MHP Robert Kostro. W tle uczestnicy spotkania. Fot. dzieje.pl/W. Kowalski
W ramach ósmej edycji programu „Patriotyzm Jutra” stołeczne Muzeum Historii Polski wspiera projekty promujące polskie dzieje i nowoczesne postawy patriotyczne. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które finansuje program, przeznaczy na jego realizację 2,5 mln złotych.
Realizowany od 2006 r. program „Patriotyzm Jutra” zachęca do dialogu międzypokoleniowego, wspiera edukację historyczną wykorzystującą możliwości, jakie dają nowoczesne media. W programie, dzięki któremu zrealizowano do tej pory blisko 500 inicjatyw edukacyjno-historycznych, mogą wziąć udział organizacje pozarządowe i samorządowe instytucje kultury.
Na wtorkowym spotkaniu w Warszawie inaugurującym najnowszą edycję „Patriotyzmu Jutra” przypomniano projekty, które powstały dzięki dotacjom w ramach „Patriotyzmu Jutra” w zeszłym roku.
Program „Patriotyzm Jutra” zachęca do dialogu międzypokoleniowego, wspiera edukację historyczną wykorzystującą możliwości, jakie dają nowoczesne media. W programie, dzięki któremu zrealizowano do tej pory blisko 500 inicjatyw edukacyjno-historycznych, mogą wziąć udział organizacje pozarządowe i samorządowe instytucje kultury.
Anna Komsta z Ośrodka Kultury we Wleniu (na Dolnym Śląsku) przedstawiła zrealizowany dzięki „Patriotyzmowi Jutra” projekt „Każdy Skądś. Dom. Dzieje. Dziedzictwo” – inicjatywę o charakterze lokalnym adresowaną do uczniów szkół gimnazjalnych. Inicjatywa miała służyć m.in. budowaniu więzi obywatelskich, społecznych i regionalnych, ale także poszukiwaniu tożsamości narodowej. „Chcieliśmy pokazać ojczyste dzieje przez odniesienie do historii poszczególnych rodzin zamieszkujących dolnośląskie miasteczko” – tłumaczyła Komsta.
Z pieniędzy ministerialnych skorzystała także Fundacja Nomina Rosae z Nowego Sącza, która w ubiegłym roku zorganizowała cykl wydarzeń o charakterze edukacyjno-kulturalnym pod nazwą „Labirynt historii”. „Myślą przewodnią, która przyświecała +Labiryntowi+ była chęć przybliżania młodym ludziom skomplikowanej historii Polski, trudnych relacji Polaków z sąsiadami, wydarzeń, które po dziś dzień wywołują sprzeczne uczucia” – wyjaśniła Maria Molenda z nowosądeckiej fundacji.
Jak mówiła, do dyskusji na temat trudnych dziejów ojczystych zapraszani są historycy nie tylko z całej Polski, ale i z zagranicy, którzy biorą udział w panelach dyskusyjnych z udziałem młodzieży. W ramach inicjatywy realizowane są także działania artystyczne.
Krzysztof Mazur ze Stowarzyszenia Klub Jagielloński w Krakowie przybliżył cele i założenia projektu „Tu mówi Londyn”, na który złożyły się rozmowy ze świadkami historii, Polaka zamieszkującymi Wielką Brytanię, w ramach tzw. historii mówionej. Jak tłumaczył Mazur, „Tu mówi Londyn” opiera się na idei popularyzowania wiedzy o Polakach, którzy w wyniku II wojny światowej byli zmuszeni do emigracji, ale ich koncepcje, przemyślenia są wciąż aktualne. „Londyńska emigracja jest dla nas żyjącym zbiorem artefaktów, ludzi, którzy zachowali w +zamrażarce+ pewne idee i koncepcje oczywiste dla II RP, ale zupełnie obce ludziom żyjącym w PRL” – podkreślił Mazur.
Udział w programie „Patriotyzm Jutra” pomógł także łódzkiemu Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w realizacji misterium teatralnego „Szpera ‘42”. Dyrektorka centrum Joanna Podolska przypomniała, że pojęcie „szpera” nawiązuje do wydarzeń z września 1942 r., kiedy to ponad 15 tys. małych dzieci żydowskich zostało na mocy decyzji Niemców wywiezionych z getta łódzkiego do obozów zagłady.
Chcąc upamiętnić tamto wydarzenie, we współpracy z Teatrem Chorea i izraelską artystką Ruthie Osterman, Centrum Dialogu przygotowało multidyscyplinarny projekt, łączący w sobie różnorodność sztuk: muzykę, taniec, fotografię, film i teatr. „+Szpera ‘42+ to podróż do autentycznych miejsc i historii z łódzkiego getta, próba podjęcia szczerego, żywego dialogu z pamięcią z czasów okupacji niemieckiej i skonfrontowaniem jej z współczesnym, codziennym życiem przestrzeni miasta w którym mieszkamy, a więc naszym życiem” – mówiła Podolska.
Jak zapowiedziała, w przyszłości spektakle dotyczące Szpery w getcie łódzkim zostaną pokazane w Izraelu, gdzie mieszka liczna społeczność ocalałych z Holokaustu łódzkich Żydów.
Dyrektor MHP Robert Kostro powiedział, że głównym celem programu jest promocja nowoczesnego patriotyzmu. Według niego, cel ten może zostać osiągnięty poprzez wspieranie projektów, w których o historii mówi w sposób zrozumiały i przystępny. „Docierają one do odbiorców za pomocą nowoczesnych form przekazów, zwłaszcza tzw. nowych mediów” – zaznaczył.
Oprócz wspomnianych inicjatyw, popularyzacji historii i edukowaniu najmłodszych w duchu patriotycznym służyły finansowane w ramach projektu gry (np. projekty autorstwa Ośrodka Pamięć i Przyszłość – jeden związany z Enigmą, drugi z poszukiwaniem zabytków w powojennym Wrocławiu) oraz audiobooki (m.in. „Dziadek i niedźwiadek” przygotowany przez Fundację Kresy-Syberia – poświęcony historii niedźwiedzia Wojtka, który przeszedł z armią gen. Władysława Andersa cały szlak bojowy).
W rozmowie z portalem dzieje.pl dyrektor MHP Robert Kostro powiedział, że głównym celem programu jest promocja nowoczesnego patriotyzmu. Według niego, cel ten może zostać osiągnięty poprzez wspieranie projektów, w których o historii mówi w sposób zrozumiały i przystępny. „Docierają one do odbiorców za pomocą nowoczesnych form przekazu, zwłaszcza tzw. nowych mediów” – zaznaczył Kostro.
Jak mówił, nowoczesny patriotyzm zasadza się nie tylko na miłości do ojczyzny, znajomości jej historii, ale i na przywiązaniu do dziejów lokalnych widzianych przez pryzmat poszczególnych regionów, a nawet rodzin.
„Szacunek dla własnej przeszłości musi łączyć się z szacunkiem dla tych wszystkich ludzi, którzy niegdyś zamieszkiwali razem z naszymi przodkami te same ziemie. W wielu rejonach Polski widoczne są przecież ślady po obecności przedstawicieli innych nacji, m.in. Żydów czy Niemców. Tak więc nowoczesny patriotyzm musi być postawą wrażliwą na szacunek do innych” – podkreślił Kostro.
W tym roku na promowanie historii Polski w ramach programu „Patriotyzm Jutra” resort kultury przeznaczy ogółem 2,5 mln złotych. Elektroniczne wnioski o dofinansowanie można składać do 11 lutego br.
Informacje o programie są dostępne pod adresem: www.muzhp.pl/konkursy/patriotyzm-jutra.html.(PAP)
wmk/
