115 lat temu, 26 września 1908 r., przeprowadzono akcję pod Bezdanami. W napadzie na rosyjski pociąg wzięli udział członkowie Organizacji Bojowej PPS. Uczestniczyło w niej czterech późniejszych premierów Polski, w tym Józef Piłsudski, który dowodził nią osobiście.
20 lat temu, 9 czerwca 2002 r., zmarła Lidia Ciołkoszowa, działaczka lewicy niepodległościowej, publicystka, członkini emigracyjnej Polskiej Partii Socjalistycznej. O sobie mówiła: „jestem ostatnia”, bo jedyna ze swojego pokolenia dożyła ponownego odzyskania niepodległości.
75 lat temu, 5 czerwca 1947 r., bezpieka aresztowała Kazimierza Pużaka. W ten sposób komuniści dążyli do zniszczenia ostatnich niezależnych ośrodków życia politycznego. „Był uosobieniem wszystkiego, co komuniści najbardziej chcieli zniszczyć” – pisał o nim prof. Norman Davies.
115 lat temu, 21 lipca 1905 r., na stokach warszawskiej Cytadeli stracono Stefana Aleksandra Okrzeję, bojowca Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). Propaganda PRL wykoślawiła jego legendę, prezentując go jako symbol komunizmu – w Trzeciej Rzeczypospolitej próbowano go więc „zdekomunizować”.
120 lat temu, 22 lutego 1900 r., w łódzkiej drukarni konspiracyjnego pisma „Robotnik” został aresztowany jego redaktor Józef Piłsudski. Jego późniejsze losy – osadzenie na Cytadeli i w szpitalu psychiatrycznym oraz ucieczka do Galicji – stały się jednym z fundamentów legendy ojca niepodległości.
70 lat temu, 19 listopada 1948 r., Rejonowy Sąd Wojskowy w Warszawie ogłosił wyrok w sprawie przywódców PPS-WRN, którym zarzucono m.in. planowanie obalenia przemocą ustroju "ludowo- demokratycznego" i współpracę z wywiadami państw zachodnich. Oskarżonym wymierzono kary do 10 lat więzienia, utratę praw obywatelskich do lat 5 oraz przepadek mienia.
W dokumencie zjazdu założycielskiego PPS po raz pierwszy pojawił się postulat walki nie tylko o prawa socjalne i przewrót społeczny, ale także o przewrót polityczny i odbudowanie państwa polskiego - mówi PAP prof. Tomasz Nałęcz z Akademii Humanistycznej w Pułtusku. 125 lat temu, 17 listopada 1892 r. w Paryżu rozpoczął się zjazd polskich socjalistów.
W listopadzie 1892 roku rozpoczął się w Paryżu zjazd działaczy kilku grup socjalistycznych. Tak zwany Zjazd Paryski uważany jest za początek istnienia Polskiej Partii Socjalistycznej, stawiającej sobie za cel - obok postulatów ekonomicznych i społecznych – odbudowę niepodległego państwa polskiego.