2011-03-13 (PAP) - W "Aptece pod Orłem" na terenie byłego getta w Krakowie otwarto w niedzielę wystawę prezentującą sylwetkę przedwojennego krakowskiego adwokata Zygmunta Gruenberga; w czasie wojny więźnia i naczelnego inżyniera budowy obozu w Płaszowie. Wystawę otwarto z okazji przypadającej w niedzielę 68. rocznicy likwidacji krakowskiego getta. Obecna była ocalała córka Ziuta Gruenhut z domu Gruenberg.
Jak poinformowała kurator wystawy Anna Pióro, Zygmunt Gruenberg (1896–1945) był znanym przed wojną i cenionym architektem, współautorem dwudziestowiecznego pejzażu nowoczesnych dzielnic Krakowa. W okresie okupacji niemieckiej doświadczył tragicznego losu Żydów krakowskich. Wraz z rodziną znalazł się w getcie, gdzie został mianowany przez komendanta obozu w Płaszowie naczelnym inżynierem budowy obozu.
Gruenberg był twórcą wielu znakomitych funkcjonalistycznych projektów architektury mieszkaniowej w latach trzydziestych ubiegłego wieku. W jego dorobku znajduje się 35 modernistycznych kamienic, głównie w rejonie Alei Trzech Wieszczów i Parku Krakowskiego.
Zawodową działalność kontynuował jeszcze w początkowym okresie okupacji niemieckiej, realizując wcześniej rozpoczęte projekty. Po utworzeniu getta został zmuszony, jak wszyscy krakowscy Żydzi, do przesiedlenia się do niego wraz z rodziną.
Nazwisko architekta często pojawia się w opracowaniach dotyczących historii obozu koncentracyjnego w Płaszowie. Na polecenie komendanta obozu Gruenberg pełnił funkcję głównego inżyniera bauleitungu – kierownictwa budowy obozu. Obarczony dramatyczną odpowiedzialnością za budowę, maltretowany przez komendanta Amona Götha, uchronił od śmierci wielu współpracowników i współwięźniów. Z Płaszowa został wyprowadzony wraz z rodziną w ostatnim transporcie do KL Auschwitz-Birkenau, skąd wysłano go do obozu Flossenburg. Nieznane są bliżej okoliczności jego śmierci.
Na wystawie w "Aptece pod Orłem" zaprezentowano fotograficzną dokumentację zrealizowanych dzieł Zygmunta Gruenberga, a także zbiór starych fotografii, dokumentujących jego patriotyczną postawę (służbę w wojsku polskim, udział w walkach w obronie Lwowa, prace na rzecz budowy nowoczesnego miasta). Są również fotografie ukazujące rodzinę Gruenbergów podczas spotkań towarzyskich czy spacerów po przedwojennym Krakowie, oraz przedstawiające codzienne życie w getcie.
Fotografie nie były wcześniej publikowane, pochodzą one z albumu rodzinnego Ziuty Gruenhut z domu Gruenberg. (PAP)
hp/ mlu/
Gruenberg był twórcą wielu znakomitych funkcjonalistycznych projektów architektury mieszkaniowej w latach trzydziestych ubiegłego wieku. W jego dorobku znajduje się 35 modernistycznych kamienic, głównie w rejonie Alei Trzech Wieszczów i Parku Krakowskiego.
Zawodową działalność kontynuował jeszcze w początkowym okresie okupacji niemieckiej, realizując wcześniej rozpoczęte projekty. Po utworzeniu getta został zmuszony, jak wszyscy krakowscy Żydzi, do przesiedlenia się do niego wraz z rodziną.
Nazwisko architekta często pojawia się w opracowaniach dotyczących historii obozu koncentracyjnego w Płaszowie. Na polecenie komendanta obozu Gruenberg pełnił funkcję głównego inżyniera bauleitungu – kierownictwa budowy obozu. Obarczony dramatyczną odpowiedzialnością za budowę, maltretowany przez komendanta Amona Götha, uchronił od śmierci wielu współpracowników i współwięźniów. Z Płaszowa został wyprowadzony wraz z rodziną w ostatnim transporcie do KL Auschwitz-Birkenau, skąd wysłano go do obozu Flossenburg. Nieznane są bliżej okoliczności jego śmierci.
Na wystawie w "Aptece pod Orłem" zaprezentowano fotograficzną dokumentację zrealizowanych dzieł Zygmunta Gruenberga, a także zbiór starych fotografii, dokumentujących jego patriotyczną postawę (służbę w wojsku polskim, udział w walkach w obronie Lwowa, prace na rzecz budowy nowoczesnego miasta). Są również fotografie ukazujące rodzinę Gruenbergów podczas spotkań towarzyskich czy spacerów po przedwojennym Krakowie, oraz przedstawiające codzienne życie w getcie.
Fotografie nie były wcześniej publikowane, pochodzą one z albumu rodzinnego Ziuty Gruenhut z domu Gruenberg. (PAP)
hp/ mlu/
