Układ Warszawski

41 lat temu Amerykanie ewakuowali z Polski płk. Ryszarda Kuklińskiego

W nocy z 7 na 8 listopada 1981 r. płk Ryszard Kukliński wraz z żoną i dwoma synami został potajemnie wywieziony z Polski przez amerykańskie służby specjalne. Na początku lat 70. Kukliński nawiązał współpracę z amerykańskim wywiadem i przekazał mu m.in. radzieckie strategiczne dokumenty Układu Warszawskiego (m.in. sowieckiej wojny napastniczej i jej skutków dla Polaków) czy plany wprowadzenia stanu wojennego. Płk Kukliński jest nazywany „pierwszym polskim oficerem w NATO”.

Dr hab. S. Cenckiewicz: dla Sowietów pokój był zawsze stanem tymczasowym

Stałą cechą myśli sowieckiej i rosyjskiej było i jest dążenie do zbudowania potencjału atomowego i konwencjonalnego, do przeprowadzenia ataku i wygrania wojny z zachodem – powiedział dr hab. Sławomir Cenckiewicz podczas piątkowej dyskusji „Sowiecka wojna napastnicza – atomowy holokaust”.

40 lat temu Amerykanie ewakuowali z Polski płk. Ryszarda Kuklińskiego

40 lat temu, 7 listopada 1981 r., amerykańskie służby specjalne ewakuowały z Warszawy płk. Ryszarda Kuklińskiego. Przekazane przez niego informacje miały ogromne znaczenie dla losów zimnej wojny.

30 lat temu rozwiązano Układ Warszawski

30 lat temu, 1 lipca 1991 r., w Pradze podpisany został protokół o likwidacji Układu Warszawskiego. Jeszcze w 1990 r. jego koniec nie był oczywisty, a długi proces demontażu napotykał wiele barier. Przemiany w krajach Europy Środkowej sprawiły, że UW był martwy wiele miesięcy przed formalną likwidacją.

Debata w Pradze „Powstrzymać zarazę z Polski” o „operacji Karkonosze” z grudnia 1980 r.

O „operacji Karkonosze” z grudnia 1980 roku, wymierzonej w „Solidarność”, mówili w Bibliotece Vaclava Havla w Pradze historycy z Polski i z Czech. W debacie „Powstrzymać zarazę z Polski” podkreślano m.in., że Moskwa obawiała się polskiego oporu w przypadku interwencji.

Oryginał Układu Warszawskiego przekazany do Archiwum Akt Nowych

Oryginał traktatu o Układzie Warszawskim został w środę przekazany z archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych do Archiwum Akt Nowych. "Struktury układu zostały rozwiązane niemal 30 lat temu, teraz sprawa została zamknięta także archiwalnie" - mówił Piotr Długołęcki z MSZ.

65 lat temu zawarto Układ Warszawski

65 lat temu, 14 maja 1955 r., Związek Sowiecki i jego państwa satelickie zawarły formalny sojusz polityczno-wojskowy nazywany Układem Warszawskim. Jednym z jego najważniejszych celów było przygotowanie się do ewentualnej agresji na Zachód.

Mit „mniejszego zła”

Mimo upływu blisko 40 lat od wprowadzenia stanu wojennego niektóre mity na jego temat są niezwykle żywotne. Jednym z nich jest stwierdzenie, że był on „mniejszym złem”, że uchronił Polskę i Polaków przed sowiecką interwencją. Tymczasem paradoksalnie było dokładnie odwrotnie.

51 lat temu rozpoczęła się operacja „Dunaj”

51 lat temu, w nocy z 20 na 21 sierpnia 1968 r., w Czernej nad Cisą rozpoczęła się operacja „Dunaj”. Łącznie 600 tys. żołnierzy Układu Warszawskiego przekroczyło granicę Czechosłowacji. Oznaczało to koniec marzeń o demokratyzacji tego kraju, którą przeprowadzał wówczas Alexander Dubček. Jednym z głównych inicjatorów interwencji zbrojnej był Władysław Gomułka.