W Radzie Najwyższej (parlamencie) Ukrainy otwarto we wtorek wystawę poświęconą znawcy i popularyzatorowi Huculszczyzny Stanisławowi Vincenzowi. Był Polakiem oddanym porozumieniu z Ukraińcami - mówiono podczas uroczystości.
W otwarciu ekspozycji uczestniczyła wicemarszałek Sejmu Beata Mazurek, która przewodniczyła delegacji Polsko-Ukraińskiej Grupy Parlamentarnej, zaproszonej do Kijowa przez Ukraińsko-Polską Grupę Przyjaźni w Radzie Najwyższej.
„Stanisław Vincenz w swojej artystycznej wizji dawał prócz wartości artystycznych i naukowych niezwykle ważny przekaz: jest nim ideał sąsiedzkiej wspólnoty, zbudowany na różnorodności i zrozumieniu. Jego dorobek stanowi bardzo ważny element naszego wspólnego, polsko-ukraińskiego dziedzictwa narodowego” - oświadczyła Beata Mazurek.
Wystawę zaprezentował współprzewodniczący Ukraińsko-Polskiej Grupy Przyjaźni Mykoła Kniażycki. Jest to ukraiński deputowany, zaangażowany w projekt Centrum Vincenza w Krzyworówni na Huculszczyźnie, gdzie pisarz spędził dzieciństwo.
„Otwieramy dziś wystawę w hołdzie Polakowi, który poświęcił życie Ukraińcom” - powiedział. „Vincenz był polskim patriotą, ale współpraca między Polakami i Ukraińcami, poszukiwanie pojednania między przedstawicielami wszystkich narodów, które żyły w tym czasie na Ukrainie, stało się dla niego głównym celem życia" - podkreślał.
Polityk przypomniał dzieło Vincenza „Na wysokiej połoninie”, które - jak mówił - jest jedynym eposem narodu ukraińskiego. „W tym eposie po raz pierwszy zebrane zostały wszystkie mity, legendy i historie Huculszczyzny. Nikt dotąd nie opisywał Huculszczyzny tak, jak Vincenz” - powiedział Kniażycki.
Autorem wystawy „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” jest Jan Andrzej Choroszy. Składa się ona z tablic z cytatami dzieł Vincenza i zdjęciami Huculszczyzny. Po Kijowie wystawa będzie podróżowała po miastach Ukrainy, by osiąść jako ekspozycja stała w Krzyworówni.
Stanisław Vincenz spędził na Huculszczyźnie większą część dzieciństwa. Studiował m.in. biologię, prawo, filologię słowiańską i filozofię. Uzyskał doktorat z filozofii. Uczestniczył w I wojnie światowej.
We wrześniu 1939 r. został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu. Po zwolnieniu przedostał się na Węgry. Po II wojnie światowej zamieszkał we Francji koło Grenoble. Zmarł w Lozannie w styczniu 1971 r.
W 1991 r. prochy Vincenza wraz prochami żony złożono na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Dzieło jego życia to trzytomowa epopeja „Na wysokiej połoninie”. Vincenz jest nazywany Homerem Huculszczyzny.
Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)
jjk/ mc/