Uroczystość wręczenia sztandaru 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej - defilada Brygady. 1944 r. Fot. NAC
Obchody 76. rocznicy sformowania 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej oraz Dnia Spadochroniarza odbędą się w sobotę w Warszawie. Jednym z punktów obchodów będzie ceremonia pochówku jednego z ostatnich żołnierzy formacji gen. bryg. Alfonsa Wiktora Maćkowiaka.
"Przypominanie historii oręża polskiego, budowanie mocnych fundamentów ideowych dla dzisiejszych, współczesnych polskich sił zbrojnych jest szalenie istotne. (...) Mamy okazję oddać hołd wszystkim spadochroniarzom, żołnierzom, którzy walczyli, którzy marzyli również, żeby dotrzeć do Polski" - powiedział podczas piątkowej konferencji prasowej wiceminister obrony narodowej Michał Dworczyk.
Jak dodał, mimo, że członkowie Brygady nie zrealizowali swojego celu, którym było przedostanie się do stolicy, w której trwało Powstanie Warszawskie, "powinniśmy przypominać ich zaangażowanie i ofiarę".
Obchody rozpocznie msza święta żałobna w intencji gen. bryg. Alfonsa Wiktora Maćkowiaka oraz ceremonia pochówku jego prochów. Zmarł on w styczniu w Wielkiej Brytanii. "To postać niezwykła, którego postać mogłaby stać się kanwą dobrego, sensacyjnego filmu. (...) Nie wrócił do Polski za żywota, ale jego ogromnym pragnieniem i marzeniem było spocząć wśród swoich kolegów i żołnierzy, nieopodal swojego dowódcy (pochowanego na Powązkach - PAP)" - powiedział Jan Józef Kasprzyk.
Sobotnie obchody, które odbędą się z inicjatywy MON, rozpocznie msza święta żałobna w intencji gen. bryg. Alfonsa Wiktora Maćkowiaka w Katedrze Wojska Polskiego oraz ceremonia pochówku jego prochów na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Zmarł on w styczniu w Wielkiej Brytanii.
Jak podkreślił w piątek szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, ostatnią wolą gen. Maćkowiaka "było spocząć w ojczystej ziemi", co udało się dzięki między m.in. zaangażowaniu MON i Wojska Polskiego.
"To postać niezwykła, którego postać mogłaby stać się kanwą dobrego, sensacyjnego filmu. (...) Nie wrócił do Polski za żywota, ale jego ogromnym pragnieniem i marzeniem było spocząć wśród swoich kolegów i żołnierzy, nieopodal swojego dowódcy (pochowanego na Powązkach - PAP)" - powiedział Kasprzyk.
Jak dodał, gen. Maćkowiak "życzył sobie, aby ta wspaniała tradycja Wojska Polskiego był zawsze żywa, a tradycje orężne przetrwały. I dlatego jego pogrzeb będzie spotkaniem przynajmniej pięciu pokoleń, myślących tak, jak pokolenie generała - o Polsce niepodległej, silnej, wolnej, z silnymi siłami zbrojnymi".
Obchody zakończy odsłonięcie pomnika gen. Sosabowskiego przy Placu Inwalidów. Jak zapewnił dyrektor Muzeum Wojska Polskiego dr Adam Buława, podczas obchodów przypomniana zostanie także postać samego twórcy formacji, "niesłusznie swego czasu zapomniana, odsuwana w cień, któremu (jednak) zawdzięczamy funkcjonowanie Brygady".
Po ceremonii pochówku, przedstawiciele MON złożą kwiaty na grobie twórcy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej gen. Stanisława F. Sosabowskiego. Kolejno w Muzeum Wojska Polskiego odbędzie się wydarzenie edukacyjno-historyczne, w trakcie którego m.in. zaprezentowany zostanie historyczny i współczesny sprzęt wojsk powietrznodesantowych oraz odbędą się pokazy historycznej grupy rekonstrukcyjnej.
Kolejnym punktem obchodów będzie desant 60 skoczków z 6. Brygady Powietrznodesantowej, kontynuującej tradycję 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, na lotnisku Warszawa – Babice.
Jak powiedział Inspektor Rodzajów Wojsk gen. bryg. Sławomir Owczarek, wydarzenie to będzie symbolicznym "połączeniem marzeń powstańców o tym, że przyjdzie pomoc i żołnierzy 1. Brygady, którzy chcieli najkrótszą drogą trafić tu, do Warszawy, w celu walki i odzyskania niepodległości".
Obchody zakończy odsłonięcie pomnika gen. Sosabowskiego przy Placu Inwalidów. Jak zapewnił dyrektor Muzeum Wojska Polskiego dr Adam Buława, podczas obchodów przypomniana zostanie także postać samego twórcy formacji, "niesłusznie swego czasu zapomniana, odsuwana w cień, któremu (jednak) zawdzięczamy funkcjonowanie Brygady".
Podczas konferencji zaprezentowano spot TVP pt. "Sen o Warszawie", promujący sobotnie obchody. Więcej informacji znaleźć można pod adresem: http://www.mon.gov.pl/aktualnosci/artykul/swieto-spadochroniarzy-92017-09-23/.
"Przypominanie historii oręża polskiego, budowanie mocnych fundamentów ideowych dla dzisiejszych, współczesnych polskich sił zbrojnych jest szalenie istotne. (...) Mamy okazję oddać hołd wszystkim spadochroniarzom, żołnierzom, którzy walczyli, którzy marzyli również, żeby dotrzeć do Polski" - mówił wiceszef MON Michał Dworczyk.
Gen. Alfons Wiktor Maćkowiak urodził się 29 marca 1916 r. Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim i Szkołę Podchorążych Artylerii w Toruniu, a w 1941 r. trafił do Wielkiej Brytanii, gdzie przydzielono go do 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej gen. Stanisława Sosabowskiego. Był instruktorem wyszkolenia fizycznego na kursie dla Cichociemnych. Po ponownym przydzieleniu do 1 SBS, w 1944 r. brał udział w operacji Market-Garden, a następnie trafił do niemieckiej niewoli. Po wydostaniu się z niej w 1945 r. wrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie przydzielono go na stanowisko dowódcy dywizjonu w 4 pułku artylerii pancernej; został zdemobilizowany w grudniu 1947 r. w stopniu kapitana.
Maćkowiakowi trzykrotnie przyznano Krzyż Walecznych, oraz szereg innych polskich, brytyjskich i francuskich oznaczeń. Zmarł w wieku 101 lat 31 stycznia br. w Wielkiej Brytanii., a w lutym br. prezydent RP Andrzej Duda awansował go do stopnia generała brygady.
Rodzina zmarłego zdecydowała się przenieść jego prochy do kraju; ceremonię pogrzebową zorganizowano we współpracy z Urzędem ds. Kombatantów.
1. Samodzielna Brygada Spadochronowa sformowana została w czasie II wojny światowej w Wielkiej Brytanii. 23 września 1941 r. gen. Sikorski, podczas ćwiczeń nadał formacji oficjalną nazwę i pozostawił ją do swej wyłącznej dyspozycji. Celem desantowców było przedostanie się drogą powietrzną do walczącej Warszawy, jednak nie zgodzili się na to Brytyjczycy. Brygada wzięła za to udział w operacji Market Garden – wielkim powietrznym desancie w okupowanej Holandii we wrześniu 1944 r., której celem było przyśpieszenie końca wojny. Operacja zakończyła się porażką, a winą obarczono m.in. Sosabowskiego - w konsekwencji odebrano mu dowództwo nad Brygadą i mianowano inspektorem Jednostek Etapowych i Wartowniczych. (PAP)
nak/ itm/
