Na dziedzińcu wileńskiego Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w czwartek została otwarta multimedialna ekspozycja „Powstali 1863–64”, przygotowana przez Muzeum Historii Polski. Wystawa ma charakter edukacyjny – podkreślił w rozmowie z PAP Robert Kostro, dyrektor polskiej placówki muzealnej.
160 lat temu, 22 marca 1864 r. na wileńskim pl. Łukiskim, rosyjscy zaborcy dokonali publicznej egzekucji Konstantego Kalinowskiego. „Dla nas to absolutny bohater, część wspólnej polsko-białoruskiej historii. Postać Kalinowskiego łączy nasze narody” – powiedział w rozmowie z PAP Aleś Zarembiuk, prezes fundacji Dom Białoruski.
Odszedł od nas Tomasz Łubieński – wybitny eseista, multiinstrumentalista kultury, człowiek niezłomnych poglądów wbrew czasom i powszechnym mitom - napisał w sobotę na platformie X minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz o zmarłym pisarzu i eseiście.
W 161. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego bp polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz zaapelował o modlitwę w intencji jedności i zgody narodowej. Zaznaczył, że konflikty nie służyły i nie służą polskiej racji stanu.
Dziś i w Warszawie, i w Wilnie, i przede wszystkim w Kijowie widać jak na dłoni, że to, o co walczyli powstańcy styczniowi w 1863 roku się nie zdezaktualizowało. Powstanie to tradycja odwagi w obliczu zagrożenia – podkreśla prof. Andrzej Nowak w rozmowie z PAP.PL.
Wybuch największego zrywu doby zaborów poprzedzał długi okres napięcia i topniejących nadziei na zmianę wymierzonej w Polaków polityki imperium rosyjskiego. Bezpośrednim powodem wybuchu insurekcji była branka ogłoszona przez Aleksandra Wielopolskiego w styczniu 1863 r.
160 lat temu, 22 stycznia 1863 r., Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego rozpoczęło się Powstanie Styczniowe, największy w XIX w. polski zryw narodowy. „Powstanie było aktem desperacji, ale nie było szaleństwem” – zauważa historyk prof. Andrzej Nowak.
Zaryzykowałbym tezę, że żałoba narodowa była jednym z powodów, które doprowadziły do wybuchu Powstania Styczniowego – mówi PAP historyk dr Łukasz Sobechowicz z Muzeum Historii Polski. „Żałoba narodowa była objawem przebudzenia narodowego, swoistą rewolucją godności” – dodaje.
160 lat temu, w nocy z 14 na 15 stycznia 1863 r., reżim carski przeprowadził brankę polskiej młodzieży. Ten akt terroru miał stłumić nastroje patriotyczne i pragnienie walki o niepodległości, a stał się iskrą, która doprowadziła do wybuchu Powstania Styczniowego.