Unia Lubelska to jeden z najważniejszych momentów w polskiej historii. Została zawarta 1 lipca 1569 roku, tworząc fundament pod Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Wspólne państwo Polaków i Litwinów trwało przez ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku. Kopia konserwatorska Unii Lubelskiej będzie jednym z najważniejszych eksponatów Muzeum Historii Polski. Film opowiada o kulisach powstania oryginalnego dokumentu i jego burzliwej historii. Mówi o tym, jak dużym wyzwaniem było stworzenie kopii, która miała dorównać oryginałowi. Twórcy odkrywają sekrety pracy kopistów. Rozmawiają też z archiwistami, którzy chronią najcenniejsze polskie dokumenty.
Powstanie Unii Lubelskiej to kompromis polityczny dalece wyprzedzający swoja epokę, zawarty poprzez negocjacje i argumentację - napisał premier Mateusz Morawiecki w liście z okazji otwarcia ekspozycji aktu Unii Lubelskiej 1569 r. w Archiwum Głównym Akt Dawnych.
Na unię Polski i Litwy każdy z partnerów miał inne pomysły. Z perspektywy Krakowa unia była wynikiem starań koronnego obozu egzekucyjnego, natomiast z perspektywy Wilna unię zawarto głównie z celu obrony Litwy przed agresją Moskwy – mówi PAP historyk prawa prof. Andrzej Zakrzewski z UW.
Podobnie jak wtedy, dziś jesteśmy tak samo gotowi, aby stanąć razem w obliczu wielu wyzwań i chronić ideały niepodległości, jedności i solidarności - napisali we wspólnym oświadczeniu prezydenci Polski Andrzej Duda i Litwy Dalia Grybauskaite w 450. rocznicę Unii Lubelskiej.
450 lat temu, 1 lipca 1569 r., senatorowie oraz posłowie Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego potwierdzili i uroczyście zaprzysięgli Unię Lubelską. Akt deklarował m.in.: „Iż już Krolestwo polskie i Wielgie Księstwo litewskie jest jedno nierozdzielne i nierożne ciało, a także nierożna ale jedna a spolna Rzeczpospolita, ktora się z dwu państw i narodow w jeden lud zniosła i spoiła”.
Unia Lubelska to epokowe wydarzenie będące świadectwem głębokiej mądrości politycznej, dziedzictwem wolności, demokracji, parlamentaryzmu – mówili w niedzielę w Lublinie uczestnicy debaty zorganizowanej z okazji 450. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej.
Marszałkowie Sejmu i Senatu: Marek Kuchciński i Stanisław Karczewski, przewodniczący litewskiego Seimasu Viktoras Pranckietis oraz premier Mateusz Morawiecki złożyli w niedzielę kwiaty przed pomnikiem Unii Lubelskiej podczas uroczystych obchodów w Lublinie z okazji 450. rocznicy zawarcia Unii między Polską a Litwą.
Uznajemy historyczną doniosłość Unii Lubelskiej dla naszych narodów, ale musimy także wyciągnąć wnioski z jej niedociągnięć – powiedział w niedzielę metropolita wileński abp Gintaras Gruszas podczas mszy św. w Lublinie z okazji 450. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej.
Senat jednogłośnie przyjął w środę uchwałę w sprawie 450. rocznicy unii polsko-litewskiej. "Akt zawarcia unii stanowił dowód nie tylko praktycznej realizacji idei epoki renesansu, ale też nowatorskiej myśli prawnej oraz świadectwo dojrzałości politycznej elit politycznych obu państw" - głosi uchwała.