Gala finałowa I edycji konkursu Instytutu Pamięci Narodowej „Niezwyciężeni 1918-2018. Pokolenia Niepodległej” w Teatrze Polskim w Warszawie - prezes IPN Jarosław Szarek (2P), przewodniczący ZHR Grzegorz Nowik (4P) i zastępca dyrektora Biura Edukacji Narodowej IPN Waldemar Brenda (3P). Fot. PAP/L. Szymański
Prawie 100 wideoblogów, 170 filmów i 25 plakatów edukacyjnych nadesłano na konkurs IPN „Niezwyciężeni 1918–2018. Pokolenia Niepodległej”, którego gala finałowa odbyła się w czwartek w Warszawie. Młodzi ludzie upamiętnili bohaterów walk o wolną Polskę sprzed 100 laty.
"Dla Instytutu Pamięci Narodowej jest niezwykle ważne, aby pamięć o tych ludziach, którzy prowadzili nas do niepodległości (...). Przez wiele lat w XX wieku nie można było pamiętać o bohaterach polskiej niepodległości, na szczęście pozostały po nich pamiątki, które młodym ludziom udało się odnaleźć w domowych szufladach" - tłumaczył ideę konkursu prezes IPN Jarosław Szarek, jednocześnie dziękując młodzieży szkolnej i nauczycielom za ich pełen zaangażowania udział w konkursie.
"Dla Instytutu Pamięci Narodowej ważna jest także międzypokoleniowa więź i dla jej podtrzymywania powstał ten konkurs" - dodał Szarek.
Konkurs "Niezwyciężeni 1918-2018. Pokolenia Niepodległej" został zorganizowany z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, a jego celem jest upamiętnienie osób zasłużonych w walce o Polskę, odznaczonych Krzyżem lub Medalem Niepodległości. Te wojskowe odznaczenia były przyznawane w II Rzeczypospolitej tym, którzy zasłużyli się czynnie dla niepodległości Polski w okresie przed I wojną światową lub podczas jej trwania, a także w okresie walk w latach 1918-21 - z wyjątkiem wojny polsko-bolszewickiej.
Prezes IPN podkreślił, że konkurs, który ma swój finał w Warszawie, został zainaugurowany, m.in. z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy, we wrześniu 2017 r. w Stróży w Małopolsce, wyjątkowej - jak przekonywał Szarek - miejscowości. "To tam znajdowała się pierwsza na ziemiach polskich Oficerska Szkoła Strzelecka" - przypomniał. Szkoła stanowiła zaplecze kadrowe dla przyszłych Legionów Polskich, a jednym z jej inicjatorów i wykładowców był Józef Piłsudski.
Konkurs "Niezwyciężeni 1918-2018. Pokolenia Niepodległej" adresowany był do ludzi młodych: uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, szkół polonijnych oraz członków organizacji młodzieżowych, a także rodziców z dziećmi. IPN podał, że wzięło w nim udział wzięło ok. 1500 młodych ludzi - nie tylko z Polski, ale także z Ukrainy (Lwowa) i Stanów Zjednoczonych (Chicago).
Młodzież miała za zadanie zebrać informacje o wybranym bohaterze i przedstawić je w formie plakatu lub filmu edukacyjnego, a następnie upowszechnić wyniki swojej pracy poprzez przedstawienie danej postaci społeczności lokalnej lub szkolnej.
Na konkurs nadesłano - jak poinformował dr Waldemar Brenda, wicedyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN - 98 wideoblogów (vlogów), 169 filmów i 25 plakatów edukacyjnych. "Przypomnę, że celem konkursu było wybranie swoich lokalnych bohaterów spośród listy 88 tysięcy nazwisk osób odznaczonych Krzyżem bądź Medalem Niepodległości za udział w walkach 1918-21" - powiedział Brenda, zachęcając przy tym do udziału w drugiej edycji konkursu, tym razem poświęconej ofiarom totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego, a także w Polsce - komunistycznego.
Podczas gali finałowej w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie zaprezentowano najlepsze prace. Z częścią z nich można zapoznać się na kanale IPN na You Tube.
Wśród nagrodzonych prac jest film Marii Zalotyńskiej i Kornelii Gancarz o Czesławie Dębickim. Dębicki urodził się w 1897 r. w Mielcu i - jak przedstawiają to w filmie uczennice - zaangażował się w działalność wielu organizacji niepodległościowych. W sierpniu 1914 r. wstąpił do Legionów Polskich i walczył podczas I wojny światowej. Nagrodzone uczennice, przypominając postać Dębickiego, przeprowadziły wywiad o nim z dyrektorem Muzeum Regionalnego w Mielcu Jerzym Skrzypczakiem, a także z Jerzym Dębickim, bratankiem Czesława. Okazało się, że Czesław Dębicki został aresztowany na początku 1946 r. i najprawdopodobniej zamordowany przez funkcjonariuszy UB; miejsce jego pochówku do dziś nie jest znane.
"Tajemnice przeszłości kryją się w każdej rodzinie. Odkopane albumy rodu Dębickich ujawniają zaledwie cząstkę historii naszego bohatera. Czesław Dębicki - jeden z niezwyciężonych, którego historia została wyrwana z ksiąg na zawsze" - podsumowały swoją opowieść uczennice, które IPN wyróżnił pierwszym miejscem w kategorii filmowej w przedziale wiekowym 15-19 lat.
Więcej informacji o idei i wynikach konkursu (w sumie przyznano 12 nagród i 11 wyróżnień), jak i o jego kolejnej edycji, znajduje się na stronach internetowych IPN. (PAP)
nno/ itm/
