Dwiema minutami ciszy w całym kraju oraz uroczystą mszą w Opactwie Westminsterskim Brytyjczycy uczcili przypadającą w środę 102. rocznicę zakończenia I wojny światowej. Ale podobnie jak w przypadku wielu innych wydarzeń, obchody były ograniczone z powodu epidemii.
Tegoroczne obchody miały szczególny wymiar, gdyż w środę przypada także setna rocznica złożenia w Opactwie Westminsterskim ciała nieznanego z nazwiska brytyjskiego żołnierza, który zginął w czasie I wojny światowej. Dokładanie 11 listopada 1920 r. podczas mszy z udziałem ówczesnego króla Jerzego V oraz prawie tysiąca matek i wdów po poległych w czasie wojny żołnierzach, w opactwie pochowano ekshumowane ciało jednego z nich. Ten Grób Nieznanego Żołnierza symbolizuje wszystkich, których pochowano w czasie wojny w bezimiennych mogiłach.
Z powodu restrykcji związanych z epidemią, w mszy przy Grobie Nieznanego Żołnierza wziąć mogła tylko ograniczona liczba zaproszonych osób. Byli wśród nich następca tronu książę Karol wraz z żoną, księżną Camillą, premier Boris Johnson, minister obrony Ben Wallace i lider opozycji Keir Starmer. Wszyscy mieli zasłonięte twarze i zachowywali dwumetrowy dystans.
Zwierzchnik Kościoła Anglii, arcybiskup Canterbury Justin Welby w czasie nabożeństwa oddał hołd wielu milionom poległych, "którzy pozostali bezimienni i o których nikt, z wyjątkiem Boga, się nie upomina". Następnie - mówiąc o obecnie panującej pandemii - nawiązał do tysięcy, a nawet milionów osób, które dziś dokonują ofiar i których imiona mogą nigdy nie być znane. "Oni mogą być anonimowi, ale ich czyny pozostają chwalebne" - mówił Welby.
Także złożenie wieńców przez The Cenotaph - pomnikiem poświęconym wszystkim żołnierzom brytyjskim poległym w czasie obu wojen światowych i późniejszych konfliktów - było w tym roku, po raz pierwszy w historii, zamknięte dla publiczności. W całym kraju jednak o godz. 11, miliony osób przystanęły na dwie minuty, by oddać cześć poległym.
Rocznica zakończenia I wojny światowej, obchodzona w Wielkiej Brytanii jako Dzień Pamięci (Remembrance Day) wraz z przypadającą w drugą niedzielę listopada Niedzielą Pamięci (Remembrance Sunday), to jedno z najważniejszych świąt w brytyjskim kalendarzu. Jego najbardziej charakterystycznym elementem są symboliczne czerwone maki, początkowo papierowe, a teraz często też znaczki wpinane w ubrania. Dochód z ich sprzedaży przekazywany jest dla znajdujących się w potrzebie byłych żołnierzy i ich rodzin.
Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)
bjn/ kgod/