Poezję skamandrytów - grupy poetyckiej działającej w 20-leciu międzywojennym w Polsce – przypomni tegoroczny Festiwal Języka Polskiego w Szczebrzeszynie, który rozpocznie się w niedzielę. W programie także spotkania z wybitnymi pisarzami, koncerty, warsztaty.
Festiwal rozpocznie się w niedzielę w Zamościu, a od poniedziałku będzie się odbywał w Szczebrzeszynie – niewielkim miasteczku na wschodzie Lubelszczyzny, na Roztoczu.
Pomysłodawca i producent festiwalu Piotr Duda powiedział we wtorek w Lublinie na konferencji prasowej, że „patronem” i „duchowym przewodnikiem” w tegorocznej edycji festiwalu będą skamandryci. „To oczywiście nawiązanie do 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę” – zaznaczył Duda.
Grupę Skamander tworzyli głównie Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński i Jan Lechoń, ale związani z nią byli także m.in. Kazimiera Iłłakowiczówna, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, czy Józef Wittlin. Grupa Skamander ukształtowała się podczas spotkań i występów w kawiarni poetyckiej „Pod Picadorem”, która została otwarta w listopadzie 1918 roku w Warszawie. Skamandryci będą przypomniani na festiwalu w Szczebrzeszynie jako „literacka odpowiedź na wybuch niepodległości w 1918 roku”.
W programie festiwalu zaplanowano m.in. Noc Skamandrytów, podczas której twórczość tych wybitnych poetów przedstawią znani aktorzy m.in. Sławomira Łozińska, Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Anna Nehrebecka, Robert Więckiewicz, Maja Komorowska.
Każdego dnia festiwalu będzie też prezentowany wiersz Juliana Tuwima „Lokomotywa” w różnych językach, m.in. węgierskim, szwedzkim.
Zaplanowano także debaty poświęcone literaturze okresu międzywojennego, m.in. dyskusję nt. „Wszystkie odcienie Skamandra” z udziałem Piotra Matywieckiego.
Tradycyjnie podczas festiwalu odbędzie się wiele spotkań z pisarzami, poetami, autorami najnowszych popularnych książek. Do Szczebrzeszyna przyjadą m.in. Wiesław Myśliwski, Olga Tokarczuk, Eustachy Rylski, Mikołaj Grynberg, Dorota Masłowska, Katarzyna Nosowska, Krzysztof Varga, Magdalena Grzebałkowska.
Specjalny wieczór na festiwalu poświęcony będzie Zbigniewowi Herbertowi – jego poezję czytać będzie Anna Seniuk.
W programie festiwalu są także koncerty – w Szczebrzeszynie wystąpi m.in. Hanna Banaszak, Jazz Band Młynarski-Masecki z koncertem „Noc w wielkim mieście”, a pisarz Andrzej Stasiuk wraz z ukraińską formacją etno-rockową Haydamaky z Kijowa zaprezentują wspólny projekt „Mickiewicz-Stasiuk-Haydamaky”.
Adam Ferency i Joanna Kosierkiewicz pokażą spektakl teatralny pt. „Dziennik przebudzenia”, na motywach „Dziennika” i „Drugiego dziennika” Jerzego Pilcha.
Program festiwalu obejmuje także warsztaty – m.in. literackie, radiowe, dramaturgiczne - dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Będą także spacery krajoznawcze, wycieczki po Szczebrzeszynie a w festiwalowym kinie można będzie zobaczyć przedwojenne polskie filmy.
Festiwal Stolica Języka Polskiego potrwa do 11 sierpnia. Szczebrzeszyn jako miejsce festiwalu, został wybrany nieprzypadkowo. Nazwa tego miasteczka znana jest z powodu wiersza Jana Brzechwy pt. „Chrząszcz”, który rozpoczyna się od słynnego zdania, tzw. „łamańca językowego”: „W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie i Szczebrzeszyn z tego słynie”.
Organizatorami Festiwalu jest Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń.(PAP)
Autorka: Renata Chrzanowska
ren/ itm/