Prymas August Hlond podczas swojego ingresu w kościele Wniebowzięcia NMP i św. Józefa Oblubieńca. Fot. PAP/K. Madejski
Prymasom Edmundowi Dalborowi i Augustowi Hlondowi poświęcona jest wystawa „Prymasi Odrodzonej Polski”, przygotowywana w Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Ekspozycja towarzyszy obchodom 100-lecia odzyskania niepodległości i wieńczy jubileusz 600-lecia prymasostwa w Polsce.
Wystawa zostanie otwarta w sobotę, oglądać ją będzie można od niedzieli. W weekend w Gnieźnie odbywać się będą uroczystości odpustowe ku czci św. Wojciecha, głównego patrona Polski. Zwieńczą one obchody 600-lecia prymasostwa w Polsce.
Kard. Edmund Dalbor był prymasem w latach 1915-1926, kard. August Hlond w latach 1926-1948. Jak powiedział PAP prymas Polski abp Wojciech Polak, wystawa ma być okazją do ukazania roli obu kardynałów w odzyskaniu niepodległości i budowaniu wolnej Polski.
"Zamykamy rok 600-lecia prymasostwa, natomiast wchodzimy w czas obchodów niepodległości. Chcemy spojrzeć na ten jubileusz właśnie przez pryzmat prymasów Dalbora i Hlonda. Warto przypomnieć te postacie właśnie w Gnieźnie - kard. Dalbor spoczywa w gnieźnieńskiej katedrze, mamy tu też złożone serce kard. Hlonda” – powiedział.
Prymas przypomniał, że gnieźnieńskie archiwum dysponuje też archiwaliami obydwu prymasów. W latach 60. ub. wieku zostały one przekazane przez prymasa Stefana Wyszyńskiego.
Bartosz Przybyła z Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej powiedział PAP, że na ekspozycji zobaczyć będzie można kilkadziesiąt eksponatów, w tym przedmioty osobiste obu prymasów. "Oprócz naszych archiwaliów zaprezentujemy wypożyczone na tę wystawę kapelusz kardynalski i piuskę kard. Hlonda. Zobaczyć będzie można korespondencję kard. Hlonda z gen. Hallerem czy życiorys napisany własnoręcznie przez kard. Dalbora” - powiedział.
Część ekspozycji poświęcona będzie również Prymasowi Tysiąclecia. "Włączamy kard. Wyszyńskiego do tej wystawy, przedstawiając jego wizję polskiej racji stanu. Zaprezentujemy jego kapelusz kardynalski oraz należące do niego, zdobione bursztynem krzyż, pastorał i monstrancję. Ten komplet nie był dotąd eksponowany” – powiedział Bartosz Przybyła.
Wystawa w gnieźnieńskim muzeum będzie prezentowana do końca roku.
Pierwszy prymas Polski, metropolita gnieźnieński Mikołaj Trąba sprawował tę funkcję w latach 1417-1422. Od 2014 roku prymasem jest abp Wojciech Polak. W przeszłości prymasi byli koronatorami królów polskich - najważniejszymi po królu osobami w państwie; sprawowali funkcję interrexa, uważani byli też za zwierzchników całego Kościoła polskiego.
Obecnie godność prymasa ma charakter honorowy, bez uprawnień jurysdykcyjnych. Według statutu Konferencji Episkopatu Polski, prymas zachowuje pierwszeństwo wśród biskupów, jest członkiem Rady Stałej KEP i obok kardynałów kierujących diecezjami jest jedynym niewybieralnym członkiem tego gremium. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ agz/
