Historie osób przybyłych do Warszawy w II poł. XIX w. w poszukiwaniu lepszej przyszłości przedstawia nowa wystawa w Muzeum Woli. Jak podkreślają autorzy, ludzie ci mieli "zakodowane poczucie budowania wspólnoty" i stworzyli dziś funkcjonujący "mit warszawskości".
"Istotą tej wystawy jest przede wszystkim opowieść o losach XIX-wiecznej Warszawy, miasta które zwłaszcza w II połowie XIX w. dokonało, pomimo zaborów i tragedii powstań, naprawdę gigantycznego skoku. Ludzie, którzy tu wtedy przyjeżdżali w poszukiwaniu szansy na sukces, awans społeczny, mieli także głęboko zakodowane poczucie budowania wspólnoty i wartości nadrzędnych, czyli polskiej państwowości. Ta wystawa jest swoistą biografią tamtych +nowych+ warszawiaków. To niesamowite historie ludzi, którzy stworzyli ten dziś funkcjonujący mit warszawskości" - opowiadała PAP kierownik Muzeum Woli Hanna Nowak-Radziejowska.
To - jak zaznaczyła - fascynujące biografie ludzi, którzy byli aktywistami i starali się działać na rzecz innych. "Postrzegali to miasto inaczej, odkrywali je i dokonywali swoją pracą i życiem bardzo wielu zmian. To opowieść, w której są oczywiście także eksponaty, bo to fascynujące dotknąć tej historii poprzez artefakty. To także próba przedstawienia na wystawie historii pewnego okresu w historii miasta, która nie została nigdy do końca opowiedziana" - mówiła o czynnej od środy (14 maja) wystawie "Nowi warszawiacy. Historie awansów społecznych drugiej połowy XIX wieku" Nowak-Radziejowska.
Jak zaznaczyła kuratorka ekspozycji Joanna Kubicka, to z jednej strony opowieść o XIX-wiecznej Warszawie, o tym jak się rozwijała i zmieniała wraz z napływem ludności. Z drugiej - to historie konkretnych ludzi, których życiorysy pojawią się na wystawie, także w formie XIX-wiecznych narracji, dostępnych w zainstalowanych odsłuchach.
"Są wśród nich zarówno studenci ówczesnej Szkoły Głównej, którzy później zostali znanymi pisarzami i publicystami, jak i krawcy, stolarze czy np. Lucyna Ćwierczakiewiczowa, popularna autorka książek kucharskich. "Pośród opisywanych postaci znalazł się m.in. publicysta Aleksander Świętochowski, wydawca Stanisław Tarnowski, społecznik Józef Juszczyk czy stolarz z Chłodnej Stanisław Gaszczyński. Staramy się także pokazać rozmaitość przestrzeni Warszawy i miejsc zamieszkania - domy mieszczańskie i obrazki z imprez salonowych, jak również fabryczki, warsztaty rzemieślnicze, tanie kuchnie i przytułki żebracze" - mówiła Kubicka.
Życiorysom towarzyszą ilustracje, zdjęcia i ryciny oraz eksponaty pokazujące ten okres od strony materialnej i korespondujące z biografiami. Będzie to m.in. kufer podróżny będący symbolem przybycia do miasta, nożyce krawieckie, przybory kuchenne, karty wizytowe, fotografie, dokumenty czy rękopisy korespondencji.
"Tytułowy awans społeczny jest tutaj rozumiany dość szczególnie - jako pokonywanie przeciwności, mierzenie się z trudnościami życia codziennego, a także wytrwałość i wysiłek zdobywania, ale niekoniecznie sukcesu materialnego, ale raczej pozycji społecznej. Bardzo często jest to powiązane z miastem i realnym wkładem w jego kształt, bo w tych biografiach awans społeczny często oznacza właśnie zaangażowanie społeczne. Ta wystawa pokazuje, że nie da się opowiedzieć historii tych ludzi bez opowiedzenia historii miasta i tego jak się zmieniało, ponieważ jego rozwój był związany z tą napływową ludnością" - podsumowała kuratorka wystawy.
Ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających do 20 lipca. (PAP)
akn/ abe/