Gdańsk, 25.05.2022. Tablica pamiątkowa poświęcona Romanowi Bellwonowi i jego żonie Janinie, którą odsłonięto 25 bm. na fasadzie budynku przy przy ulicy Partyzantów w Gdańsku. Uroczystość odbyła się w ramach inauguracji 100-lecia obchodów KS Gedania. Roman Bellwon był piłkarzem Gedanii, harcerzem, uczestnikiem antyhitlerowskiej konspiracji w Wolnym Mieście Gdańsku. Po wojnie był także działaczem Gedanii, społecznikiem i wielkim miłośnikiem Gdańska. Fot. PAP/A. Warżawa
Odsłonięcie tablicy poświęconej Romanowi Bellwonowi i jego żonie Janinie rozpoczęło miejskie uroczystości 100-lecia Gedanii. Rocznicowym obchodom klubu z czasów Wolnego Miasta Gdańska towarzyszyć będą imprezy o charakterze historycznym, sportowym oraz kulturalnym.
„Gedania była czymś więcej niż klubem sportowym. Była też rodzinnym klubem, trenowali w nim również liczni bracia ojca. Wiktor był jednym z jego założycieli, Edmund trenował lekkoatletykę, a razem ze Stefanem i Antonim piłkę. Mój ojciec był również lekkoatletą i interesował się boksem. Stoczył trzy walki, w tym ostatnią z dziadkiem Michałem, który skutecznie wyperswadował mu miłość do tej dyscypliny. W Gedanii przede wszystkim liczyło się poczucie patriotyzmu, które okazywali jego członkowie przed i po 1 września 1939 roku” – powiedział podczas uroczystości syn upamiętnionych Jerzy.
Ojciec Romana, Michał, był współorganizatorem Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku, a matka Balbina animowała działalność wielu organizacji kobiecych. W działalność na rzecz polskości Gdańska zaangażował się też Roman, harcerz i piłkarz Gedanii. Po wybuchu wojny został aresztowany i osadzony w obozach koncentracyjnych Stutthof i Sachsenhausen. Po powrocie do Gdańska włączył się w działalność społeczną. Jego żona należała do konspiracji i wzięła udział w Powstaniu Warszawskim.
Od 1945 roku do śmierci małżeństwo mieszkało w Gdańsku Wrzeszczu przy ul. Partyzantów 62 i na tym budynku odsłonięto w środę pamiątkową tablicę.
„W nadchodzących miesiącach chcemy uczcić stulecie Gedanii. Projekt będzie miał szeroki charakter i obejmie działania w przestrzeni miejskiej oraz oddziałach Muzeum Gdańska. Przygotowane zostaną również dwie wystawy. Pierwsza, organizowana we współpracy z Polską Akademią Nauk, gotowa będzie w lipcu, drugą udostępnimy w Muzeum Poczty Polskiej w głównym dniu obchodów, czyli 15 września. Ożywimy również symbol Gedanii oraz wydamy serię znaczków pocztowych odwołujących się do historii klub” – zdradził dyrektor Muzeum Gdańska Waldemar Ossowski.
1 czerwca w Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku zostanie zaprezentowany symbol obchodów 100-lecia klubu, z kolei w programie realizowanym przez Biuro Prezydenta ds. Sportu nie zabraknie turniejów piłkarskich z udziałem młodych piłkarzy i oldbojów, a także regat wioślarskich. Pod koniec września odbędzie się mecz z występującą w ekstraklasie Lechią Gdańsk. Zaplanowano ponadto cykl spotkań „Wokół Gedanii” oraz jubileuszową galę.
Gedania powstała 15 września 1922 roku – na początku działała sekcja piłkarska, a od 1931 roku także lekkoatletyczna, kolarska, motorowa, hokejowa i bokserska. W 1939 klub został zmuszony przez władze WM Gdańsk do zawieszenia działalności. Po rozpoczęciu wojny hitlerowcy rozstrzelali prezesa klubu Henryka Kopeckiego oraz wiceprezesów Konrada Zdrojewskiego i Władysława Dębowskiego, a większość zawodników trafiła do obozów koncentracyjnych. Okupacji nie przeżyło 75 członków klubu.
Barwy Gedanii reprezentowali medaliści olimpijscy. Zygmunt Chychła triumfował na igrzyskach w 1952 roku w Helsinkach, a osiem lat później w Rzymie kolejny bokser Brunon Bending wywalczył brązowy medal. Dwa razy, w 1964 roku w Tokio i cztery lata później w Meksyku, na najniższym stopniu podium stanęła siatkarka Jadwiga Marko-Książek, natomiast w 1980 roku w Moskwie wioślarki Małgorzata Dłużewska i Czesława Kościańska zostały wicemistrzyniami olimpijskimi.(PAP)
md/ cegl/
