Korona ślubna z XIV w., zapona służąca do spinania płaszczy oraz dwie złote zawieszki z końca XII w. to elementy skarbu średzkiego, które od środy można oglądać na wystawie w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.
Jak poinformowała PAP rzeczniczka wrocławskiego Muzeum Narodowego Anna Kowalów, najcenniejszą częścią skarbu pokazywaną na ekspozycji jest pochodząca z XIV w. korona ślubna.
Poszczególne segmenty klejnotu zdobione są trójlistnymi plakietami z barwną emalią i dużymi szafirami oraz mniejszymi granatami, akwamarynami, szmaragdami, spinelami, tektytami i perłami. Segmenty zwieńczone są figurami orłów trzymających w dziobach pierścienie i połączone szpilami, z których każda zakończona jest kwiatonem.
Klejnoty będące elementami skarbu średzkiego najprawdopodobniej zostały ukryte w pierwszej poł. XIV w. Pochodzą prawdopodobnie ze skarbca Luksemburgów, z czasów panowania Karola IV. Władca ten zaciągał pożyczki u żydowskich bankierów w Środzie Śląskiej.
„Korona ze Środy Śląskiej jest klejnotem kobiecym zamówionym z okazji ślubu, na co wskazuje motyw pierścieni – oznaka małżeńskiego zobowiązania i symbol dobrej wróżby. Prawdopodobnie jej ostatnią właścicielką była Blanka de Valois, pierwsza żona Karola IV, zmarła w 1348 r.” - podała rzeczniczka.
Na wystawie można również zobaczyć zaponę, ozdobioną kameą z chalcedonu, z przedstawieniem orła. Zaponę zdobią również szlachetne kamienie – granty i szmaragdy. Ozdoba ta była wykorzystywana do spinania ceremonialnych płaszczy dworskich oraz szat koronacyjnych i liturgicznych.
Wśród innych elementów biżuterii pokazywanych na ekspozycji znalazły się dwie złote zawieszki z końca XII w., używane jako ozdoba głowy kobiecej oraz złote pierścienie i sygnet z motywem półksiężyca i gwiazdy. Zwiedzający mogą również zobaczyć monety, które są częścią skarbu średzkiego.
Klejnoty będące elementami skarbu średzkiego najprawdopodobniej zostały ukryte w pierwszej poł. XIV w. Pochodzą prawdopodobnie ze skarbca Luksemburgów, z czasów panowania Karola IV. Władca ten zaciągał pożyczki u żydowskich bankierów w Środzie Śląskiej.
Pierwsze elementy skarbu odnaleziono w 1988 r. na wysypisku w Środzie Śląskiej. Złote przedmioty trafiły tam razem z gruzem pochodzącym z prac rozbiórkowych na terenie miasta. Tuż po tym znalezisku sprawą skarbu zainteresowali się archeolodzy. Ostatecznie odnaleziono złote i srebrne przedmioty, które po scaleniu stworzyły unikatowej wartości zespół średniowiecznych klejnotów i monet.
Skarb średzki został przekazany do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu i po raz pierwszy pokazany tam w 1997 r., następnie znalazł się jako stały depozyt na ekspozycji w Środzie Śląskiej. Korona i inne zabytki były prezentowane na wystawach w Warszawie, Dreźnie, Valladolid i w Brukseli.
Wystawę można oglądać do 30 grudnia. (PAP)
pdo/ ls/ jbr/
