Źródło: IPN
Trzy osoby oraz trzy instytucje zasłużone dla upamiętnienia historii narodu polskiego zostały w środę w stolicy uhonorowane nagrodami „Świadek Historii”. Otrzymali je m.in. Fundacja Muzeum Pamięci II Korpusu Polskiego we Włoszech oraz Gabriel Garcon i Jakub Vaugon z Francji.
Państwo jesteście ambasadorami naszej pamięci, naszej tożsamości. (...) Instytut Pamięci Narodowej od zawsze - od pierwszego dnia swojego istnienia – pamiętał o Polakach poza granicami, w tym sensie dla nas nigdy nie było granic politycznych, geograficznych" - zwrócił się do nagrodzonych prezes IPN Jarosław Szarek. Jak podkreślił, "pamiętaliśmy o naszych rodakach, o wkładzie nie tylko w zachowanie pamięci, ale także w odzyskanie niepodległości". "To państwa, państwa przodków wysiłek. I o tym pamiętamy. Wyrazem jest również ta nagroda" - zaznaczył Szarek.
W tym roku nagrody "Świadek historii" otrzymała Fundacja Muzeum Pamięci II Korpusu Polskiego we Włoszech, która - jak głosi uzasadnienie - m.in. "angażuje się na rzecz utrzymania niezakłóconego dostępu do pomników na Monte Cassino, przygotowuje i wydaje publikacje poświęcone Armii Andersa i II Korpusowi".
Wyróżniono także Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą z Litwy, który od lat opiekuje się tamtejszym cmentarzem i "upamiętnia miejsca spoczynku polskich żołnierzy na terenie Wileńszczyzny". Innym laureatem jest Zjednoczenie Polskie w Johannesburga w RPA, z inicjatywy którego powstał w miejscu publicznym pierwszy na świecie pomnik upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej.
Nagrody przyznano także osobom indywidualnym. Jednym z laureatów został Gabriel Garcon, który "propaguje polską historię w środowisku francuskojęzycznym", m.in. pisząc i wydając zeszyty oraz biuletyny, poświęcone przede wszystkim najnowszej historii Polski. Z kolei Jakub Vaugon z Francji to uczeń, który "odważył się zaprotestować przeciwko cynicznemu kłamstwu na temat obozu zagłady w Treblince, zawartemu we francuskim podręczniku pomocniczym dla nauczycieli gimnazjum". Wyróżniony Wacław Wiłkojć z Litwy doprowadził do upamiętnienia Polaków zamordowanych przez Niemców na terenie rejonu święciańskiego na obszarze dzisiejszej Litwy.
Jak zapewnił marszałek Senatu Stanisław Karczewski - podczas uroczystości, w trakcie której nagrodzono instytucje i osoby zasłużone dla upamiętniania dziejów narodu polskiego, pochodzące zza granicy - "Senat będzie dbał o Polonię". "Zakończyliśmy niedawno V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy. Jednym z postulatów była propozycja, żeby Polonia miała swoich przedstawicieli w parlamencie. I właśnie dziś - dosłownie dziś - rozpoczynamy prace nad zmianą w konstytucji, która umożliwi zwiększenie miejsc w Senacie do 102" - mówił Karczewski. Jak podkreślił, "te dwa miejsca będą przeznaczone dla przedstawicieli Polonii; jeden przedstawiciel ze Wschodu, drugi - z Zachodu".
"Tak sobie to wyobrażamy. Mam nadzieję, że przyjmiemy tę drobną, ale bardzo ważną, symboliczną zmianę w konstytucji, że znajdziemy większość konstytucyjną; że to będzie też w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, taki akt dziękczynny dla Polonii - za wkład, również w odzyskanie niepodległości przez Polskę, i dbałość o niepodległość" - podkreślił marszałek Senatu.
Nagroda Honorowa "Świadek historii" została ustanowiona w marcu 2009 przez prezesa IPN. Jest przyznawana osobom szczególnie zasłużonym dla upamiętniania dziejów narodu polskiego w poszczególnych regionach Polski. Wyróżnienie przyznaje kapituła, której przewodniczącym jest prezes Instytutu Pamięci Narodowej. (PAP)
autorka: Nadia Senkowska
nak/ agz/
