„Kto na końcu ma słuszność, ten nigdy nie miał jej wcześniej, a jego czyny uważa się za godne potępienia. Lecz to, kto miał rację, okaże się dopiero po pewnym czasie. Do tego momentu działa się na kredyt, mając nadzieję, że historia nasz rozgrzeszy” – zanotował w swoim dzienniku Mikołaj Salamonowicz Rubaszow, bohater powieści.
W 1944 r. rząd Nowej Zelandii zaprosił ponad 700 polskich dzieci i ich 102 opiekunów. Były to w większości sieroty pochodzące z polskich rodzin zesłanych na nieludzką ziemię ZSRS, a następnie ewakuowanych do Iranu w roku 1942.
Rafał Marceli Blüth był przedwojennym wybitnym rusycystą, historykiem literatury i publicystą. Przez dziesięciolecia PRL-u jego pisma – te dotyczące Rosji Sowieckiej - były skazane niemalże na niebyt nawet w naukowym obiegu. Dzisiaj, gdy dostajemy ich wybór, eseje Blütha porażają celnością, profetycznymi hipotezami i swoją wnikliwością.
Władimir Bukowski był człowiekiem wręcz legendarnej odwagi, a jednocześnie pełnym humoru, uśmiechu i dowcipu. Nie był typem kombatanta, ale człowiekiem żyjącym wciąż walką z aktualnym systemem zniewolenia – mówi PAP prof. Andrzej Nowak, historyk z PAN i UJ.
„The Guardian”, jako jedyny spośród głównych brytyjskich dzienników, zamieszcza w poniedziałek obszerne wspomnienie o zmarłym w niedzielę mieszkającym w Wielkiej Brytanii rosyjskim pisarzu, dysydencie i obrońcy praw człowieka Władimirze Bukowskim.
Fińskie Archiwum Państwowe zajęło stanowisko w sprawie oświadczeń, jakie pojawiły się ostatnio w Rosji, że żołnierze fińskiej armii w czasie II wojny światowej uczestniczyli w egzekucji radzieckich jeńców i ich pochówku w karelskim lesie w Sandarmoch.
„Rozdzielanie wkładu republik ZSRR w ogólne zwycięstwo (w II wojnie światowej) jest co najmniej historycznie nieprawidłowe” – oceniło w czwartek białoruskie MSZ, wskazując, że Warszawa nie skierowała zaproszeń na uroczystości 1 września do niektórych państw.
Badania i wiedza na temat początków władzy sowieckiej zostały w pewnym stopniu zatarte przez wydarzenia II wojny światowej, deportacje lat powojennych, kryzys tej władzy w roku 1956, wyścig ideologiczny i militarny z USA, ingerencje zbrojne na Węgrzech, w Czechosłowacji, Afganistanie, głasnost i pierestrojkę, w końcu upadek ZSRS. Inaczej było przed wojną, kiedy powstanie jednego z najstraszniejszych reżimów w dziejach ludzkości wywoływało żywe reakcje w Polsce i na świecie.