Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zakupiło we wtorek od Starostwa Powiatowego w Wieliczce zabytkowy budynek sądu w pobliżu szybu Daniłowicza. Inwestycja umożliwi rozszerzenie i unowocześnienie części ekspozycyjnej Zamku Żupnego, w którym obecnie mieści się siedziba muzeum.
Jak poinformował dyrektor muzeum Jan Godłowski, głównym powodem zakupu i planowanych zmian jest przeznaczenie całego Zamku Żupnego na cele kulturalne i ekspozycyjne. Muzeum zamierza otworzyć w Zamku dużą wystawę stałą, na której prezentowana będzie historia solnego przedsiębiorstwa i Wieliczki oraz – systematycznie wzbogacana – kolekcja solniczek.
Zamierza też przeznaczyć znacznie większą powierzchnię na wystawy czasowe, co dotychczas było niemożliwe i ograniczało działalność placówki.
Po remoncie wnętrza Zamku Żupnego będą spełniać najwyższe standardy wystawiennicze, co umożliwi eksponowanie cennych zabytków, w tym także sprowadzanych z zagranicy. Według oceny dyrekcji na zmianach zyska także Wieliczka, bo przybędzie jej obiekt muzealny o wysokich standardach, z ciekawymi wydarzeniami kulturalnymi i wystawami.
Do nowo zakupionego budynku przeniesione zostaną dyrekcja i działy merytoryczne – archeologii, geologii, sztuki i etnografii, historii i kultury materialnej górnictwa, archiwum i biblioteki oraz część administracyjna.
Zakupiony przez muzeum budynek powstał ok. 1893 r. W przeszłości znajdowała się w nim siedziba C.K. Sądu Powiatowego, potem zespół szkół zawodowych, a ostatnio był udostępniany na cele kulturalne.
Atutem budynku i terenu, na którym stoi, jest jego usytuowanie w pobliżu kopalni soli, w której muzeum ma na głębokości 135 m swą główną ekspozycję. Zdaniem dyrekcji, takie sąsiedztwo umożliwi muzeum i kopalni soli wspólne zagospodarowanie terenu, na czy zyskają turyści.
Środki na zakup budynku zapewniło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Żupy Krakowskie to przedsiębiorstwo królewskie, powstałe pod koniec XIII wieku, obejmujące kopalnie soli kamiennej i warzelnie w Wieliczce i Bochni oraz składy solne. Przedsiębiorstwo działało w tej formie przez blisko 500 lat, aż do pierwszego rozbioru Polski w r. 1772. Żupa krakowska była największym w dawnej Rzeczypospolitej zakładem przemysłowym i jednym z największych w Europie.
Powstałe w 1951 roku Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka podlega bezpośrednio Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Posiada dwie ekspozycje: dużą na III poziomie kopalni soli i w Zamku Żupnym. Od końca XIII w do 1945 r. Zamek Żupny był siedzibą zarządu solnego przedsiębiorstwa Żupy Krakowskie.
W czerwcu 2013 r. Zamek Żupny razem z kopalnią soli w Bochni został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W ten sposób razem z kopalnią soli w Wieliczce, która w rejestrze znajduje się od 1978 r., na liście jako "Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni" znalazły się wszystkie trzy obiekty związane z historycznym wydobyciem soli w Małopolsce. (PAP)
autor: Anna Pasek
hp/ agz/
