Mieszkańcy Pragi i przedstawiciele władz Czech uczcili w poniedziałek pamięć Jana Palacha, który 54 lata temu podpalił się w centrum Pragi. Podkreślano, że jego protest przeciwko apatii społecznej wobec interwencji zbrojnej państw Układu Warszawskiego w 1968 r. przyczynił się do upadku systemu totalitarnego.
W nocy z 7 na 8 listopada 1981 r. płk Ryszard Kukliński wraz z żoną i dwoma synami został potajemnie wywieziony z Polski przez amerykańskie służby specjalne. Na początku lat 70. Kukliński nawiązał współpracę z amerykańskim wywiadem i przekazał mu m.in. radzieckie strategiczne dokumenty Układu Warszawskiego (m.in. sowieckiej wojny napastniczej i jej skutków dla Polaków) czy plany wprowadzenia stanu wojennego. Płk Kukliński jest nazywany „pierwszym polskim oficerem w NATO”.
Stałą cechą myśli sowieckiej i rosyjskiej było i jest dążenie do zbudowania potencjału atomowego i konwencjonalnego, do przeprowadzenia ataku i wygrania wojny z zachodem – powiedział dr hab. Sławomir Cenckiewicz podczas piątkowej dyskusji „Sowiecka wojna napastnicza – atomowy holokaust”.
30 lat temu, 1 lipca 1991 r., w Pradze podpisany został protokół o likwidacji Układu Warszawskiego. Jeszcze w 1990 r. jego koniec nie był oczywisty, a długi proces demontażu napotykał wiele barier. Przemiany w krajach Europy Środkowej sprawiły, że UW był martwy wiele miesięcy przed formalną likwidacją.
O „operacji Karkonosze” z grudnia 1980 roku, wymierzonej w „Solidarność”, mówili w Bibliotece Vaclava Havla w Pradze historycy z Polski i z Czech. W debacie „Powstrzymać zarazę z Polski” podkreślano m.in., że Moskwa obawiała się polskiego oporu w przypadku interwencji.
Oryginał traktatu o Układzie Warszawskim został w środę przekazany z archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych do Archiwum Akt Nowych. "Struktury układu zostały rozwiązane niemal 30 lat temu, teraz sprawa została zamknięta także archiwalnie" - mówił Piotr Długołęcki z MSZ.
65 lat temu, 14 maja 1955 r., Związek Sowiecki i jego państwa satelickie zawarły formalny sojusz polityczno-wojskowy nazywany Układem Warszawskim. Jednym z jego najważniejszych celów było przygotowanie się do ewentualnej agresji na Zachód.
Mimo upływu blisko 40 lat od wprowadzenia stanu wojennego niektóre mity na jego temat są niezwykle żywotne. Jednym z nich jest stwierdzenie, że był on „mniejszym złem”, że uchronił Polskę i Polaków przed sowiecką interwencją. Tymczasem paradoksalnie było dokładnie odwrotnie.
51 lat temu, w nocy z 20 na 21 sierpnia 1968 r., w Czernej nad Cisą rozpoczęła się operacja „Dunaj”. Łącznie 600 tys. żołnierzy Układu Warszawskiego przekroczyło granicę Czechosłowacji. Oznaczało to koniec marzeń o demokratyzacji tego kraju, którą przeprowadzał wówczas Alexander Dubček. Jednym z głównych inicjatorów interwencji zbrojnej był Władysław Gomułka.