12.09.2010.Londyn (PAP) - British Museum, jedno z najsłynniejszych muzeów świata, otrzymało 25 mln funtów od 82-letniego lorda Johna Davana Sainsbury'ego. To największa prywatna dotacja dla placówki kulturalnej od 20 lat i druga duża dotacja od tej samej rodziny na cele kulturalne. W połowie lat 80. trzej bracia Sainsbury przekazali 50 mln funtów na nowe skrzydło narodowej galerii malarstwa National Gallery.
Rodzina Sainsbury dorobiła się fortuny na detalicznym handlu żywnością, otwierając pierwszy sklep za panowania Wiktorii w 1869 roku w okolicach Covent Garden. W ciągu kilku pokoleń niewielkie rodzinne przedsięwzięcie przekształciła się w jedną z trzech największych sieci supermarketów z ponad 16-procentowym udziałem w rynku.
Związany z partią konserwatywną lord John Davan Sainsbury, znany jako JDS, w 1973 roku wprowadził firmę na giełdę i wciąż jest jej udziałowcem.
Jego dotacja sfinansuje jedną piątą kosztów budowy nowego ośrodka wystaw i konserwacji British Museum. Do projektu wzniesionego ze szkła i kamienia, którego koszt oceniany jest na 125 mln funtów, wkład wniósł także rząd w wysokości 22,5 mln funtów.
Powierzchnia wystawowa muzeum powiększy się przez to o 1 000 m kw. Ośrodek będzie dysponował najnowszym sprzętem pozwalającym śledzić zabytkowe artefakty w najdrobniejszym szczególe.
British Museum powstało w 1753 roku. Zawiera ok. 7 mln artefaktów z różnych epok, kultur i kontynentów. Niektóre zgromadzone tam obiekty są przedmiotem międzynarodowych sporów, ponieważ zostały zgromadzone w okresie ekspansji imperium brytyjskiego. Największe kontrowersje wzbudzają tzw. marmury Elgina - płaskorzeźby zdobiące ateński Partenon, których zwrotu domaga się rząd Grecji.
Innym obiektem jest słynny kamień z Rosetty przywieziony do Londynu po klęsce Napoleona w Egipcie, który posłużył do odcyfrowania hieroglifów. O jego zwrot zabiega Kair. Jeszcze innym spornym artefaktem jest tzw. cylinder Cyrusa - deklaracja perskiego króla spisana pismem klinowym po podboju Babilonii. Władze Iranu zawiesiły nawet współpracę z British Museum, domagając się zwrotu obiektu.
W 2001 roku na terenie muzeum zaprojektowano dziedziniec kryty szkłem wokół dawnej czytelni (British Library), której użytkownikami w przeszłości byli m.in. Lenin, Marks, George Bernard Shaw i inni. Obecnie czytelnia ma nową siedzibę w pobliżu zabytkowego dworca St Pancras. Łączna powierzchnia wystawowa British Museum wynosi 75 000 m kw. Dla publiczności dostępnych jest około stu galerii, z czego siedem poświęconych jest sztuce i kulturze starożytnego Egiptu.
Wśród najcenniejszych zbiorów są m. in.: gigantycznych rozmiarów statua Ramzesa II, 140 staroegipskich mumii (największy zbiór poza Egiptem), kolekcja szkła i srebra z czasów rzymskich, starożytne greckie wazy i amfory, bezcenne zabytki z Mezopotamii, rzeźby z brązu afrykańskiego królestwa Benin, słynne szachy z XI w. wykonane z kłów morsa odkryte na szkockiej wyspie Lewis itd. (PAP)
asw/ cyk/ kar/
