Z okazji 104. rocznicy wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej przed Pomnikiem Legionisty w Łodzi złożono w poniedziałek kwiaty i zapalono znicze. Wspominano też łodzian walczących w Legionach – podczas akcji werbunkowej w 1914 r. w ich szeregi wstąpiło ok. 350 mieszkańców Łodzi.
Jak powiedział Andrzej Janecki z Urzędu Miasta Łodzi, nie sposób opowiedzieć o wszystkich łodzianach walczących w Legionach, choć urząd miasta stara się przynajmniej zebrać ich nazwiska. "Warto wspomnieć zwłaszcza o czworgu z nich, m.in. o harcerzu Jerzym Szletyńskim, który wyszedł z Łodzi 30 października 1914 r. z grupą 30 skautów i dołączył do 1. Pułku Piechoty, potem służąc w 5. PP poległ w bitwie pod Konarami. W czerwcu odwiedziliśmy jego grób na tamtejszym cmentarzu" – powiedział.
Inną postacią symbolizującą wkład łodzian w czyn legionowy jest gen. Edward Pfeiffer, na którego grobie na Starym Cmentarzu w Łodzi składane są kwiaty 1 sierpnia – brał on bowiem również udział w Powstaniu Warszawskim jako komendant obwodu Śródmieście.
"Planujemy też odwiedzenie grobu legionisty i historyka Wacława Lipińskiego, który znajduje się we Wronkach. Po II wojnie światowej Lipiński został uwięziony przez władze komunistyczne za działalność konspiracyjną i skazany na dożywotnie więzienie. W roku 1949 został zamordowany w celi" – dodał Janecki.
Miejsce szczególne na liście poległych legionistów pochodzących z Łodzi zajmuje Maria Błaszczykówna. Wiosną 1915 roku 18-letnia Maria przystąpiła do Legionów pod nazwiskiem Tomasz Zalewski – kobiety mogły bowiem zaciągać się do tej formacji jedynie pod męskimi pseudonimami. Błaszczykówna pełniła służbę sanitariuszki; poległa w grudniu tego samego roku na Wołyniu, niosąc pomoc rannemu.
Szacuje się, że do Legionów Polskich w wyniku akcji werbunkowej przeprowadzonej w październiku 1914 roku wstąpiło ok. 350 łodzian, w tym pluton ułanów i 30-osobowy oddział skautów. Z kolei w I połowie 1917 roku na Retkini i Brusie – obecnie są to łódzkie osiedla – stacjonował park amunicyjny w sile 400 legionistów.
Łódzki magistrat kultywuje pamięć o Legionach w ramach projektu Łódzkie Drogi do Niepodległości. Na uroczystości przed Pomnikiem Legionisty obecni byli także członkowie łódzkiego oddziału Związku Legionistów Polskich i Ich Rodzin, Społecznego Komitetu Pamięci J. Piłsudskiego oraz Związku Piłsudczyków RP.
6 sierpnia 1914 r. z Krakowa w kierunku Królestwa Polskiego wyruszyła I Kompania Kadrowa Józefa Piłsudskiego, zwana kadrówką. I Kompania była pierwszym od zakończenia powstania styczniowego regularnym oddziałem armii polskiej i przyczyniła się do odzyskania niepodległości w 1918 r.(PAP)
autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska
agm/ itm/
