Pierwsza runda mistrzostw Polski w piłce wodnej na basenie Legii, Warszawa, 25 czerwca 1948 r. /PAP/CAF
Piłka wodna uprawiana jest w Polsce od stu lat. Zasady gry są podobne do futbolu – dwie drużyny, dwie bramki naprzeciw siebie, tylko zawodnicy, zamiast biegać po murawie, pływają w basenie. Pierwszy basen w Warszawie, na którym rozgrywano mistrzostwa Polski w piłce wodnej, oddano w 1929 r.
Najpopularniejszymi grami zespołowymi w piłkę są: futbol, koszykówka, siatkówka i piłka ręczna. Od stu lat w Polsce piłki używa się również do gry w basenie. W mediach dyscyplinę tę nazywano piłką wodną lub waterpolo. Zasady gry podobne są do futbolu – dwie drużyny, dwie bramki naprzeciw siebie, tylko zawodnicy, zamiast biegać po murawie, pływają w basenie.
Jest to dyscyplina wymagająca dużej siły i sprawności, zawodnicy muszą się utrzymywać nad wodą przez cały mecz, a gdy akcje nabierają tempa - pływać bardzo szybko. W grze biorą udział dwie drużyny po siedmiu zawodników. Mecze rozgrywane są na basenach pływackich o wymiarach 20x30 m i głębokości minimum 180 cm na całej powierzchni pola gry. Bramki są wielkości 3x0,9 m. Wygrywa ta drużyna, która wrzuci więcej goli do bramki przeciwnika.
Historia jednej fotografii z Bazy Zdjęć PAP: pierwszy po wojnie motocyklowy rekord szybkości
W 2005 r. ustalono nowe przepisy, które wprowadziły kilka zmian w stosunku do obowiązujących poprzednio, m.in. nowy czas gry (4×8 minut z pięciominutową przerwą w połowie spotkania) oraz przesunięcie linii rzutów karnych na piąty metr. Z tej też odległości można teraz oddawać bezpośrednie strzały na bramkę z rzutów wolnych. Główne zasady tej gry mówią, że: zawodnicy mogą dotykać piłki tylko jedną ręką, a gracze nie mogą stać na dnie basenu.
Pierwsze mistrzostwa Polski w piłce wodnej rozegrano w 1925 r. W 1939 r. rozgrywek nie dokończono ze względu na wybuch II wojny światowej. W dwudziestoleciu międzywojennym w tej rywalizacji najmocniejsze były kluby z Krakowa, Katowic i Warszawy. Osiem razy z rzędu (1925-1932) mistrzostwo Polski zdobywały krakowskie kluby żydowskie – trzy pierwsze razy Jutrzenka, a pięć kolejnych - Makkabi. Kolejne sześć lat z rzędu (1933-1938) zwyciężali zawodnicy z Katowic. Reprezentanci warszawskiego Akademickiego Związku Sportowego dziesięciokrotnie byli wicemistrzami.
W dwudziestoleciu międzywojennym prasa codzienna i magazyny sportowe, m.in. „Przegląd Sportowy” i „Raz Dwa Trzy”, relacjonowały klubowe rozgrywki piłki wodnej, jak również zmagania w walce o mistrzostwo Polski.
„W dniach 29 i 30 bm. z polecenia Polskiego Związku Pływackiego kluby krakowskie Cracovia i Makkabi zorganizują mistrzostwa w piłce wodnej. W roku bieżącym zainteresowanie jest bardzo duże i udział drużyn będzie liczniejszy niż w innych latach. Zapewne walka będzie niezwykle zacięta podczas meczów rozegranych na basenie w parku Krakowskim” – napisano w sierpniu 1930 r. w „Przeglądzie Sportowym”. O randze rozgrywek świadczyło to, że jedną z nagród ufundował prezydent Polski Ignacy Mościcki.
Pierwsze powojenne mistrzostwa Polski w waterpolo rozegrano już w 1946 r. Zwyciężyli w nich zawodnicy z Ostrowca Świętokrzyskiego, a wicemistrzami zostali krakowianie. Zmienił się układ sił, pojawiły się nowe kluby z mocną reprezentacją pływacką. W latach 1946-2024 najwięcej tytułów mistrza Polski wywalczyli zawodnicy z Łodzi – 16, pływacy z Gorzowa Wielkopolskiego - 15, szczecinianie 13 razy byli najlepsi, a zawodnicy warszawskiej Legii – 11 razy. Od 2001 r. Polski Związek Pływacki organizuje również Puchar Polski w piłce wodnej.
Historia jednej fotografii z Bazy Zdjęć PAP: czołgi, milicja i koksowniki, czyli stan wojenny w Polsce
„Obecnie w Polsce zarejestrowanych jest 12 klubów, które regularnie uczestniczą w rozgrywkach rangi mistrzostw Polski w piłce wodnej. Licencji zawodniczych jest około 300, ale jest też grupa amatorów, to głównie byli wychowankowie klubowi w różnych miastach” – powiedział PAP Ignacy Stępiński, przewodniczący Komitetu Technicznego Piłki Wodnej przy Polskim Związku Pływackim. „Największą przeszkodą w popularyzacji tej dyscypliny sportu jest mała baza obiektów, na której można trenować i rozgrywać mecze” – dodał.
Na prezentowanym zdjęciu, wykonanym w Warszawie 25 lipca 1948 r., widać mecz pierwszej rundy mistrzostw Polski w piłce wodnej, który rozgrywany był na basenie warszawskiej Legii przy ul. Łazienkowskiej. Zmierzyły się wówczas kluby Elektryczność z Warszawy i Pogoń z Katowic. Gospodarze wygrali 4 do 3. W tamtym roku tytuł mistrzowski wywalczyli zawodnicy Elektryczności, a wicemistrzami zostali pływacy z Bytomia. Pogoń Katowice zajęła trzecie miejsce.
Basen, który widać na fotografii, zbudowano jesienią 1928 r., a oddano do użytku latem następnego roku. "Jest on z szarego betonu, na razie ze względów oszczędnościowych niekryty glazurą, obejmuje 10 torów o szerokości po 2,5 m oznaczonych na dnie ciemnymi kaflowymi pasami. W jednym końcu basen ma zagłębienie sięgające 5 m, nad którym stanie skocznia. Dno jest do połowy basenu dość spadziste, od połowy pochyłość jest nieznaczna, tak że ostatecznie najmniejsza głębokość wynosić będzie 1,2 m" – tak dziennikarz "Przeglądu Sportowego" opisywał w listopadzie 1928 r. pierwszy basen w Warszawie. "Stolica Polski nie potrzebuje się już wstydzić najmniejszych mieścin niemieckich czy amerykańskich. Z wiosną przyszłego roku pływalnia będzie uroczyście otwarta i oddana do użytku" – dodawał.
W latach 50. i 60. basen Legii był według Agnieszki Osieckiej "kłębowiskiem przeróżnych postaci i postaw". Znajdowały się tam towarzyskie sektory. "Chodzili tam wszyscy, którzy mieli instynkt towarzyski. Było cudownie. Tłumy młodych ludzi" - wspominała Zofia Kucówna. Basen Legii był intensywnie eksploatowany i ulegał dewastacji. Ostatecznie został zamknięty w 1987 r. i od tego czasu powoli popadał w ruinę. Gdy kilkanaście lat później rozpoczęto modernizację stadionu Legii, basen rozebrano, a na jego miejscu powstał parking.
Historia jednej fotografii z Bazy Zdjęć PAP: polskie transatlantyki w II RP
Na dalszych planach fotografii widać też fragmenty budynków, które istnieją do dziś. Po lewej stronie obecne Liceum Ogólnokształcące im. Jana III Sobieskiego przy ul. Czerniakowskiej 128. Za wieżą do skoków - kościół garnizonowy 1. pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego znajdujący się na rogu ulic Szwoleżerów i Czerniakowskiej.
Archiwum fotograficzne Polskiej Agencji Prasowej jest największym wśród archiwów fotografii prasowych w Europie. Liczy kilkanaście milionów zdjęć i wciąż wzbogaca się o nowe kolekcje. Swymi zasobami sięga lat 20. XX wieku. Stanowi ważną część dziedzictwa narodowego. Zatrzymane w kadrach obrazy rejestrują każdy aspekt życia społecznego, politycznego, gospodarczego, kulturalnego i religijnego na przestrzeni ostatnich 100 lat.
Profesjonalna digitalizacja zasobów fotograficznych PAP umożliwia szeroki do nich dostęp przez stronę PAP (https://fotobaza.pap.pl/). Nad prawidłową identyfikacją oraz szczegółowym opisem zdjęć pracuje zespół specjalistów, przeglądając materiały źródłowe w czytelniach i archiwach. Klienci są na bieżąco informowani o nowych zdjęciach w Bazie Fotograficznej PAP. (PAP)
Tomasz Szczerbicki
szt/ miś/
