Materiały archiwalne Środowiska Byłych Żołnierzy Batalionu AK „Czata 49” ze Zgrupowania „Radosław”, przekazane do zasobu Archiwum Akt Nowych podczas uroczystości w siedzibie AAN w Warszawie. Fot. PAP/T. Gzell
Warszawskie Archiwum Akt Nowych wzbogaciło swoje zbiory o archiwalia środowiska byłych żołnierzy Batalionu AK „Czata 49” ze Zgrupowania „Radosław”. Dokumenty zostały przekazane w czwartek.
"Dzisiaj trafiły do nas materiały związane z działalnością oddziału i środowiska +Czata 49+ Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej. Legendarnego oddziału, pełnego zasług, dowodzonego przez Tadeusza Runge ps. Witold, cichociemnego, kawalera orderu Virtuti Militari" – powiedziała PAP dyrektor Archiwum Akt Nowych Mariusz Olczak. "Piotr Czerepuk, który współpracuje od lat ze środowiskiem Czaty, przejął dokumentacje od Tadeusza Romana ps. Kowalski, jednego z ostatnich żołnierzy +Czaty 49+, i dziś przekazał je do zbiorów państwowych" – dodał dyrektor Olczak.
"Dzisiaj trafiły do nas materiały związane z działalnością oddziału i środowiska +Czata 49+ Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej. Legendarnego oddziału, pełnego zasług, dowodzonego przez Tadeusza Runge ps. Witold, cichociemnego, kawalera orderu Virtuti Militari" – powiedziała PAP dyrektor Archiwum Akt Nowych Mariusz Olczak.
Wśród przekazywanych archiwaliów znajduje się unikatowa dokumentacja fotograficzna z okresu Powstania Warszawskiego i z powojennego okresu działalności środowiska kombatanckiego "Czaty 49", m.in. projekty miejsc pamięci, które były dowodem troski kombatantów o pamięć o poległych koleżankach i kolegach. W zbiorze znajdują się również ankiety personalne, korespondencja i wspomnienia z powstania.
"Poza archiwaliami dotyczącymi powstania i czasu okupacji, ważne są również materiały dotyczące środowiska były żołnierzy Batalionu +Czata 49+ w latach powojennych" – podkreślił dyr. Olczak. "Należy jednak pamiętać, że po wojnie nie wszystkie środowiska mogły się oficjalnie integrować. Takie oddziały jak +Zośka+ i +Parasol+, o proweniencji harcerskiej, mogły się oficjalnie zorganizować dopiero po 1966 roku w ramach Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Wiele oddziałów nie miało jednak takiej szansy i spotkania odbywały się na polu prywatnym" – wyjaśnił. "Historie powojenne środowisk AK-owskich wymagają jeszcze wnikliwego zbadania i opracowania. Jest to ogromny potencjał informacji" – podsumował dyr. Olczak.
79 lat temu w Warszawie wybuchło powstanie – największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie
Archiwalia oddziału i środowiska Batalionu "Czata 49" zostały przekazane Piotrowi i Anecie Czerepuk przez ostatniego przewodniczącego środowiska żołnierzy Batalionu AK "Czata 49" – śp. kpt. Tadeusza Romana ps. Kowalski. Zgodnie z jego wolą archiwalia po uporządkowaniu i uzupełnieniu zostały przekazane do Archiwum Akt Nowych, aby służyć popularyzacji wiedzy o historii oddziału.
"Dotrzymałem słowa danego moim przyjaciołom – ostatnim żołnierzom Batalionu +Czata 49+ – archiwalia oddziału i środowiska przekazałem dziś do Archiwum Akt Nowych" – powiedział PAP Piotr Czerepuk.
W trakcie uroczystości zostały również zaprezentowane oryginalne archiwalia dotyczące dowódcy Batalionu AK "Czata 49" mjr. Tadeusza Runge ps. Witold, znajdujące się w zasobie Archiwum Akt Nowych. Termin uroczystości przekazania archiwaliów jest rocznicowym upamiętnieniem walki z Powstania Warszawskiego, jaką żołnierze Batalionu AK "Czata 49" stoczyli 31 sierpnia 1944 r. na Placu Bankowym podczas desantu kanałowego.
Na uroczystość przekazania archiwaliów przybyły rodziny żołnierzy Bataliony "Czata 49", delegacje wojskowe z jednostek kontynuujących tradycje Armii Krajowej, m.in. z Batalionu Dowodzenia Wojsk Obrony Terytorialnej, 71. Batalionu Lekkiej Piechoty z Malborka podlegającego 7. Pomorskiej Brygadzie WOT, a także poczet sztandarowy grupy rekonstrukcyjnej oraz historycy, badacze i pasjonaci.
W trakcie uroczystości zostały również zaprezentowane oryginalne archiwalia dotyczące dowódcy Batalionu AK "Czata 49" mjr. Tadeusza Runge ps. Witold, znajdujące się w zasobie Archiwum Akt Nowych. Termin uroczystości przekazania archiwaliów jest rocznicowym upamiętnieniem walki z Powstania Warszawskiego, jaką żołnierze Batalionu AK "Czata 49" stoczyli 31 sierpnia 1944 r. na Placu Bankowym podczas desantu kanałowego.
Batalion AK "Czata 49" został sformowany w oparciu o Centralę Zaopatrzenia Terenu – konspiracyjną strukturę Komendy Głównej Armii Krajowej wspierającą terenowe placówki Kierownictwa Dywersji. Wchodząc w skład Zgrupowania AK "Radosław" przeszedł w Powstaniu Warszawskim cały szlak bojowy: Wola - Stare Miasto – Śródmieście – Czerniaków. (PAP)
Autor: Tomasz Szczerbicki
szt/ aszw/
