80 lat temu, 29 czerwca 1941 r., zmarł Ignacy Jan Paderewski, pianista i kompozytor, działacz na rzecz odbudowy niepodległej Polski, premier oraz przewodniczący Rady Narodowej RP, uznawany za jednego z ojców niepodległości.
Tematem przewodnim najnowszego numeru „Mówią wieki” jest historia zasłużonego dla sprawy polskiej w okresie I wojny światowej Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. Autorzy przybliżają również dzieje współpracy polsko-francuskiej w latach 1914–1921.
15 sierpnia 1917 r. w Lozannie z inicjatywy Romana Dmowskiego założono Komitet Narodowy Polski, uznany przez państwa Ententy za oficjalną reprezentację narodu polskiego i sprawujący polityczną kontrolę nad armią polską we Francji w czasie I wojny światowej.
Senat przyjął w środę uchwałę przypominającą 100. rocznicę utworzenia Komitetu Narodowego Polskiego. Wyrażono w niej wdzięczność politykom, twórcom i działaczom Komitetu, "dzięki którym znaleźliśmy się – jeszcze nie mając własnego państwa – w gronie zwycięzców w I wojnie".
100 lat temu, 4 czerwca 1917 r., prezydent Francji Raymond Poincare podpisał dekret o utworzeniu Armii Polskiej we Francji, którą od października następnego roku dowodził gen. Józef Haller. W 1919 r. 70 tys. Armia Hallera – zwana od koloru mundurów Błękitną Armią - powróciła do Polski, gdzie weszła do struktur odradzającego się Wojska Polskiego.
Perspektywa stworzenia Armii Polskiej we Francji otworzyła się dopiero po zmianach w polityce rosyjskiej – mówi dr hab. Piotr Szlanta z IH UW. 100 lat temu, 4 czerwca 1917 r., Armia Polska została powołana dekretem prezydenta Francji Raymonda Poincarégo. Armia francuska potrzebowała rezerw ludzkich, których brakowało po trzech latach wojny.
W związku z przypadającymi w tym roku 150. rocznicą urodzin i 75. rocznicą śmierci Romana Dmowskiego posłowie w piątek podjęli uchwałę upamiętniającą posła, sygnatariusza Traktatu Wersalskiego, ministra spraw zagranicznych i twórcę ruchu narodowego.