2 listopada, w dzień modlitw za dusze zmarłych, we Wschowie (Lubuskie) odbędą się Zaduszki w Lapidarium Rzeźby Nagrobnej na tamtejszym, ponad 400-letnim luterańskim Cmentarzu Staromiejskim.
Wydarzenie ma stać się chwilą zadumy dla miłośników poezji, spektaklem słowa, obrazu, dźwięku i światła, ale przede wszystkim wyrazem szacunku dla minionych pokoleń wschowian – poinformowała PAP Magdalena Birut z Muzeum Ziemi Wschowskiej.
„W Zaduszki na naszej wyjątkowej nekropolii odbędzie się inscenizacja pt. +Zanim odejdziesz+ w wykonaniu grupy poetycko-muzycznej Sedno działającej przy Centrum Kultury i Rekreacji we Wschowie. Częścią wydarzenia będzie też Galeria Lapidarium, a w niej instalacja obrazu/dźwięku/światła: +Pobrane+” - powiedziała PAP Birut.
Instalacja powstała w ramach rocznego projektu stworzonego przez duet The Trends Times czyli Joannę Wojciechowską i Anetę Kokocińską. Stworzyły one projekt, którego intencją jest inspiracja wschowian i nie tylko, do własnych artystycznych działań w ramach przestrzeni miasta.
Dopełnieniem wystawy będzie strona internetowa: www.kontekstwschowa.pl, która „ożyje” wraz z otwarciem ekspozycji - dodała Birut.
Staromiejski Cmentarz we Wschowie z 1609 roku należy do unikatowych, zabytkowych nekropolii w Europie Środkowej. Jest najstarszym nowożytnym cmentarzem w Polsce opartym na modelu "campo santo" (święte pole). Wpisuje się on w nurt historycznych nekropolii powstałych w Halle, Eisleben, Wittenberdze czy Lipsku w XVI i XVII wieku.
„W Zaduszki na naszej wyjątkowej nekropolii odbędzie się inscenizacja pt. +Zanim odejdziesz+ w wykonaniu grupy poetycko-muzycznej Sedno działającej przy Centrum Kultury i Rekreacji we Wschowie. Częścią wydarzenia będzie też Galeria Lapidarium, a w niej instalacja obrazu/dźwięku/światła: +Pobrane+” - powiedziała PAP Birut.
Zgromadzone na cmentarzu płyty nagrobne stanowią obraz mieszkańców królewskiego miasta na zachodnich krańcach ówczesnej Rzeczpospolitej, opowiadają o dawnym mieszczaństwie. Zapisane inskrypcje ukazują wykształcenie wschowian, pozycję zawodową, służbę dla ojczyzny i miasta rodzinnego oraz ich życie prywatne.
Płyty upamiętniają także przybyłych z różnych stron Europy protestantów, prześladowanych w krajach habsburskich, którzy znaleźli schronienie i wolność wyznania wiary w XVII w. w tolerancyjnej Polsce.
Zbiór liczy ponad 170 płyt epitafijnych obrazujących różne podejście do tego sposobu upamiętniania zmarłych - od renesansu po wiek XIX. Oprócz płyt pochodzących z tego cmentarza są tam także płyty nagrobne z okolicznych - zniszczonych lub zlikwidowanych - nekropoli ewangelickich.
Zwiedzając lapidarium można obejrzeć wiele cennych płyt nagrobnych, m.in.: sławnego teologa, autora pieśni religijnych pastora Valeriusa Herbergera (1562-1627), znanego wschowskiego pastora i historyka Samuela Friedricha Lauterbacha (1662-1728), kompozytora Melchiora Teschnera (1584-1635) czy Matthauesa Vechnera (1587-1630) - lekarza miejskiego Wschowy wyróżnionego godnością medyka nadwornego króla Zygmunta III Wazy.
Wyjątkowym miejscem jest utworzone na dawnej katolickiej (XIX w.) i luterańskiej (od 1609 r.) nekropolii Lapidarium Rzeźby Nagrobnej. W 1973 r. Ministerstwo Kultury i Sztuki wyznaczyło kompleks wschowskich cmentarzy na pierwsze w Polsce lapidarium cmentarne. Od 1982 r. opiekunem Lapidarium Rzeźby Nagrobnej jest Muzeum Ziemi Wschowskiej.
„W 2016 r. przypada rocznica 400-lecia urodzin Andreasa Gryphiusa (ur. 1616), wybitnego poety, który ukończył szkołę łacińską we Wschowie. Na wschowskim cmentarzu znajdują się kamienne pomniki jego przyjaciół i krewnych. Na jubileuszowy rok zaplanowana jest międzynarodowa konferencja oraz działania kulturalne i edukacyjne w przestrzeni lapidarium” - powiedziała Birut.
W Dniu Wszystkich Świętych i Zadusznym zabytkowa nekropolia we Wschowie będzie otwarta dla zwiedzających w godz. 10:00-17:00. (PAP)
mmd/ par/
