W pamięci zbiorowej Polaków Syberia stała się w XIX wieku miejscem katorgi, zesłań i tułaczki, a w pamiętnikach i relacjach z tamtego czasu pojawiają się porównania tej krainy do „ziemi przeklętej” czy „lodowego piekła”. „Niezależnie od formy władzy, jaka sprawowana była na terenie Rosji, już od wieku XVIII nasi rodacy padali ofiarami represji caratu (a później władz sowieckich) i w związku z tym trafiali na Syberię” – czytamy.
Prezydent Andrzej Duda odznaczył pośmiertnie Orderem Orła Białego polskiego franciszkanina konwentualnego, zesłańca syberyjskiego i żołnierz armii gen. Andersa o. Łucjana Królikowskiego – poinformowano w czwartek na stronie Kancelarii Prezydenta.
Polskie doświadczenie Sybiru-Syberii ma cechy szczególne – zapoczątkowane w XVII wieku, w epoce romantyzmu stało się mitem kultury polskiej, fantazmatem poetów, ideą historiozofów, a kolejne powstania i zrywy aż po II wojnę światową przynosiły zsyłki, deportacje, zesłania w głąb terytorium rozciągającego się od Murmańska i Archangielska do stepów kazachskich, od Uralu do wyspy Sachalin – czytamy we wstępie książki "Polacy na Syberii od XIX do XXI wieku". Monografię wydało Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.
W Białymstoku odbyły się w piątek główne obchody związane z XVIII Międzynarodowym Marszem Pamięci Zesłańców Sybiru. Marsz to uroczystość religijno-patriotyczna, która ma przypominać historię wywózek na Wschód i upamiętniać tych, którzy z zesłania nie wrócili.
135 lat temu, 26 sierpnia 1883 r., urodził się Kazimierz Pużak – członek władz PPS, podczas II wojny światowej jeden z przywódców PPS-WRN, przewodniczący Rady Jedności Narodowej; aresztowany przez NKWD i sądzony w Moskwie w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego.
Autor - skądinąd wieloletni zasłużony wykładowca akademicki - nie ma żadnych problemów z użyciem pięknego, barwnego języka do ukazania w swoich zebranych tekstach tak zwykłego, codziennego życia przeciętnego syberyjskiego zesłańca z połowy XIX w., jak i szczegółów charakterystycznych tylko dla jednego, konkretnego życiorysu. Równie celnie wydobywa doznania wspólne dla całych grup zesłańców. Ta szczegółowość w niczym nie nuży Czytelnika, lecz - wręcz przeciwnie - zachęca do dalszego czytania, do wgłębiania się w treść poszczególnych wątków.
Rosja odmówiła wydania wiz uczestnikom tegorocznej ekspedycji "Misja Syberia", której celem jest podróż do miejsc zsyłki Litwinów na Syberii. Według rosyjskiego MSZ młodym Litwinom nie przyznano wiz ze względu na brak dwustronnych umów ws. opieki nad grobami. 17 lipca po raz 13. miała wyruszyć 24-osobowa grupa w celu porządkowania miejsc pochówku litewskich więźniów i zesłańców na Syberii.
Projekt "Misja Syberia" będący ekspedycją młodych ludzi z Litwy na Syberię do miejsc zsyłek Litwinów został we wtorek zaprezentowany w stołecznym Przystanku Historia IPN. W przyszłym roku prawdopodobnie do młodzieży z Litwy dołączą Polacy - zapowiedział Tomasz Morawski z Przystanku Historia.
Polacy, którzy w czasie II wojny światowej zmuszeni zostali do opuszczenia ojczyzny, coraz chętniej odwiedzają Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP w Krakowie. Przyjeżdżają by zobaczyć, gdzie znajdują się ich relacje.
Nauka praktycznych umiejętności, takich jak szycie, które w trudnych okolicznościach pozwalają przeżyć, była jednym z głównych celów warsztatów szycia gałgankowych zabawek, które dla babć i wnuków zorganizowało w sobotę w Białymstoku Muzeum Pamięci Sybiru.