Wybrali swoją drogę walki z niemieckim i sowieckim okupantem. Wciąż jednak szli w kierunku wolnej, niepodległej i suwerennej Polski – powiedział prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas niedzielnych obchodów powołania Brygady Świętokrzyskiej, największej formacji zbrojnej podziemia narodowego.
80 lat temu, 11 sierpnia 1944 r., na Kielecczyźnie pod dowództwem kpt. Antoniego Dąbrowskiego-Szackiego „Bohuna” powstała Brygada Świętokrzyska, największa formacja zbrojna Narodowych Sił Zbrojnych; walcząca zarówno z podziemiem komunistycznym, jak i Niemcami. Obecnie toczą się dyskusje dotyczące charakteru niektórych działań BŚ.
76 lat temu zamordowany został kpt. Henryk Flame „Bartek”, dowódca największego oddziału antykomunistycznego podziemia, jaki po 1945 r. działał na Podbeskidziu. 1 grudnia 1947 r. został zastrzelony przez milicjanta.
Postać Jan Ficka, żołnierza NSZ o pseudonimie Jamnik, upamiętniona została w poniedziałek w Węgierskiej Górce. Jego mogiła w sołectwie Cięcina została oznaczona plakietą „Grób weterana walk o wolność i niepodległość Polski” – podał katowicki oddział IPN.
Jesteście wzorem i punktem odniesienia, naszą dumą narodową. Komunistom nie udało się uczynić z was „zaplutych karłów reakcji” – powiedział w środę w Warszawie szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk podczas obchodów 81. rocznicy powołania Narodowych Sił Zbrojnych.
75 lat temu, 12 maja 1948 r., w więzieniu mokotowskim w Warszawie władze komunistyczne wykonały wyrok śmierci na ppłk. Stanisławie Kasznicy, ostatnim komendancie głównym NSZ. „Ten, kto nie przeszedł tortur, nie ma prawa osądzać” – powiedział podczas ostatniego przed śmiercią widzenia ze swoją siostrą.
75 lat temu, 2 marca 1948 r., Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał na śmierć ppłk. Stanisława Kasznicę, ostatniego komendanta Narodowych Sił Zbrojnych. „Ten, kto nie przeszedł tortur, nie ma prawa osądzać” – powiedział podczas ostatniego przed śmiercią widzenia ze swoją siostrą.
Poziom dokumentów wytworzonych przez wywiad i kontrwywiad Narodowych Sił Zbrojnych rzuca światło na jakość kadry dowódczej i oficerskiej NSZ. I pokazuje, że ten poziom był wysoki. Zatem nie możemy mówić o marginalnej organizacji czy o jakiejś efemerydzie w polskiej konspiracji – mówi PAP Sebastian Bojemski, współautor dwutomowego zbioru „Wywiad i kontrwywiad Narodowych Sił Zbrojnych w dokumentach” oraz „Wywiad i kontrwywiad NSZ we wspomnieniach i archiwaliach”.
80 lat temu, 20 września 1942 r., powołano Narodowe Siły Zbrojne, drugą co do wielkości formację zbrojną Polski Podziemnej. Pod sowiecką okupacją żołnierze NSZ byli najbardziej zaciekle represjonowaną częścią podziemia antykomunistycznego, a w propagandzie oskarżani o kolaborację z Niemcami.