Gotycki zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie. Fot. PAP/T. Waszczuk
Hymn Olsztyna "O Warmio moja miła", wykonywany podczas ważnych miejskich uroczystości, zawiera historyczny błąd. Olsztyński zamek określany jest w nim jako krzyżacki, podczas kiedy był on zamkiem kapituły warmińskiej.
Obecnie wśród ekspertów i historyków rozgorzała dyskusja, czy nie zmienić tekstu pieśni i nie naprawić merytorycznego błędu.
Hymn Olsztyna powstał w latach 20. XX wieku jako pieśń plebiscytowa. Muzykę skomponował Feliks Nowowiejski, a tekst opublikowała ówczesna Gazeta Olsztyńska, podpisana była pod nim Maria Paruszewska. Autorstwo przypisuje się także innym osobom, m.in znanej warmińskiej poetce Marii Zientarze-Malewskiej.
W jednej ze zwrotek tekst stanowi: "Olsztyński zamek stary, Krzyżactwa mieścił ród,Dziś polskie tam sztandary I odrodzenia cud".
Na historyczną omyłkę w hymnie zwrócił uwagę metropolita warmiński abp Wojciech Ziemba, podczas uroczystości zaprzysiężenia na prezydenta Olsztyna, Piotra Grzymowicza.
Metropolita w swym wystąpieniu podkreślił, że olsztyński zamek nigdy nie był zamkiem krzyżackim, ale należącym do kapituły warmińskiej, w imieniu której dobrami zarządzał Mikołaj Kopernik. Abp Ziemba podkreślił, że "coś z tą kwestią należałoby zrobić".
Historyk z pracowni kopernikańskiej Muzeum Warmii i Mazur (siedziba muzeum znajduje się na olsztyńskim zamku-PAP) Paweł Błażewicz powiedział PAP, że pieśń "O Warmio moja miła" to przede wszystkim artystyczna twórczość.
"Olsztyński zamek określany jest w nim jako krzyżacki, ale oczywiście nie ma to nic wspólnego z prawdą. Zamek w Olsztynie był zamkiem kapituły warmińskiej. Skąd się wzięła ta omyłka, otóż hymn to twórczość artystyczna, będącą wyrazem zrywu patriotycznego, walki o polskość tych ziem"- podkreślił Błażewicz.
Dodał, że "czas, gdy powstawała pieśń to był okres, kiedy sztuka pełniła przede wszystkim oręż w wojnie z zaborcą czy z ludźmi, którzy uważani byli za najeźdźców".
Podkreślił, że "trudności w określeniu statusu zamku wiążą się także z określeniem znaczenia, czym Olsztyn był w czasach średniowiecza".
"Warmia pozostawała częścią Zakonu Krzyżackiego, Warmia w czasie bitwy pod Grunwaldem występowała po stronie krzyżackiej, co nie zmienia faktu, że dominium warmińskie, czyli jedna trzecia diecezji warmińskiej należało do biskupa, a jedna trzecia z dominium należała do kapituły warmińskiej - wyjaśnił historyk.
Przewodniczącą rady miejskiej Olsztyna Halina Ciunel powiedziała PAP, że jeszcze w styczniu zorganizuje spotkanie, na którym poruszona zostanie sprawa olszyńskiego hymnu.
"To kwestia bardzo delikatna, zaproszę na spotkanie metropolitę, który wywołał temat, historyków oraz radnych. Po rozmowach z historykami, znawcami tematu wiemy, że powstanie hymnu było osadzone w innym kontekście historycznym, nie możemy więc patrzeć na tekst pieśni przez pryzmat obecnych czasów"- wyjaśniła przewodnicząca rady miasta. (PAP)
ali/ dym/
