Dawny zespół kościelno-szpitalny św. Łazarza położony jest na południowo-zachodnim stoku Góry Kaleczej we Lwowie. Szpital powstał w 1618 r. z inicjatywy Bractwa Różańcowego działającego przy kościele dominikańskim Bożego Ciała. Był to czwarty szpital działający we Lwowie.
Zespół pierwotnie tworzyły gmach kościoła i dwa skrzydła szpitala po obu jego bokach, zbudowane w latach 1634-1640.
Teren szpitala otoczony jest murem, w którym od strony ul. Kopernika (dawniej ul. Sokolnickiej) zamontowano żelazną furtę, nad którą znajduje się kamienna płyta z napisem: SPITAL S ŁAZARZA / NA CHWAŁĘ P.BOGV Y NA PORATO / WANIE VBOGYH CHORYH OD BRACTWA / ROZANCA S.P. MARIEI IEST WYSTAWIONI. W niszach po obu stronach furty umieszczono opatrzone inskrypcjami płaskorzeźby scen związanych ze św. Łazarzem – „Łazarz przed domem bogacza” i „Łazarz na łonie Abrahama” oraz tablicę fundacyjną.
W 2017 r. Fundacja Dziedzictwa Kulturowego podjęła się organizacji ratowniczych prac konserwatorskich przy płaskorzeźbach i tablicach inskrypcyjnych znajdujących się na murze otaczającym zespół dawnego Szpitala św. Łazarza.
Stan płyt przed rozpoczęciem prac był bardzo zły. Narażone od stuleci na działanie czynników atmosferycznych, uszkodzenia mechaniczne oraz pokryte olejnymi nawarstwieniami, przetrwały jednak do naszych czasów.
Dzięki badaniom udało się odkryć od ośmiu do dziesięciu warstw barwnych, z których najstarsza wykonana została na przełomie XIX i XX w. Tablice zostały oczyszczone, na jednej z nich pozostawiono odkrywki świadczące o historii obiektów, a ubytki formy płaskorzeźb i tablic uzupełniono. Zabezpieczone płyty znajdują się obecnie w kościele św. Łazarza, gdzie oczekiwać będą na profesjonalną naprawę muru i wzmocnienie skarpy.
Konserwacja wykonana została przez zespół pod kierunkiem mgr Anny Kudzi, w składzie: Milena Suwalska, Natalia Więcek, Marek Działek, Jura Czerniawsky pod nadzorem dr. hab. Janusza Smazy, prof. ASP. Projekt koordynowała Aleksandra Waszak.
Prace finansowane były ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP w ramach Programu: "Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą" oraz funduszy własnych Fundacji Dziedzictwa Kulturowego.
Jan Rosiak, Aleksandra Waszak / Fundacja Dziedzictwa Kulturowego
abe/
